Khuyến cáo từ chuyên gia để phát hiện sớm căn bệnh đứng thứ 5 trong các loại ung thư đường tiêu hoá

Ứng dụng thiết bị hiện đại trong phẫu thuật nội soi ung thư thực quản

Thông tin tại hội nghị khoa học "Những tiến bộ của phẫu thuật nội soi trong điều trị thực quản ở Việt Nam" diễn ra sáng 8/1, PGS.TS TS Phạm Đức Huấn, Giám đốc Trung tâm Tiêu hóa – Gan mật, Bệnh viện Đa khoa quốc tế Vinmec cho biết trước khi vào hội thảo, trong ngày 7/1, ông và các đồng nghiệp tại Trung tâm Tiêu hóa – Gan mật đã tiến hành ca phẫu thuật cho nam bệnh nhân 59 tuổi được chuẩn đoán ung thư thực quản giai đoạn 3 vừa được phẫu thuật vét hạch ở cả 3 vùng ngực, bụng, cổ.

Bệnh nhân này có tiền sử uống rượu, hút thuốc 20 năm. Bệnh nhân chỉ đi khám khi tình trạng nuốt nghẹn và sút cân nhiều kéo dài. Trước khi phẫu thuật bệnh nhân đã được hóa- xạ trị làm nhỏ hạch và giảm giai đoạn khối u.

 "Bệnh nhân được chỉ định phẫu thuật nội soi ngực – bụng với các công nghệ hiện đại như phẫu thuật robot, dao mổ năng lượng để cắt khối u thực quản, tuy nhiên do phạm vi cắt rất rộng, phức tạp, nên cuộc mổ phải kéo dài trong nhiều giờ. Sau mổ, bệnh nhân hồi phục khá tốt nhưng vì bệnh ở giai đoạn muộn nên cần phải hóa trị, xạ trị bổ trợ trong thời gian tới"- PGS.TS Phạm Đức Huấn thông tin.

Các bác sĩ cũng tiến hành phẫu thuật cho trường hợp thứ 2 là nam bệnh nhân 57 tuổi phát hiện ung thư thực quản sớm tình cờ qua nội soi khi khám sức khỏe tổng quát. Bệnh nhân có tiền sử viêm gan C, tiểu đường. Trường hợp này đã can thiệp ESD ngày 16/3/2020 và kiểm tra định kỳ, tuy nhiên sau đó lạ tái phát ung thư thực quản. Sau khi hội chẩn, ekip đã tiến hành phẫu thuật nội soi ngực - bụng để cắt thực quản, tái tạo thực quản bằng dạ dày. PGS.TS Phạm Đức Huấn cho biết tiên lượng của ca bệnh này tốt.

Qua hai ca phẫu thuật này, các chuyên gia trình diễn kỹ thuật nội soi cắt thực quản bằng bằng công nghệ phẫu thuật robot - công nghệ hiện đại và tiên tiến nhất hiện nay.

PGS. TS. Phạm Đức Huấn cho biết: "Phẫu thuật robot đã được áp dụng và phát triển mạnh mẽ tại các quốc gia lớn thế giới vì có khả năng khắc phục những khó khăn trong phẫu thuật nội soi như: cho hình ảnh camera 3D rõ nét thay vì hình ảnh 2D, cánh tay phẫu thuật linh hoạt giúp các thao tác phẫu thuật chính xác, góc nhìn rộng khắc phục khó khăn về tầm nhìn ở một số vị trí rất sâu trên cơ thể mà bác sĩ khó thực hiện"

Để đạt hiệu quả phẫu thuật tối ưu, Bệnh viện Vinmec Times City đã trang bị Robot Da Vinci (Mỹ) có cấu trúc tinh vi với 4 cánh tay mô phỏng gần như hoàn hảo các động tác bàn tay con người nhưng góc quay có thể gấp đôi, lên tới gần 540 độ quay. Nhờ các đặc tính ưu việt, robot phẫu thuật có thể xâm nhập những vị trí khó tiếp cận, "hóa giải" các hạn chế của phẫu thuật nội soi trước đây, đặc biệt đạt hiệu quả rất cao khi điều trị ung thư.

