Bệnh nhi là bé L.M.Q. (9 tuổi, quê Sơn La). Bé được phát hiện có khối u hốc mắt từ nhỏ nhưng vì gia đình nghèo nên em không có điều kiện chữa trị.
Khối u to dần che lấp toàn bộ mắt bên trái gây lồi mắt, xâm lấn da vùng mi trên, cung mày và trán trái. Bé thường bị bạn bè trêu đùa khi đi học. Có lúc, khối u còn chảy máu tại nhà.
Gần đây, được sự giúp đỡ của một số tổ chức, cá nhân hảo tâm, bé được đưa xuống khám tại Hà Nội.
Là ca bệnh phức tạp, khoa Phẫu thuật Hàm mặt - Tạo hình - Thẩm mỹ thuộc Bệnh viện Việt Đức đã mời bác sĩ chuyên khoa Phẫu thuật Thần kinh, Chẩn đoán hình ảnh của viện này và các chuyên gia Bệnh viện Mắt Trung ương hội chẩn, cùng phẫu thuật ca u hốc mắt này.
Bệnh nhi L.M.Q trước và sau phẫu thuật. Ảnh: BVCC
Các bác sĩ xác định đây là khối u lớn, xâm lấn toàn bộ da, tổ chức dưới da, nhãn cầu và tổ chức trong hốc mắt như thần kinh thị, hệ thống cơ vận nhãn… Vì thế không còn khả năng bảo tồn mắt và tổ chức xung quanh, việc điều trị cũng gặp nhiều khó khăn.
TS.BS Vũ Trung Trực, Phó Trưởng khoa Phẫu thuật Hàm mặt - Tạo hình -Thẩm mỹ cho biết bé Q đã được nút các mạch máu vào u và được phẫu thuật hai lần.
Lần 1 cắt toàn bộ khối u và che phủ tạm thời. Lần 2 xoay vạt trán tạo hình mi trên và ghép niêm mạc miệng tạo hình ổ mắt.
Hiện tại, Q đã được lắp mắt giả, bé có thể quay trở lại trường học và sinh hoạt bình thường.
Với những trường hợp này, việc điều trị không chỉ là cắt bỏ khối u đơn thuần mà các bác sĩ phải tính toán vừa điều trị khối u, vừa phục hồi tối đa diện mạo cho người bệnh, giúp bệnh nhân tái hòa nhập với cộng đồng tốt nhất, tránh các ảnh hưởng tâm lý.
Thách thức lớn trong điều trị
TS.BS Nguyễn Quốc Anh, Bệnh viện Mắt Trung ương, người tham gia ca phẫu thuật, chia sẻ tạo hình lại ổ mắt sau khi cắt bỏ khối u để có thể lắp mắt giả trong trường này là một thách thức không nhỏ.
Các thầy thuốc đã cắt bỏ toàn bộ nhãn cầu cùng tổ chức xung quanh như mi trên, cung mày thậm chí cả vùng trán trái. Để lắp được mắt giả, cần tạo hình lại mi trên bằng các vạt tổ chức, đồng thời phục hồi lại toàn bộ kết mạc ở đáy mắt và mặt trong mi trên, mi dưới.
Sự phối hợp giữa chuyên khoa Mắt, Phẫu thuật tạo hình và chuyên khoa khác giúp tối ưu hóa kết quả điều trị.
Bé Q được khám lại sau phẫu thuật.
PGS.TS Nguyễn Hồng Hà, Trưởng khoa Phẫu thuật Hàm mặt - Tạo hình - Thẩm mỹ, cho hay kết quả xét nghiệm cho thấy bệnh nhi bị khối dị dạng mạch máu có tính chất lành tính. Đây là loại bệnh lý khá thường gặp và có thể kiểm soát được nếu phát hiện và điều trị kịp thời.
Rất tiếc trường hợp này đến các cơ sở điều trị quá muộn nên không thể bảo tồn mắt cho người bệnh.
Ở Việt Nam hiện nay, việc chẩn đoán, phân loại và điều trị các bệnh lý bất thường mạch máu vẫn còn nhiều bất cập. Mỗi năm, Bệnh viện Việt Đức tiếp nhận hàng ngàn ca bệnh với các bệnh lý như u mạch máu trẻ em, bệnh lý tĩnh mạch, bệnh lý động mạch, mao mạch, mạch bạch huyết…
