Khuyến cáo hạn chế sử dụng paracetamol trong thai kỳ

02-10-2021 14:49 | An toàn dùng thuốc

SKĐS - Phụ nữ mang thai chỉ nên sử dụng paracetamol/acetaminophen khi có chỉ định y tế và ở liều thấp nhất có hiệu quả trong thời gian ngắn nhất có thể. Báo cáo đồng thuận quốc tế được đăng tải trên Tạp chí Nature Reviews Endocrinology mới đây cho biết.

Khuyến cáo hạn chế sử dụng paracetamol trong thai kỳ - Ảnh 1.

Cần có nhận thức rõ hơn về rủi ro của việc sử dụng paracetamol trong thai kỳ.

Paracetamol và thai kỳ

Với tỷ lệ sử dụng thuốc này cao trên toàn cầu, hội đồng chuyên gia gồm 13 tác giả từ Mỹ và Châu Âu kêu gọi nghiên cứu tập trung vào cách thức thuốc giảm đauhạ sốt paracetamol có thể làm giảm sự phát triển của thai nhi và dẫn đến các kết quả bất lợi ở trẻ em. Các nhà nghiên cứu khuyến cáo một số biện pháp phòng ngừa cần thực hiện trong thời gian chờ đợi.

Tác giả của nghiên cứu, nhà dịch tễ học Tiến sĩ Z. Bauer, ScD, Đại học Massachusett, Lowell, cùng các đồng nghiệp cho biết: Hiện, ước tính paracetamol được sử dụng bởi khoảng 65% phụ nữ mang thai ở Mỹ, và hơn 50% trên toàn thế giới. Paracetamol hiện là thành phần hoạt tính trong hơn 600 loại thuốc kê đơn và không kê đơn, gồm cả tylenol, trước đây được coi là an toàn trong tất cả các tháng của thai kỳ.

Nhưng ngày càng có nhiều bằng chứng thực nghiệm và dịch tễ học cho thấy việc tiếp xúc trước khi sinh với paracetamol (N-acetyl-p-aminophenol, hoặc APAP) có thể làm thay đổi sự phát triển của thai nhi và làm tăng nguy cơ rối loạn phát triển thần kinh, sinh sản và niệu sinh dục trên 2 giới. Ví dụ, phơi nhiễm trong tử cung có liên quan đến các vấn đề hành vi tiềm ẩn ở trẻ em.

Các khuyến cáo mới dựa trên việc xem xét các nghiên cứu trên tế bào và động vật thực nghiệm cũng như số liệu dịch tễ học ở người được báo cáo từ tháng 1/1995 đến tháng 10/2020. Theo các tác giả gồm bác sĩ lâm sàng, nhà dịch tễ học và các nhà khoa học chuyên độc chất học, nội tiết, y học sinh sản và phát triển thần kinh.

Mặc dù hướng dẫn mới không có sự khác biệt rõ rệt so với lời khuyên hiện tại, các tác giả tin cần có sự truyền thông mạnh mẽ hơn và nhận thức rõ hơn về rủi ro. Ngoài việc hạn chế sử dụng thuốc này với liều lượng thấp trong thời gian ngắn khi có cần thiết y tế, các bà mẹ tương lai nên nhận tư vấn trước khi thụ thai hoặc đầu thai kỳ. Nếu không chắc chắn việc sử dụng thuốc, họ nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ.

Khuyến cáo hạn chế sử dụng paracetamol trong thai kỳ - Ảnh 3.

Paracetamol đi qua nhau thai và hàng rào máu não có thể khiến phụ nữ và thai nhi dễ tổn thương hơn.

Một số khuyến cáo về paracetamol

Các khuyến cáo truyền thông an toàn dược phẩm của FDA năm 2015 nên được cập nhật dựa trên đánh giá của tất cả các bằng chứng khoa học hiện có.

Ủy ban đánh giá rủi ro cảnh giác dược của Cơ quan Dược phẩm Châu Âu nên xem xét lại nghiên cứu dịch tễ học và thử nghiệm gần đây nhất và ban hành thông tin cập nhật an toàn thuốc.

Các hội sản phụ khoa nên cập nhật hướng dẫn của họ sau khi xem xét tất cả các nghiên cứu hiện có.

Tất cả việc bán các loại thuốc có chứa APAP phải kèm theo các khuyến cáo dành riêng cho việc sử dụng trong thời kỳ mang thai.

APAP là 1 chất gây rối loạn nội tiết. Các hóa chất gây rối loạn hệ thống nội tiết vì chúng có thể can thiệp vào hoạt động của các hormone nội sinh cần thiết đối với sự phát triển thần kinh, tiết niệu và sinh sản khỏe mạnh.

Cơ chế chính xác không rõ ràng nhưng độc tính của nó được cho là chủ yếu do sự phá vỡ hormone.

Hơn nữa, APAP dễ dàng đi qua nhau thai và hàng rào máu não, và những thay đổi trong chuyển hóa APAP trong thời kỳ mang thai có thể khiến phụ nữ và thai nhi dễ tổn thương hơn trước các tác động độc hại của nó. Ví dụ, phần liều lượng mol của APAP được chuyển đổi thành chất chuyển hóa oxy hóa N-acetyl-p-benzoquinone imine tăng lên trong thời kỳ mang thai. Ngoài độc tính với gan, sản phẩm phụ độc hại này được gọi là 1 genotoxin làm tăng sự phân cắt DNA bằng cách tác động lên enzym topoisomerase II.

Việc sử dụng acetaminophen có liên quan về mặt thời gian với các vấn đề học tập và hành vi, và các rối loạn niệu sinh dục khi sinh ở trẻ sơ sinh nam như lỗ tiểu lệch thấp hypospadias, cũng như việc tiếp xúc với nhiều hóa chất và chất ô nhiễm trong môi trường cũng như biến đổi khí hậu.

Có thể giảm thiểu rủi ro bằng cách sử dụng liều thấp nhất có hiệu quả trong thời gian ngắn nhất và chỉ khi có chỉ định y tế. Phụ nữ mang thai nên hỏi bác sĩ khi sử dụng acetaminophen.

Mời xem thêm video đang được quan tâm:

Hành trình trở về


BS. Nguyễn Thị Kim Chi
Ý kiến của bạn