Hai vụ việc thương tâm trong nửa tháng
Khi thời tiết giao mùa từ xuân sang hè, nắng nóng thường xuất hiện vào buổi sáng và dông lốc, sấm sét vào chiều tối. Đây là thời điểm tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn, đặc biệt đối với người lao động ngoài trời. Sét có thể xảy ra bất ngờ và gây hậu quả nghiêm trọng nếu không có các biện pháp phòng tránh kịp thời và phù hợp.
Trong chưa đầy nửa tháng qua, tại các tỉnh miền Trung xảy ra hai vụ việc thương tâm do sét đánh. Mới đây nhất, vào 14h45 ngày 20/5 tại xã Lộc Yên, huyện Hương Khê (Hà Tĩnh) có dông, sấm sét.
Hiện trường nơi xảy ra sự việc bà B. bị sét đánh. Ảnh N.S.
Lúc này, bà T.T.B. (trú xã Lộc Yên) mang tấm bạt từ nhà ra cánh đồng cho người thân đang gặt lúa, trên đường trở về nhà, bà bị sét đánh trúng. Khi chính quyền địa phương phối hợp với các cơ quan chức năng tới hiện trường, nạn nhân đã tử vong.
Trước đó không lâu, chiều 9/5 tại xã Triệu Long, huyện Triệu Phong (Quảng Trị), anh P.A.T. (trú xã Triệu Đại, huyện Triệu Phong, làm nghề shipper) cũng bị sét đánh trúng khi đang điều khiển xe máy trên Quốc lộ 49C.
Anh T. được người dân phát hiện và nhanh chóng đưa đi cấp cứu trong tình trạng xuất huyết não, hôn mê sâu và phải thở máy.
Cùng thời điểm này, địa phương ghi nhận mưa dông kèm sấm sét mạnh, làm hư hại một số công trình phụ của người dân.
ThS.BS Phan Lê Hiếu, Trưởng khoa Cấp cứu (Bệnh viện Trung ương Huế) cho biết, trung bình mỗi năm, Khoa Cấp cứu tiếp nhận khoảng 5 - 10 trường hợp nghi sét đánh, đặc biệt tăng trong mùa mưa bão. Tuy không phải là tình huống thường gặp hàng ngày, nhưng đây là tình trạng nguy hiểm, cần xử trí khẩn cấp và đúng cách để giảm thiểu nguy cơ tử vong hoặc di chứng nặng nề.
"Sét đánh có thể gây ra tổn thương nghiêm trọng cho con người, thậm chí tử vong nếu không được cấp cứu kịp thời. Dòng điện cực mạnh từ sét có thể gây ngưng tim, ngưng thở tức thì. Ngoài ra, nạn nhân có thể bị bỏng điện, tổn thương thần kinh trung ương, tổn thương cơ xương khớp, tai biến mạch máu não do thay đổi áp lực đột ngột, thậm chí là chấn thương do ngã hoặc sức ép từ vụ nổ", ThS.BS Phan Lê Hiếu chia sẻ.
Phòng tránh, xử trí sét đánh ra sao?
Theo Văn phòng Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn TP Huế, sét là hiện tượng phóng điện trong đám mây, giữa các đám mây với nhau hoặc giữa đám mây với mặt đất. Điện thế của sự phóng điện từ sét có thể đạt từ vài chục đến hàng trăm triệu vôn.
Chiều cao của rãnh sét khoảng 500 - 2.000m, chiều dài của sét đo được trung bình 5km, có khi đến 10km và vận tốc phóng điện khoảng 15.000 - 150.000 km/s.
Sấm sét là hiện tượng khí tượng, đặc biệt thường xảy ra vào mùa hè do các phân tử nước trong đám mây mang điện tích dương gặp chân mây và mặt đất mang điện tích âm, tạo ra sự chênh lệch điện áp lớn và hình thành hiện tượng phóng điện.
Khuyến cáo phòng tránh sét của cơ quan phòng chống thiên tai.
Do sự gia tăng nhiệt độ trong mùa khô tạo nên sự bốc hơi nước mạnh mẽ, khối không khí ẩm sát mặt đất bị nâng lên cao (hiện tượng đối lưu), gây mất nhiệt, hơi nước ngưng tụ gây mưa kèm sấm chớp.
Theo Trưởng khoa Cấp cứu (Bệnh viện Trung ương Huế), để phòng tránh sét đánh, người dân cần tránh đứng ở nơi trống trải, dưới cây cao, gần cột điện, ao hồ hoặc vật dụng kim loại khi có dông sét. Không dùng điện thoại, thiết bị điện tử ngoài trời khi đang có mưa dông.
Ngoài ra, nên trú ẩn trong nhà hoặc xe ô tô đóng kín cửa, rút các thiết bị điện trong nhà nếu có thể. Đối với người làm nông nghiệp hoặc lao động ngoài trời cần theo dõi dự báo thời tiết và dừng công việc khi có dấu hiệu mưa dông.
Bác sĩ Phan Lê Hiếu chia sẻ, khi phát hiện người bị sét đánh cần nhanh chóng kiểm tra phản ứng và hô hấp. Nếu nạn nhân bất tỉnh, ngưng thở, ngưng tim thì tiến hành hồi sức tim phổi (CPR) ngay lập tức ép tim, thổi ngạt nếu được.
Lưu ý, người bị sét đánh không còn mang điện tích, do đó tiếp cận và sơ cứu là an toàn. Nếu nạn nhân còn tỉnh, nên để nằm yên, theo dõi tri giác, nhịp tim, nhịp thở, và gọi cấp cứu 115 để đưa đến bệnh viện càng sớm càng tốt.
"Tại cơ sở y tế, bệnh nhân sẽ được đánh giá tổn thương nội tạng, kiểm tra tim mạch, thần kinh, xét nghiệm men cơ, men gan và theo dõi các biến chứng muộn như rối loạn nhịp tim hoặc tổn thương thận", bác sĩ Phan Lê Hiếu nhấn mạnh.
