Hệ thống này được thiết kế để biến thức ăn thành những chất dinh dưỡng hữu ích, nhờ đó, cơ thể bạn luôn đầy ắp năng lượng, các tế bào sẽ được phát triển và phục hồi. Hôm nay, “tôi” sẽ dẫn bạn tham gia cuộc hành trình khám phá hệ tiêu hóa để biết “chúng tôi” được tiêu hóa như thế nào trong cơ thể.
Miệng là cánh cổng dẫn tới hệ tiêu hóa. Khi nhai thức ăn được nghiền thành những mảnh nhỏ, để quá trình này được dễ dàng, nước bọt sẽ hỗ trợ bằng cách tiết ra enzym trộn lẫn và nghiền thức ăn thành những miếng nhỏ hơn, nhờ thế dạ dày sẽ không phải tiêu hóa những miếng thức ăn lớn và bạn có biết lượng nước bọt bạn sản xuất trong 1 năm có thể đổ đầy 2 bồn tắm cỡ trung. Thức ăn sẽ qua cổ họng xuống thực quản, nơi đây rất chật chội, “chúng tôi” liên tục bị o ép, những bộ cơ trên thành thực quản co rút liên tục, quá trình này gọi là nhu động và đó là cách tôi được di chuyển tới hệ tiêu hóa. Một vài giây sau đó “chúng tôi” cũng tới được điểm cuối cùng của đường hầm, ở đây có một bó cơ mở ra cho thức ăn vào dạ dày và ngăn không cho chúng trào ngược lên thực quản, giai đoạn này khá giống công việc của lực lượng an ninh sân bay và “chúng tôi” là hành khách.
"Tôi” đã đi qua cái van và tiến về dạ dày. Bước này khiến “tôi” nhớ đến một cái túi bao tử, chạm thử vào đường này nào. Chà khỏe quá nhỉ! Toàn cơ bắp. Tôi không ngạc nhiên đâu, dạ dày giữ, trộn, nhào thức ăn thành một hỗn hợp dạng nhão, vì vậy bộ phận này chắc chắn phải khỏe. Thức ăn sau khi được nghiền nhỏ sẽ được đưa xuống ruột non. Ruột non của con người có thể dài 6m, tương đương với chiều cao của một con hươu cao cổ, thế mà được cuộn tròn trong cơ thể chúng ta, nhiệt độ ở ruột non khá ấm, cảm giác giống như đang ở một khu nghỉ dưỡng miền nhiệt đới, ngoài việc “tôi” đang ngụp lặn trong một biển mật. Mật rất quan trọng trong việc tiêu hóa mỡ và lọc các chất bẩn trong máu, vì vậy hãy cảm ơn gan của bạn đã sản xuất loại chất lỏng này.
Túi mật trông giống như một quả lê. Cơ quan này nằm dưới gan, có chức năng chứa mật. Tuyến tụy cũng hỗ trợ quá trình này bằng cách tiết ra một loại enzym tốt để tiêu hóa thức ăn. Ôi bộ phận này ngoằn ngoèo ghê, liên tục co thắt khiến “tôi” rất chóng mặt bởi những cú xoay vòng này, nhưng không còn đường lùi đâu. Thành ruột đang co thắt cứ liên tục đẩy tôi tiến lên và có vẻ như “tôi” đang ở phần cuối của ruột non sắp tới đoạn kế tiếp của cuộc hành trình ruột già, bộ phận này còn được biết đến với cái tên đại tràng. Đây là một cái ống túi có trang bị rất nhiều cơ và dài khoảng 1,5-2m. “Tôi” không ở đây một mình; có rất nhiều vi khuẩn ở đây. Ruột của bạn rất cần những lợi khuẩn để nghiền thức ăn, vitamin và các dưỡng chất để cơ thể có thể sử dụng chúng. Cơ thể không được chứa quá ít hoặc quá nhiều vi khuẩn, nếu không sẽ gặp không ít các vấn đề về tiêu hóa như không dung nạp được thực phẩm, vi khuẩn còn đóng một vai trò quan trọng trong hệ miễn dịch và đó là lý do tại sao bạn có hàng trăm tỷ con vi khuẩn trong ruột mình.
Cái thứ nhỏ nhỏ đang lắc lư ở lối vào là gì vậy? Chắc đây là ruột thừa rồi, cơ quan này không làm gì nhiều ngoài việc chứa vi khuẩn có thể sẽ cần được đẩy vào ruột, bộ phận này cũng sở hữu các mô có ích đối với hệ miễn dịch. Nhưng thông thường ruột thừa cũng khá là vô dụng, vì vậy con người cũng có thể sống mà không cần đến nó. Nếu ruột thừa bị viêm, bác sĩ sẽ cắt bỏ bộ phận này khỏi cơ thể.
Dạng cuối của thức ăn được hình thành trong ruột già, ở đây chứa rất nhiều vi khuẩn, bọn chúng làm việc siêng năng quá nhỉ. Cố gắng lên nào các cậu, “tôi” đang ở trong ruột kết trái, khi ở đây chứa quá nhiều chất không cần thiết, phần ruột này sẽ đẩy chúng xuống trực tràng vì ruột kết trái không thể giữ mọi thứ bên trong nó. Thông thường thức ăn sẽ cần 36 tiếng để đi tới điểm này của cuộc hành trình. Trực tràng là một đoạn ruột thẳng dài khoảng 20cm, ở đây có bộ phận cảm biến đặc biệt có nhiệm vụ báo cho bạn biết khi nào cần tống chúng ra khỏi cơ thể, các cảm biến này gửi tín hiệu đến não. Nếu bạn chưa sẵn sàng tống chất thải ra khỏi cơ thể thì cơ vòng hoành sẽ co bóp khiến bạn mất cảm giác khó chịu đó trong giây lát. Bạn nên thấy vui vì trực tràng và các cơ vòng khoanh của mình đã làm việc rất chăm chỉ để giữ chất thải lại khi chưa tới thời điểm, ví dụ như khi lái xe đi làm, mua sắm, ngủ và đặc biệt là lúc đang đi hẹn hò.
Sự điều tiết nước bọt, dịch dạ dày, dịch tụy, mật và dịch ruột nhờ cơ chế thần kinh, thể dịch và vỏ não. Khi cơ thể khỏe mạnh và trong trạng thái hưng phấn, vui vẻ lạc quan... các loại dịch và men tiết ra nhiều hơn, giúp tiêu hóa tốt hơn. Ngược lại, khi cơ thể bị bệnh và trong trạng thái sợ hãi, lo buồn, mọi dịch tiết và men tiêu hóa đều suy giảm, quá trình tiêu hóa chậm và kém hơn. Vì vậy, nên tạo một không khí vui tươi, lành mạnh, thức ăn có mùi vị, màu sắc hấp dẫn trong các bữa ăn hàng ngày để giúp cả nhà ăn ngon miệng và tiêu hóa tốt hơn nhé.