Cần có các trạm kiểm định xe máy
Dự thảo Luật Giao thông Đường bộ lần thứ 5 đang được Bộ Giao thông Vận tải đưa ra xin ý kiến đóng góp của các bộ, ngành, địa phương và các cơ quan liên quan. Trong đó có đề xuất một quy định gây sự chú ý quan tâm của dư luận, đó là: "Xe mô tô, xe gắn máy tham gia giao thông phải được kiểm tra định kỳ về phát thải khí thải theo lộ trình thực hiện và mức tiêu chuẩn khí thải do Thủ tướng Chính phủ quy định".
Ông Nguyễn Văn Thanh, nguyên Chủ tịch Hiệp hội Ô tô Xe máy Việt Nam cho rằng việc kiểm định phát thải khí thải đối với các loại phương tiện này là hết sức cần thiết. Thực tế, đề xuất này đã có từ cách đây hơn chục năm, thế nhưng tại sao dù cần thiết như vậy song đến nay vẫn chưa thực hiện được. Nguyên nhân đầu tiên là sự gia tăng nhanh chóng của các phương tiện giao thông cơ giới trong khi hạ tầng giao thông lại chưa đáp ứng kịp thời. Cùng với đó, các cơ quan chức năng cũng chưa đưa ra được những giải pháp phù hợp. Thứ ba là chúng ta chưa xây dựng được quy chuẩn cho các trạm kiểm định xe máy, chưa có đầy đủ cơ sở vật chất, nguồn lực và con người.
Chuyên gia đề xuất thí điểm kiểm soát khí thải xe máy với các loại xe cũ, nát trước tiên.
Để quy định kiểm soát khí thải xe máy có tính khả thi, trước tiên phải chuẩn bị đầy đủ hạ tầng để thực hiện trong đó các trạm kiểm định khí thải cần được bố trí phù hợp, giống như trung tâm đăng kiểm xe cơ giới hiện nay. Tuy vậy, thời điểm từ giờ đến cuối năm, không thể thực hiện xong được việc này.
Để quy định có tính khả thi, ông Nguyễn Văn Thanh đề xuất chỉ nên kiểm tra định kỳ xe máy, mô tô quá cũ, ở những thành phố có mật độ dân cư cao. "Để kiểm soát thì trước hết phải đầu tư hệ thống trang thiết bị đo đạc, đánh giá, từ đó đưa ra mức giới hạn về khí thải. Sau đó xây dựng khung pháp lý hoàn chỉnh bao gồm các quy chuẩn, bao nhiêu phần trăm lượng phương tiện phải đạt chuẩn, xe không đạt tiêu chuẩn thì sẽ xử lý thế nào, nếu cố tình lưu thông có bị chế tài hay không, chế tài ra sao… Tất cả bộ khung này phải xây dựng trên cơ sở khảo sát thực tiễn", ông Thanh nói.
Theo một nghiên cứu về phát thải xe máy thực hiện năm 2018 cho thấy, để đạt điều kiện khí thải, chủ xe máy cũ phải bỏ khoảng 110 nghìn đồng/xe/năm để bảo dưỡng, thay thế phụ tùng (như lọc gió, lọc dầu…); chi phí kiểm định khoảng 35 nghìn đồng/lần/năm. Đổi lại, nhờ xe vận hành tốt, chủ xe tiết kiệm được khoảng 7% nhiên liệu, tương đương hơn 170 nghìn đồng/năm….
Bảo dưỡng xe định kỳ thì không cần kiểm soát khí thải
Kỹ sư Lê Văn Tạch cho rằng nếu chỉ kiểm soát khí thải xe môtô, gắn máy, thì xét về mặt kỹ thuật và thực tế là không quá cần thiết. Những chiếc xe môtô, xe gắn máy sử dụng động cơ đốt trong. Khi tham gia giao thông, ngoài vấn đề xả ra khí thải độc hại tới sức khỏe con người, thì còn là một trong những nguồn có thể gây mất an toàn giao thông. Tuy nhiên, trong dự thảo Luật Đường bộ chỉ đề cập tới kiểm tra định kỳ với khí xả. Nếu chỉ kiểm soát khí thải xe môtô, gắn máy, thì xét về mặt kỹ thuật và thực tế là không quá cần thiết.
Xét về mặt kỹ thuật, kỹ sư Lê Văn Tạch cho rằng hầu hết môtô, xe gắn máy đều sử dụng động cơ xăng và dung tích xilanh thường khá nhỏ (trung bình khoảng 100 cm3 - chỉ tương đương khoảng 5% số với tổng dung tích xilanh của một chiếc xe ôtô phổ thông). Quãng đường trung bình một xe môtô, xe gắn máy đi trong một năm thường ít hơn rất nhiều so với quãng đường trung bình một chiếc ôtô di chuyển trong một năm.
Về mặt kỹ thuật nữa là hầu hết các động cơ xe môtô, xe gắn máy đều là loại hút nạp khí tự nhiên nên động cơ thường khá bền. Do vậy, tuổi thọ của động cơ môtô, xe gắn máy thường khá dài và nó có thể hoạt động ổn định trong hàng chục năm nếu được bảo dưỡng định kỳ.
Vì vậy, theo kỹ sư Lê Văn Tạch, thay vì nguồn lực để xây dựng hàng ngàn trung tâm kiểm định khí xả xe môtô, xe máy, Chính phủ nên ưu tiên phương pháp tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức của chủ phương tiện về lợi ích của việc bảo dưỡng định kỳ cho các phương tiện xe cơ giới. Nếu làm được điều này, không những giảm thiểu được khí thải độc hại mà còn kéo dài tuổi thọ của phương tiện, cũng như giảm thiểu được nguy cơ mất an toàn khi tham gia giao thông.
Theo một chủ một cửa hàng sửa chữa xe máy, để cải thiện khí thải, giải pháp đơn giản nhất là thay lọc gió động cơ, chi phí khoảng 30-35 nghìn đồng/thiết bị (chưa tính công thợ). Với một số dòng xe có lọc dầu, nếu thay, chi phí dưới 100 nghìn đồng/thiết bị.
Theo ông Nguyễn Văn Thanh, cả nước đã có gần 73 triệu xe máy đang lưu hành. Nếu đưa ra quy định mà không áp dụng được sẽ tạo cảm giác nhờn luật, tương tự như quy định thu phí đường bộ với xe máy, nhưng không thực hiện được và phải bỏ.Bên cạnh kiểm soát khí thải, Nhà nước nên có chính sách hỗ trợ, chuyển đổi xe mới hơn. Thậm chí, để hạn chế xe cá nhân, cần tính tới việc phải chi ngân sách hỗ trợ người dân tương tự như chính sách các địa phương trợ giá vé phương tiện công cộng để người dân giảm đi xe riêng, hay miễn giảm thuế để giảm giá xe điện.
Xem thêm video đang được quan tâm:
Tại sao nhiều thí sinh điểm cao nhưng vẫn trượt tốt nghiệp THPT? | SKĐS
