'Không ghi nội dung chuyển khoản' để né thuế có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự

Hộ kinh doanh né thuế bằng tiền mặt: Cần hiểu đúng, tránh vi phạm

Gần đây, trên các trang mạng xã hội xuất hiện thông tin nhiều nhà hàng, quán ăn… chỉ nhận thanh toán bằng tiền mặt và từ chối mọi giao dịch qua ngân hàng nhằm “giấu” doanh thu.

Nhiều trang bán hàng trên mạng xã hội công khai "dặn dò" khách hàng: "Vui lòng không ghi nội dung thanh toán khi chuyển khoản", hoặc thậm chí có cửa hàng trưng biển "Chỉ nhận tiền mặt, không nhận chuyển khoản". Mục đích rõ ràng của hành động này là che giấu doanh thu thực tế, từ đó né tránh nghĩa vụ kê khai và nộp thuế cho Nhà nước.

Luật sư Diệp Năng Bình - Đoàn Luật sư TP Hà Nội cho rằng đây là hành vi có dấu hiệu lách luật để trốn thuế và chỉ ra các chế tài xử lý nghiêm khắc.

Theo Luật sư Bình, việc yêu cầu khách hàng không ghi nội dung liên quan đến "thanh toán", "mua hàng" khi chuyển khoản, hay công khai treo biển "không nhận chuyển khoản, chỉ nhận tiền mặt" không còn là cá biệt mà đang có xu hướng lan rộng. Hiện tượng này gây ra nhiều băn khoăn trong dư luận xã hội về tính minh bạch của hoạt động kinh doanh và nghĩa vụ thuế của người kinh doanh.

Luật Quản lý thuế năm 2019 quy định rõ trách nhiệm của người nộp thuế là phải khai thuế chính xác, trung thực, đầy đủ và đúng thời hạn. Việc cố tình không kê khai hoặc kê khai không đầy đủ, kịp thời, chính xác số tiền thuế phải nộp là hành vi bị cấm. Mặc dù chưa có chế tài xử lý trực tiếp hành vi "không ghi nội dung chuyển khoản", nhưng nếu cơ quan chức năng chứng minh được dấu hiệu trốn thuế, người vi phạm có thể bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự tùy theo tính chất và mức độ vi phạm.

Cụ thể, với hành vi khai sai, không đầy đủ hồ sơ thuế nhưng không dẫn đến thiếu số thuế phải nộp sẽ bị phạt tiền từ 500.000 đồng đến 8.000.000 đồng, kèm theo biện pháp khắc phục hậu quả như buộc khai lại hoặc điều chỉnh số liệu.

Hành vi trốn thuế (như không nộp hồ sơ đăng ký/khai thuế đúng hạn, không ghi chép sổ sách kế toán, khai sai dẫn đến thiếu số thuế phải nộp): Phạt tiền từ 1 đến 3 lần số thuế trốn, buộc nộp đủ số tiền thuế trốn vào ngân sách nhà nước, và điều chỉnh lại các số liệu liên quan.

Ngoài ra, đối với cá nhân phạm "Tội trốn thuế" theo Điều 200 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017) có thể bị phạt tiền từ 100.000.000 đồng đến 4.500.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 07 năm. Ngoài ra, có thể bị phạt bổ sung từ 20.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 đến 05 năm, hoặc tịch thu một phần/toàn bộ tài sản.

Đối với pháp nhân thương mại có thể bị phạt tiền từ 300.000.000 đồng đến 10.000.000.000 đồng, kèm theo đình chỉ hoạt động có thời hạn (06 tháng - 03 năm) hoặc đình chỉ vĩnh viễn. Ngoài ra còn có thể bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng, cấm kinh doanh, cấm hoạt động trong một số lĩnh vực nhất định hoặc cấm huy động vốn từ 01 đến 03 năm.

Trước hiện tượng nhiều người kinh doanh từ chối nhận chuyển khoản hoặc đề nghị người mua hàng không ghi nội dung thanh toán khi giao dịch, Luật sư Bình cho rằng những hành vi trên là biểu hiện rõ ràng của sự thiếu trung thực trong đạo đức kinh doanh. Một môi trường kinh doanh lành mạnh phải dựa trên nền tảng minh bạch, công bằng và tuân thủ pháp luật. Việc trốn thuế tạo ra sự bất bình đẳng với những người kinh doanh chân chính, những người luôn chấp hành kê khai đầy đủ và đóng thuế đúng quy định.

"Đóng thuế không chỉ là nghĩa vụ của mỗi công dân mà còn là biểu hiện của trách nhiệm xã hội. Tiền thuế góp phần xây dựng cơ sở hạ tầng, giáo dục, y tế, những dịch vụ mà chính người kinh doanh và gia đình họ cũng được hưởng. Việc vì lợi ích cá nhân trước mắt mà trốn thuế là hành vi thiển cận và gây hệ lụy lâu dài cho nền kinh tế", ông Bình nhấn mạnh.

Hàng chục nghìn hộ kinh doanh phải nộp thuế theo doanh thu

SKĐS - Dự kiến có khoảng 37.000 hộ, cá nhân kinh doanh đang nộp thuế theo hình thức khoán sẽ phải chuyển đổi hình thức.