2 thói quen chủ yếu góp phần gây ung thư thực quản

Theo PGS Phạm Đức Huấn, ung thư thực quản đứng thứ 5 trong các loại ung thư tiêu hoá, sau dạ dày, đại tràng, trực tràng và gan. Ung thư thực quản liên quan đến 2 thói quen chủ yếu là sử dụng rượu bia và thuốc lá. Tại Việt Nam, ước tính có khoảng vài chục nghìn người mắc ung thư thực quản.

Trước đây, phẫu thuật ung thư thực quản thường mổ mở và là một trong các phẫu thuật tiêu hóa khó khăn, phức tạp nhất. Bệnh nhân phải mổ tới 3 lần với đường mổ thứ nhất là mở ngực, cắt khối u thực quản để vét hạch cho bệnh nhân, sau đó mổ bụng vét hạch rồi cắt ống ống tiêu hoá (ống dạ dầy) để nối lên thực quản bằng cuộc mổ thứ 3. Đây từng là phẫu thuật rất nặng nề, nhiều biến chứng, nguy cơ tử vong cao.

Phẫu thuật nội soi được coi là cuộc cách mạng trong ngoại khoa và dần thay thế mổ mở trong điều trị ung thư thực quản. Chỉ với những vết rạch nhỏ 5-10mm đã mang lại những ưu thế vượt trội cho người bệnh như: ít đau, nhanh hồi phục, thẩm mỹ và ít tai biến, biến chứng. Thông qua đường rạch nhỏ, các bác sĩ sẽ đưa ống nội soi được gắn camera vào, hình ảnh hiển thị trên màn hình, tạo được trường mổ rộng, đặc biệt là khi mổ các tạng nằm sâu trong lồng ngực, giúp cắt khối u và vét hạch triệt căn.

"Tuy nhiên, phẫu thuật nội soi cần có bác sĩ có chuyên môn cao, kỹ thuật mổ nội soi điêu luyện và trang thiết bị hiện đại để đảm bảo độ chính xác, tính triệt căn và đạt hiệu quả cao nhất trong điều trị"- PGS Huấn nói.

Theo PGS.TS Nguyễn Anh Tuấn, Trưởng khoa Tiêu hoá Bệnh viện Trung ương quân đội 108 cho biết ung thực quản là ung thư phát sinh từ thực quản — đoạn ống tiêu hóa giữa cổ họng và thực quản dạ dày. Bệnh nhân thường xuất hiện các triệu chứng khó nuốt và giảm cân. Đây cũng là căn bệnh khá phổ biến ở Việt Nam và gặp nhiều ở người cao tuổi. Bệnh nhân thường đến khám khi ở giai đoạn muộn, tức là gối u lớn gây tắc lòng thực quản, hoặc có khối di căn xa. Người bệnh chỉ đi khám khi có các dấu hiệu như nuốt nghẹn, đau đớn tức là ung thư thực quản đã ở giai đoạn muộn.

Để phát hiện ung thư thực quản giai đoạn sớm hơn, PGS.TS Anh Tuấn khuyến cáo mọi người cần quan tâm tới các biến đổi của cơ thể, nhất là khi cảm thấy mệt mỏi, gầy sút, ăn không ngon…, sau đó đến giai đoạn chán ăn, nuốt nghẹn.

"Nội soi đường tiêu hoá là phương pháp để phát hiện những tổn thương của bệnh ở giai đoạn sớm"- PGS Nguyễn Anh Tuấn lưu ý.

PGS.TS Phạm Đức Huấn cho biết thêm, có nhiều phương pháp để phát hiện sớm ung thư thực quản, ví như nội soi tăng cường hình ảnh phóng đại, nhuộm màu ảo; hay siêu âm nội soi tần số cao… Khi phát hiện sớm có thể thay đổi phương pháp điều trị, như phát hiện sớm thì cuộc mổ sẽ không quá nặng nề và đạt được tỷ lệ sống 5 năm cao. Trước kia ung thư thực quản tiên lượng rất xấu, tỷ lệ sống 5 năm vào khoảng dưới 30%, với chẩn đoán sớm có thể đến 60-70% bệnh nhân sống trên 5 năm.

Phẫu thuật nội soi kết hợp điều trị đa mô thức - "khắc tinh" của ung thư thực quản

Tỉ lệ mắc ung thư thực quản (UTTQ) ở khu vực Châu Á đang ở đáng báo động do các yếu tố nhân chủng học, tập quán ăn uống, đặc biệt là thói quen sử dụng rượu và thuốc lá.