Kỳ lạ phong tục con gái phải đốn hàng trăm bó củi hứa hôn mới được lấy chồng

24-06-2024 15:10 | Văn hóa – Giải trí

SKĐS - Theo phong tục của người Giẻ Triêng, con gái khi bước qua tuổi 15 bắt đầu nghĩ tới việc vào rừng đốn củi để đủ điều kiện lấy chồng.

Các cô gái người người Giẻ Triêng khi bước qua tuổi 15, mỗi lần có dịp lên rẫy lại được mẹ chỉ dẫn tỉ mỉ cách nhận biết cây củi hứa hôn. Loại củi được người Giẻ Triêng chuộng nhất đó là cây xà nu (thông) và dẻ, một loại cháy nhanh và lâu tàn. 

Tiêu chí đốn củi nhiều, đẹp, đồng nghĩa với việc sau này tình yêu đôi lứa của cô gái với chàng trai càng trở nên sâu nặng. Khi đã chuẩn bị củi hứa hôn đồng nghĩa với việc các cô gái đã biết tỏ tình. 

Kỳ lạ phong tục con gái phải đốn hàng trăm bó củi hứa hôn mới được lấy chồng- Ảnh 1.

Củi hứa hôn là của hồi môn nhà con gái đem dành cho nhà trai. Sau khi đã chuẩn bị đủ số lượng củi, cố tìm đến chàng trai mà mình "ưng cái bụng" để "đánh tiếng", nếu chàng trai đồng ý thì buổi tối tự nguyện đến tâm sự với cô gái tại nhà Rông.

Kỳ lạ phong tục con gái phải đốn hàng trăm bó củi hứa hôn mới được lấy chồng- Ảnh 2.

Theo phong tục người Giẻ Triêng, các cô gái phải chuẩn bị từ 100 đến 300 bó củi để làm của hồi môn khi về nhà chồng. Chỉ cần quan sát củi hứa hôn có thể đoán biết được phẩm chất, tài khéo léo của người thiếu nữ đó, giỏi giang hay vụng về. Cây củi được chặt bằng, bó củi đều nhau có nghĩa cô con dâu khéo tay.

Kỳ lạ phong tục con gái phải đốn hàng trăm bó củi hứa hôn mới được lấy chồng- Ảnh 3.

Theo phong tục của người Giẻ Triêng, sau khi nhà trai nhận củi, đôi trai gái đó coi như đã thành vợ, thành chồng, họ không được quan hệ tình cảm (yêu) với người khác.

Ngày xếp củi được coi là ngày cưới nên cũng có nghi lễ trong khi xếp củi. Sau khi củi cưới đã được rã ra, sẵn sàng cho việc xếp củi, cô dâu phải lấy những thanh củi đầu tiên, tự tay đưa cho chồng, rồi người chồng mới chuyển chúng cho bố mẹ của mình để họ tự tay xếp lượt củi cưới đầu tiên lên dàn khuôn đã chuẩn bị sẵn (dàn đáy).

Kỳ lạ phong tục con gái phải đốn hàng trăm bó củi hứa hôn mới được lấy chồng- Ảnh 4.

Kỳ lạ phong tục con gái phải đốn hàng trăm bó củi hứa hôn mới được lấy chồng- Ảnh 5.

Kỳ lạ phong tục con gái phải đốn hàng trăm bó củi hứa hôn mới được lấy chồng- Ảnh 6.

Trong ngày xếp củi, nhà trai làm cơm đãi những người xếp củi và nhà gái. Hoàn tất việc xếp củi, phần nghi lễ trong quy trình hôn lễ coi như đã hoàn tất, phần còn lại chỉ là việc tổ chức tiệc cưới chiêu đãi làng và người thân.

Kỳ lạ phong tục con gái phải đốn hàng trăm bó củi hứa hôn mới được lấy chồng- Ảnh 7.

Dân tộc Giẻ Triêng (nhóm Triêng) ở xã Đăk Dục, huyện Ngọc Hồi có một sự khác biệt trong văn hóa cưới hỏi của mình, đó là vẫn còn những bậc cha mẹ hứa hôn và ép duyên con cái của mình cưới xin theo đúng ý cha mẹ. Ngay từ khi mới sinh ra, những đứa trẻ sẽ được cha mẹ định ước hôn nhân, 2 gia đình sẽ qua lại với nhau cho đến khi những đứa trẻ lớn lên, tới tuổi thì cha mẹ sẽ ép cưới thông qua nghi lể hỏi cưới (người Triêng gọi là lễ Nhẹ Đak). Việc ưng thuận lấy nhau là một điều tốt, nhưng cũng có những cặp không ưng thuận với nhau cũng vẫn phải nghe lời cha mẹ, tìm hiểu, bầu bạn với nhau rồi cưới nhau theo phong tục và ý nguyện của gia đình.

Kỳ lạ phong tục con gái phải đốn hàng trăm bó củi hứa hôn mới được lấy chồng- Ảnh 8.

Ngày nay, phong tục củi hứa hôn trong cộng đồng dân tộc người Giẻ Triêng được thực hiện mang tính tượng trưng. Trong mỗi dịp cưới hỏi của các cặp vợ chồng trẻ, nhà gái chỉ cần chuẩn bị 10 đến 15 bó củi để cô gái cõng về nhà chồng. Việc làm này được đưa vào nội dung của hương ước trong các buôn làng, qua đó vừa giữ được tập tục văn hóa của dân tộc, vừa bảo đảm không chặt củi phá rừng, góp phần bảo vệ môi trường và phát triển cây rừng.

Kỳ lạ phong tục con gái phải đốn hàng trăm bó củi hứa hôn mới được lấy chồng- Ảnh 9.

Kỳ lạ phong tục con gái phải đốn hàng trăm bó củi hứa hôn mới được lấy chồng- Ảnh 10.

Tùy vào hoàn cảnh kinh tế gia đình mà chàng trai thường tặng cho cô gái đồ trang sức như: khuyên tai, chuỗi hạt cườm. Người con gái thường tặng cho người con trai tấm thổ cẩm đẹp nhất do tự mình dệt. Nếu chàng trai nhà nghèo hay con mồ côi thường tặng người mình thương sợi chỉ đỏ thắt thành một vòng tròn để làm tin.


Trần Trang
Ý kiến của bạn