Đây là thông tin được đưa ra tại buổi khởi động chương trình hợp tác giữa Bộ Y tế, Cục quản lý Khám, chữa bệnh với Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) trong lĩnh vực kiểm soát nhiễm khuẩn vừa được tổ chức tại Hà Nội.
BS CK II Hoàng Văn Thành, Phó Cục trưởng Cục quản lý Khám, chữa bệnh cho biết, nhiễm khuẩn bệnh viện hay còn gọi là nhiễm khuẩn liên quan đến chăm sóc y tế là một trong những thách thức và mối quan tâm hàng đầu trên toàn thế giới.
Nhiễm khuẩn bệnh viện đã và đang là gánh nặng cho người bệnh, các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh trên toàn cầu, đặc biệt ở các nước chậm phát triển và đang phát triển do làm tăng tỷ lệ mắc bệnh, tỷ lệ tử vong, kéo dài thời gian nằm viện, tăng sử dụng kháng sinh, tăng đề kháng kháng sinh của vi khuẩn và tăng chi phí điều trị.
Tại Việt Nam, nghiên cứu cắt ngang của Bộ Y tế (2005) trên 9.345 người bệnh của 10 bệnh viện cho thấy tỷ lệ nhiễm khuẩn bệnh viện 5,8% và viêm phổi bệnh viện chiếm 55,4%.
Cũng trong thời gian này, một nghiên cứu cắt ngang khác của Sở Y tế TP. Hồ Chí Minh trên tất cả các BV công lập cho thấy tỷ lệ nhiễm khuẩn bệnh viện là 6,4%, trong đó viêm phổi đứng hàng đầu chiếm đến 54,3%, kế đến là nhiễm khuẩn tiết niệu (12,3%), nhiễm khuẩn vết mổ và nhiễm
huyết tương đương nhau (10%).
Trong thời gian qua, Bộ Y tế đã đưa kiểm soát nhiễm khuẩn là một ưu tiên của ngành y tế. Nhiều chính sách đã ban hành nhằm tăng cường năng lực kiểm soát nhiễm khuẩn như thiết lập hệ thống tổ chức kiểm soát nhiễm khuẩn từ trung ương đến các bệnh viện; Tăng cường sự phối hợp giữa y tế dự phòng và hệ điều trị trong phòng chống dịch bệnh;tăng cường chất lượng quản lý khám bệnh, chữa bệnh,…
Cả nước đã có 611 cơ sở khám bệnh chữa bệnh trong toàn quốc ký cam kết tham gia chiến dịch “Bảo vệ sự sống hãy vệ sinh tay”; 668 cơ sở cơ sở khám bệnh chữa bệnh ký cam kết thực hiện phong trào
Kiểm soát nhiễm khuẩn bệnh viện còn nhiều khó khăn
Mặc dù vậy công tác kiểm soát nhiễm khuẩn vẫn còn gặp rất nhiều khó khăn. Không ít lãnh đạo bệnh viện chưa thật sự hiểu hết vai trò, tầm quan trọng của công tác kiểm soát nhiễm khuẩn.
Do vậy, đầu tư cho hoạt động kiểm soát nhiễm khuẩn cũng như chính sách ưu đãi, thu hút những người làm công tác kiểm soát nhiễm khuẩn chưa phù hợp để họ yên tâm công tác và cống hiến tâm huyết cho ngành. Một số bệnh viện đưa ra hình thức kỷ luật cho nhân viên y tế bằng cách điều chuyển về làm việc tại khoa kiểm soát nhiễm khuẩn.
Trong khi đó, hệ thống tổ chức kiểm soát nhiễm khuẩn tại các cơ sở khám bệnh chữa bệnh chưa hoàn thiện:
Cả nước còn 8,9% bệnh viện chưa thành lập Hội đồng kiểm soát nhiễm khuẩn, 15,1% bệnh viện chưa có mạng lưới kiểm soát nhiễm khuẩn; 150 bệnh viện chưa thành lập khoa kiểm soát nhiễm khuẩn;
33% bệnh viện đã thành lập khoa kiểm soát nhiễm khuẩn nhưng chưa bổ nhiệm Trưởng khoa kiểm soát nhiễm khuẩn; gần 20% Lãnh đạo khoa/tổ kiểm soát nhiễm khuẩn có trình độ cao đẳng, trung cấp và sơ học.
