Không có sản phẩm thuốc lá nào là 'ít độc hại' cho sức khoẻ

28-08-2025 15:18 | Y tế

SKĐS - Trên thị trường hiện nay, dù nhiều loại thuốc lá được quảng cáo là "ít độc hại hơn" hay "thế hệ mới", song các chuyên gia y tể đều nhấn mạnh không có loại thuốc lá nào là an toàn với sức khỏe. Nói không với thuốc lá là cách tốt nhất để bảo vệ sức khỏe trước hệ luỵ của sản phẩm này gây ra.

Thuốc lá gây hại cho sức khỏe và tính mạng con người. Trên thực tế, 20% trường hợp tử vong tại Hoa Kỳ là do hút thuốc. Có nhiều dạng thuốc lá trên thị trường và mọi người thường nghĩ rằng có một số dạng thuốc lá an toàn và không ảnh hưởng đến sức khỏe. Điều này hoàn toàn không đúng.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới, nicotine và các sản phẩm thuốc lá gây nghiện rất nguy hiểm cho sức khỏe, nhưng luôn được các tập đoàn thuốc lá trên thế giới tìm cách để thu hút mọi người sử dụng.

Không có bất kỳ sản phẩm thuốc lá nào và không có mức độ tiếp xúc nào đối với thuốc lá được coi là an toàn cho sức khoẻ, bao gồm cả thuốc lào, xì gà, thuốc lá nung nóng, thuốc lá điện tử, thuốc lá tự cuốn, thuốc lá tẩu, và các sản phẩm thuốc lá không khói.

Thuốc lá, thuốc lá mới và các sản phẩm chứa nicotine rất có hại cho sức khỏe, thậm chí gây tử vong cho cả người hút và người không hút nhưng thường xuyên tiếp xúc với khói thuốc. Đối với trẻ em và thanh thiếu niên, các sản phẩm này có thể làm suy yếu nghiêm trọng sự phát triển não bộ.

Thuốc lá truyền thống

Không có sản phẩm thuốc lá nào là 'ít độc hại' cho sức khoẻ- Ảnh 1.

Thuốc lá là tên gọi của một loại sản phẩm được làm chủ yếu từ nguyên liệu là thuốc lá đã thái sợi, được cuốn hay nhồi định hình bằng giấy, có dạng hình trụ (thường có độ dài dưới 120mm, đường kính khoảng 10mm).

Thuốc lá điếu thường được đốt cháy ở một đầu, để cháy âm ỉ nhằm mục đích tạo khói và khói này theo dòng khí vào miệng người hút từ đầu đối diện (thường có gắn đầu lọc).

Các nghiên cứu chỉ ra thuốc lá truyền thống khi cháy có thể đạt đến 700 độ C và thải ra hơn 7.000 các hóa chất khác nhau. Trong số các chất này phần lớn đều ít nhiều tác động xấu đến sức khỏe người hút thuốc và cả những người hít phải khói thuốc lá.

Nicotine có trong thuốc lá là một chất độc có thể gây hại cho hệ thần kinh và có nhiều tác động tiêu cực đến sức khỏe, đặc biệt nó có thể gây nghiện. Lượng nicotine có trong 2 gói thuốc lá có thể giết chết một con người nếu hút 2 gói cùng lúc. Ngoài ra, các chất độc có trong khói thuốc lá có thể gây các bệnh ung thư như ung thư phổi, ung thư thanh quản… gây tai biến mạch máu não.

Thuốc lá nhẹ (light), tự cuốn, tự nhiên

Một số người tin rằng thuốc lá "nhẹ" (light) và "ít hắc ín" (low-tar) ít gây hại cho sức khỏe hơn. Tuy nhiên, các nghiên cứu chỉ ra rằng nguy cơ gây ra các tác hại nghiêm trọng đối với sức khỏe của thuốc lá nhẹ hay thuốc lá ít hắc ín không thấp hơn thuốc lá điếu thông thường. Trên thực tế, những người hút thuốc lá tự cuốn trong thời gian dài sẽ có nguy cơ cao mắc các loại ung thư thanh quản, thực quản, ung thư miệng, hầu họng cao hơn so với thuốc lá do máy cuốn.

Chính vì vậy, FDA đã cấm sử dụng các thuật ngữ "nhẹ", "ít" hay "thấp" trong kinh doanh thuốc lá, trừ các trường hợp FDA cho phép cụ thể - tuy nhiên cho tới nay chưa có trường hợp nào được cho phép.

