Vừa qua, em gái tôi 20 tuổi bị sốt xuất huyết, nhiệt độ cơ thể thường cao trên 390C, đau khắp mình mẩy. Em tôi đã được dùng thuốc hạ nhiệt theo chỉ định nhưng chỉ hạ được một lúc, thân nhiệt lại tăng cao. Tôi nghe nói aspirin cũng là loại thuốc hạ sốt, giảm đau tốt, vậy em tôi có thể dùng được không?
Nguyễn Thị Na (Sóc Trăng)
Với người bệnh sốt xuất huyết (SXH) thường có sốt cao đột ngột, nhiệt độ 39-40oC, sốt li bì kéo dài 2-7 ngày và kèm theo các triệu chứng khác: mệt mỏi, chán ăn, đau bụng ở thượng vị hoặc hạ sườn phải, đôi khi nôn, gan to, xuất huyết... Trong điều trị SXH, để hạ sốt, giảm đau, thông thường bác sĩ chỉ kê đơn cho bệnh nhân dùng paracetamol, liều lượng tùy theo lứa tuổi và cân nặng. Tuy nhiên, do sốt xuất huyết là bệnh do virut gây ra nên thân nhiệt bệnh nhân luôn ở mức cao, uống thuốc hạ sốt thân nhiệt chỉ hạ được trong thời gian ngắn rồi lại tăng trở lại (ngay với bệnh nhân bị sốt virut, tình trạng này cũng thường xảy ra), thế nhưng việc dùng thuốc hạ sốt cho bệnh nhân sốt xuất huyết không thể vội vàng. Có thể kết hợp dùng thuốc hạ sốt với một số biện pháp vật lý khác để hạ nhiệt. Cho dù aspirin cũng là loại thuốc hạ sốt, giảm đau tốt, nhưng bác sĩ không kê cho bệnh nhân SXH dùng là vì: trong sốt xuất huyết có hiện tượng chảy máu. Aspirin ngăn sự tập kết tiểu cầu, chống đông máu nên làm cho việc chảy máu do SXH gây ra kéo dài hơn và không cầm được (nhất là xuất huyết đường tiêu hóa). Kết quả làm cho bệnh SXH trầm trọng thêm thậm chí đe dọa đến tính mạng. Do vậy, trong sốt xuất huyết tuyệt đối không được dùng aspirin cho cả người lớn và trẻ em. Riêng với trẻ em càng đặc biệt chú ý vì aspirin là yếu tố thúc đẩy gây hội chứng Reye (phù não và suy gan nhiễm mỡ với tỷ lệ tử vong khoảng 30-50%, nếu sống sót cũng để lại di chứng tổn thương não vĩnh viễn). Aspirin làm tăng độ acid (vốn thấp ở dạ dày trẻ), gây bỏng rát viêm đường tiêu hóa, nặng hơn gây xuất huyết đường tiêu hóa.
Bạn cần chăm sóc em mắc SXH cẩn thận, nên cho bệnh nhân ăn đồ ăn nhẹ: cháo, súp... để dễ tiêu hóa, uống nước quả tươi để tăng sức đề kháng cho cơ thể và nhớ phải cho bệnh nhân dùng thuốc theo đúng chỉ định của thầy thuốc, không được dùng thuốc tùy tiện làm tình trạng bệnh nặng thêm vì có rất nhiều loại thuốc chống chỉ định với bệnh nhân SXH.
DS. Hồng Hà