Bên cạnh đó, cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ công tác kiểm soát nhiễm khuẩn chưa được quan tâm đầu tư đúng mức: 39,7% BV không có đủ tối thiểu 1 buồng cách ly đúng quy định ở các khoa lâm sàng; 46,5% bệnh viện không có đơn vị tiệt khuẩn tập trung đạt chuẩn.
Đặc biệt, nhân lực kiểm soát nhiễm khuẩn còn thiếu và yếu, đa số nhân viên phụ trách công tác giám sát kiểm soát nhiễm khuẩn bệnh viện chưa được đào tạo thực hiện giám sát chuyên trách; 49,1% nhân viên mạng lưới kiểm soát nhiễm khuẩn chưa được đào tạo về kiểm soát nhiễm khuẩn.
Tại các cơ sở đào đạo chưa có hệ thống và chương trình đào tạo kiểm soát nhiễm khuẩn trong các trường thuộc khối ngành khoa học sức khỏe; chưa có giáo trình quốc gia chuẩn để đào tạo kiểm soát nhiễm khuẩn; chưa xây dựng được trung tâm đào tạo chuẩn tại 3 miền cũng như lực lượng giáo viên chuyên ngành giúp cho công tác đào tạo kiểm soát nhiễm khuẩn ….
Buổi họp khởi động chương trình hợp tác giữa Bộ Y tế, Cục quản lý Khám, chữa bệnh với Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) trong lĩnh vực kiểm soát nhiễm khuẩn bệnh viện
Nâng cao năng lực kiểm soát nhiễm khuẩn bệnh viện giai đoạn 2016-2020
Tại buổi lễ khởi động hợp tác giữa Bộ Y tế, Cục quản lý Khám, chữa bệnh Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) đã cam kết hỗ trợ ngành y tế trong lĩnh vực kiểm soát nhiễm khuẩn.
Theo đó trong năm 2016, CDC sẽ hỗ trợ nâng cao năng lực cho cán bộ phụ trách công tác kiểm soát nhiễm khuẩn cho 6 bệnh viện Việt Nam tại Singapo;
Tổ chức tham quan học tập mô hình kiểm soát nhiễm khuẩn, các chính sách kiểm soát nhiễm khuẩn tại nước phát triển cho các nhà quản lý;
Bổ sung và hoàn thiện các chính sách, văn bản quy phạm pháp luật, quy trình kỹ thuật và các tài liệu chuyên môn về kiểm soát nhiễm khuẩn;
Xây dựng và ban hành các quy trình chuyên môn kỹ thuật thực hành kiểm soát nhiễm khuẩn ….
Đại diện CDC cũng đánh giá cao cam kết của lãnh đạo Bộ Y tế trong việc ban hành Kế hoạch hành động quốc gia về kiểm soát nhiễm khuẩn trong các cơ sở khám bệnh chữa bệnh giai đoạn 2016 và 2020 cũng như Quyết định thành lập Hội đồng chuyên môn tư vấn, xây dựng chính sách, tài liệu chuyên môn về kiểm soát nhiễm khuẩn trong các cơ sở khám bệnh chữa bệnh.
Theo BS CK II Hoàng Văn Thành, Phó Cục trưởng Cục quản lý Khám, chữa bệnh trong giai đoạn 2016- 2020 ngành y tế sẽ tập trung nâng cao năng lực kiểm soát nhiễm khuẩn trong các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh nhằm tăng cường chất lượng khám bệnh, chữa bệnh, bảo đảm an toàn cho người bệnh, nhân viên y tế và cộng đồng.