Một số loại thuốc lá điếu trên thị trường được bán ra với mác "hoàn toàn tự nhiên" ("all natural"). Các loại thuốc lá này được quảng cáo không chứa các chất hóa học hoặc chất phụ gia và được cuốn cùng đầu lọc có thành phần 100% cotton. 

Không có bằng chứng chứng minh loại thuốc lá này an toàn và lành mạnh hơn các loại thuốc lá khác, cũng không có lý do hợp lý nào để tin như vậy. Khói từ tất cả các loại thuốc lá, dù là tự nhiên hay không, đều chứa nhiều chất hóa học có thể gây ung thư và các loại độc tố được tạo ra từ quá trình đốt thuốc lá như hắc ín và carbon monoxid.

Thuốc lá điện tử

Sử dụng thuốc lá điện tử thường được gọi là vaping hoặc J. J. là một thương hiệu rất phổ biến chuyên sản xuất thuốc lá điện tử. Chất lỏng trong các thiết bị này được đốt nóng và tạo thành dạng khí dung chứa các hạt nhỏ (gọi là "hơi") – mà người dùng sẽ hít vào. Mặc dù thuật ngữ "hơi" có thể khiến người ta nghĩ là vô hại, trên thực tế " hơi" này không phải hơi nước. 

Thay vào đó, hơi này là hạt khí dung có chứa propylen glycol và các chất điều vị - các thành phần này có thể gây hại. Các hạt khí dung của thuốc lá điện tử cũng có thể chứa nicotin và các chất gây nghiện khác và có thể gây ra các bệnh lý liên quan đến phổi, tim và ung thư.

Cần đặc biệt lưu ý rằng tất cả thuốc lá điện tử của J. và hầu hết các loại thuốc lá điện tử khác đều chứa nicotin – một chất gây nghiện có trong thuốc lá điếu thông thường, xì gà, thuốc lào Ả Rập và các sản phẩm thuốc lá khác.

Do thuốc lá điện tử chỉ mới được sử dụng gần đây, hiện nay có rất ít dữ liệu về các tác hại của việc sử dụng thuốc lá điện tử trong thời gian dài. Các nghiên cứu trên động vật thí nghiệm có ghi nhận tổn thương phổi và một số bất thường về nhiễm sắc thể - một dấu hiệu cảnh báo nguy cơ ung thư.

Đã có các báo cáo về các bệnh phổi nặng ở những người hút thuốc lá điện tử. Đa số (nhưng không phải tất cả) các trường hợp này đều có liên quan đến hút thuốc lá điện tử có chứa vitamin E dạng dầu acetat từ các sản phẩm cần sa trôi nổi trên thị trường.

Không có sản phẩm thuốc lá nào là 'ít độc hại' cho sức khoẻ- Ảnh 2.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới, nicotine và các sản phẩm thuốc lá gây nghiện rất nguy hiểm cho sức khỏe, nhưng luôn được các tập đoàn thuốc lá trên thế giới tìm cách để thu hút mọi người sử dụng.

Thuốc lá bạc hà

Thuốc lá bạc hà không an toàn hơn các loại thuốc lá không có vị. Trên thực tế, chúng có thể còn nguy hiểm hơn. Thuốc lá bạc hà thường "dễ" hút hơn – lượng menthol được thêm vào giúp tạo ra cảm giác the mát trong cổ họng khi hút thuốc. Nó làm giảm phản ứng ho và che giấu cảm giác khô cổ mà người hút thuốc hay gặp phải. 

Người hút thuốc lá bạc hà có thể hít sâu hơn và giữ khói thuốc lâu hơn. Điều này giải thích tại sao những người hút thuốc lá bạc hà và mắc ung thư phổi thường có khối u tại một số vị trí nhất định ở phổi. Đây cũng có thể là một trong các nguyên nhân khiến những người hút thuốc lá bạc hà khó bỏ thuốc hơn so với thuốc lá thường.

Ngành y tế triển khai hiệu quả các biện pháp phòng, chống tác hại của thuốc lá tại cơ sở y tếNgành y tế triển khai hiệu quả các biện pháp phòng, chống tác hại của thuốc lá tại cơ sở y tế

SKĐS - Hút thuốc lá chủ động và thụ động là yếu tố nguy cơ đứng thứ hai gây tử vong và bệnh tật. Trong những năm qua, ngành y tế đã triển khai hiệu quả các biện pháp phòng, chống tác hại của thuốc lá tại các cơ sở y tế.


Thái Bình
Ý kiến của bạn