Một số yếu tố có thể ảnh hưởng đến huyết áp, bao gồm: căng thẳng hoặc lo lắng, hoạt động thể chất, chế độ ăn, nhiệt độ... Đối với người bình thường, huyết áp vào ban ngày thường cao hơn ban đêm. Huyết áp có xu hướng hạ xuống thấp nhất vào khoảng từ 1-3 giờ sáng, thời gian con người ngủ say nhất và huyết áp sẽ tăng cao nhất vào khoảng 8-10 giờ sáng. Ở một số người, sự gia tăng này có thể đáng kể, dẫn đến tăng huyết áp vào buổi sáng.
Nguyên nhân
Một số nguyên nhân tiềm ẩn của tăng huyết áp buổi sáng bao gồm:
Thuốc: Bệnh nhân tăng huyết áp kiểm soát huyết áp bằng thuốc. Nhưng nếu tình trạng tăng huyết áp vào buổi sáng không kiểm soát được cần xem xét lại loại thuốc hoặc liều lượng của những loại thuốc này. Có thể liều lượng thuốc quá thấp, hoặc thuốc có tác dụng không kéo dài, cần kết hợp nhiều loại thuốc thay vì dùng một loại thuốc hạ huyết áp duy nhất. Điều quan trọng là phải tư vấn bác sĩ trước khi thực hiện bất kỳ thay đổi nào về thuốc.
Tình trạng sức khỏe: Một số tình trạng sức khỏe có thể làm tăng nguy cơ tăng huyết áp buổi sáng. Chẳng hạn như huyết áp cao không được điều trị, cholesterol cao, bệnh tim mạch, ngưng thở khi ngủ, bệnh đái tháo đường, rối loạn tuyến giáp, Hội chứng Cushing, Lupus, xơ cứng bì, bệnh thận.
Yếu tố lối sống: Một số yếu tố như hút thuốc, uống nhiều rượu, chế độ ăn nhiều muối và chất béo bão hòa, không tập thể dục đủ... cũng có thể làm tăng nguy cơ tăng huyết áp.
Ai có nguy cơ?
Các yếu tố sau có thể làm tăng nguy cơ phát triển chứng tăng huyết áp buổi sáng:
Người trên 65 tuổi; Trong gia đình có người thân bị tăng huyết áp; Thừa cân hoặc béo phì; Uống rượu; Hút thuốc; Thường lo lắng hoặc căng thẳng quá mức; Ngủ không đủ giấc hoặc rối loạn giấc ngủ, ví dụ làm việc ca đêm.
Đối phó thế nào?
Điều trị tăng huyết áp buổi sáng liên quan đến việc giải quyết nguyên nhân cơ bản của nó. Nếu một bệnh tiềm ẩn là nguyên nhân, điều trị tình trạng này có thể giúp ngăn ngừa tăng huyết áp buổi sáng.
Một số người bị tăng huyết áp buổi sáng là kết quả của lối sống thiếu lành mạnh. Vì vậy nên xin tư vấn của bác sĩ để biết thông tin và lời khuyên cụ thể về chế độ ăn uống, tập thể dục hoặc từ bỏ thuốc lá, rượu bia là rất cần thiết.
Ngăn ngừa và kiểm soát
Thực hiện một lối sống lành mạnh có thể giúp kiểm soát tăng huyết áp nói chung và tăng huyết áp vào buổi sáng nói riêng, từ đó sẽ giúp giảm nguy cơ biến chứng, chẳng hạn như đau tim và đột quỵ. Các hành vi lối sống lành mạnh bao gồm:
Chế độ ăn uống cân bằng ít natri, đường tinh luyện và chất béo bão hòa.
Hạn chế uống rượu.Tránh thuốc lá. Thường xuyên tập thể dục (ít nhất 90–150 phút mỗi tuần). Đạt được và duy trì chỉ số khối cơ thể (BMI ) từ 18,5 - 22,9.
Thực hành các kỹ thuật kiểm soát căng thẳng và thư giãn, như yoga hoặc thiền định.
Uống thuốc huyết áp theo đơn và theo hướng dẫn của bác sĩ.
Sớm điều trị bất kỳ tình trạng y tế tiềm ẩn nào có thể góp phần làm tăng huyết áp.
Lời khuyên của thầy thuốc
Huyết áp dao động cả ngày lẫn đêm. Tuy nhiên, chỉ số huyết áp cao bất thường vào buổi sáng có thể báo hiệu nguy cơ mắc các tai biến tim mạch cao hơn. Do đó, những người có nguy cơ bất thường về huyết áp kể trên nên theo dõi cẩn thận huyết áp để phát hiện sớm tăng huyết áp buổi sáng. Thực hành lối sống lành mạnh và điều trị kịp thời tình trạng tăng huyết áp có thể giúp ngăn ngừa đau tim, đột quỵ và các biến chứng khác.