Triệu chứng của bệnh
Với bệnh lí phình động mạch chủ (ĐMC) ở giai đoạn đầu thường không có triệu chứng, nên hầu hết chỉ được phát hiện khi túi phình đã lớn, bệnh nhân tự sờ thấy hoặc phát hiện vô tình qua siêu âm bụng khi thăm khám một bệnh lý khác. Đối với những túi phình có đường kính lớn hơn 5cm thì tỉ lệ tử vong do vỡ hoặc bóc tách động mạch chủ khoảng 15,6%/năm. Khi động mạch chủ vỡ, tỉ lệ tử vong lên đến 97 - 100% dù được can thiệp một cách tích cực. Do đó người bệnh cần can thiệp ngoại khoa khi đường kính túi phình lớn hơn 5cm.
Đặt giá đỡ nội mạch động mạch chủ và bụng.
Với bệnh lí tách thành động mạch chủ, thường là hậu quả của tăng huyết áp, xơ vữa gây loét thành động mạch chủ hoặc chấn thương động mạch chủ. Khi mắc người bệnh thường có triệu chứng đau dữ dội vùng ngực và lan xuống dọc sống lưng. Khi có thiếu máu các tổ chức nội tạng hoặc có dấu hiệu doạ vỡ hay vỡ thì bệnh nhân cần được can thiệp hoặc phẫu thuật cấp cứu. Trong trường hợp đã vỡ, tỷ lệ tử vong có thể lên đến 95-100% dù được xử trí kịp thời.
Nguyên nhân gây bệnh
Phình tách ĐMC là căn bệnh rất nguy hiểm để lại biến chứng nặng, thậm chí có thể gây đột tử mà nguyên nhân hang đầu là do tăng huyết áp không được kiểm soát tốt. Vì vậy, để phòng bệnh, cần theo dõi huyết áp, nhất là ở những người bệnh tăng huyết áp. Ngoài ra, cần chú ý đến chế độ dinh dưỡng hợp lý, tập thể dục đều đặn, bỏ thuốc lá, tránh căng thẳng, bức xúc nhiều...
Phương pháp điều trị bệnh
Nếu bệnh nặng ngay lập tức được chỉ định bằng phương pháp phẫu thuật (thay đoạn mạch bị phình tách bằng một mạch nhân tạo). Tuy nhiên, phương pháp này có thể có khá nhiều biến chứng như chảy máu, nhiễm khuẩn, tổn thương thận và ruột....
Hiện nay Viện Tim Mạch Việt Nam, với kỹ thuật đặt stent Graft vào ĐMC (một giá đỡ được làm bằng kim loại đặc biệt) qua ống thông trong lòng mạch đi đến vị trí thành ĐMC bị yếu (nơi bị phình tách). Tại đây, Stent Graft sẽ như một hàng rào vững chắc bảo vệ thành ĐMC, giảm nguy cơ bị vỡ ĐMC mà không cần phẫu thuật giúp người bệnh tránh một cuộc mổ lớn hồi phục nhanh, ít đau, rút ngắn thời gian nằm viện và không cần sự trợ giúp của máy tuần hoàn ngoài cơ thể đối với phình tách động mạch chủ ở ngực.
Một số hình ảnh trong lớp đào tạo can thiệp nội mạch bệnh lí động mạch chủ dành cho các bác sĩ đến từ Indonesia và Malaysia
So với phương pháp mổ truyền thống, kỹ thuật đặt Stent Graft vào ĐMC đã mở ra nhiều cơ hội cho những bệnh nhân mắc căn bệnh hiểm nghèo liên quan đến tim, giúp giảm biến chứng và bệnh nhân chỉ phải nằm viện trong thời gian ngắn. Kỹ thuật đặt Stent Graft mở ra triển vọng mới để điều trị cho các bệnh nhân bị phình tách ĐMC ngay ở trong nước với chi phí thấp hơn nhiều (khoảng 150 - 400 triệu đồng) so với ra nước ngoài (khoảng 30.000 - 50.000 USD, chưa kể chi phí đi lại của bệnh nhân và gia đình bệnh nhân). Mặt khác, đây là một bệnh lý rất nặng, nguy cơ tử vong sẽ rất cao nếu phải di chuyển xa ra nước ngoài.
Kỹ thuật tiên tiến này đã được các Thầy thuốc Viện tim mạch Việt Nam áp dụng từ những năm 2010. Theo thống kê hàng năm, có khoảng 100 bệnh nhân được can thiệp động mạch chủ bằng phương pháp này.
Viện Tim mạch Việt Nam không những là cơ sở đào tạo về tim mạch nội khoa và tim mạch can thiệp lớn nhất trong cả nước mà còn tổ chức đào tạo kĩ thuật cho các bác sĩ đang công tác tại các tỉnh thành trong cả nước và các bác sĩ nước ngoài trong khu vực.
Đầu tháng 11/2018 vừa qua, Viện Tim mạch đã tổ chức thành công một lớp đào tạo kĩ thuật can thiệp nội mạch bệnh lí động mạch chủ cho các bác sĩ đến từ Indonesia và Malaysia. Lớp được tiến hành trong 2 ngày 2-3/11/2018. Trong thời gian học, đã có 5 bệnh nhân bị bệnh lí phình và tách thành động mạch chủ được đưa ra thảo luận và tiến hành can thiệp thành công.
Trao bằng cho các bác sĩ đến từ Indonesia và Malaysia sau khóa học.
Can thiệp nội mạch mang lại nhiều lợi ích cho người bệnh nhờ thời gian hậu phẫu ngắn, nhẹ nhàng, người bệnh hồi phục mau chóng. Kỹ thuật đặt ống ghép nội mạch đòi hỏi bác sĩ phải có kinh nghiệm, trình độ chuyên môn cao và sự tinh tế trong thực hiện thủ thuật, dưới sự hỗ trợ của máy móc hiện đại.
Song song với việc ứng dụng cập nhật các tiến bộ kỹ thuật mới Viện Tim Mạch Việt Nam cũng đang triển khai hàng loạt các kĩ thuật can thiệp tiên tiến khác như: Kẹp clip van hai lá cho các bệnh nhân hở van hai là nhiều (Mitral Clip), thay van động mạch chủ qua da (TAVR) thay vì mổ mở như trước kia… Các kĩ thuật này không những giúp cho bệnh nhân nhanh hồi phục, rút ngắn thời gian nằm viện mà còn giúp giảm chi phí cho bảo hiểm xã hội…
