Hội thảo Báo chí với việc thúc đẩy thực hiện công ước khung về kiểm soát thuốc lá tại Việt Nam đã được Ban Tuyên giáo tổ chức ngày 6/12 tại Hà Nội. Theo bà Hoàng Anh, Giám đốc tổ chức HealthBridgetại VN, một điều tra (2005) tại Việt Nam cho thấy, các hộ nghèo tại Việt Nam đã tiêu tốn 5% thu nhập gia đình vào thuốc lá; 11,3% hộ gia đình nếu tiền chi cho thuốc lá được dành chi cho thực phẩm.
Ngoài ra nhiều hộ gia đình trước nguy cơ nghèo hóa do có người mắc phải các bệnh nghiểm nghèo (ung thư) liên qua đến hút thuốc lá.
Thống kê 2015 cho thấy, thuế thu từ thuốc lá là 15.000 tỷ đồng nhưng tiền người đã chi cho “đốt” thuốc lá ước lên đến 31.000 tỷ đồng (là khoản chi phí hoàn toàn gây hai cho sức khỏe); chi phí điều trị và các tổn thất do mắc 5 trong số 25 bệnh liên quan đến thuốc lá ước lên đến 25.000 tỷ đồng.
Cũng theo bà Hoàng Anh, cần tái cấu trúc bộ máy theo hướng không bố trí bộ nhà nước tham gia quản lý tại các doanh nghiệp thuốc lá để hạn chế sự ủng hộ cho việc thực hiện các chính sách thuận lợi cho ngành công nghiệp thuốc lá phát triển. Hiện tại thuế thuốc lá của Việt Nam thuộc nhóm thấp nhất trong khu vực (chiếm 35% trên giá bán lẻ).
Tại hội thảo, BS Nguyễn Tuấn Lâm, Cán bộ Chương trình Kiểm soát thuốc lá, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) tại Việt Nam cho biết, theo thống kê của WHO trong thế kỷ 20 trên thế giới có 100 triệu người chết do các bệnh liên quan đến sử dụng thuốc lá. Mỗi năm, Việt Nam có khoảng 40.000 người tử vong do các bệnh liên quan đến thuốc lá (cao gần gấp 4 lần so với số tử vong do tai nạn giao thông mỗi năm). Nếu Việt Nam không thực hiện ngay các biện pháp phòng chống tác hại thuốc lá hiệu quả, con số này sẽ tăng lên 70.000 ca/năm vào năm 2030.
Khói thuốc chứa hơn 7.000 chất hóa học và khoảng 69 chất gây ung thư. Hút thuốc lá có thể gây ra nhiều bệnh ung thư (như: ung thư họng, ung thư thực quản, ung thư dạ dày, ung thư tụy, ung thư đại tràng...) và các bệnh mãn tính (như: đột quỵ, viêm phổi, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, mù, đục thủy tinh thể...). Đặc biệt, hút thuốc thụ động có thể gây ra nhiều bệnh ở trẻ em (như: khối u não, bệnh tai giữa, ung thư máu...) và nhiều bệnh ở người trưởng thành (như: ung thư vú, ung thư phổi, ảnh hưởng tới khả năng sinh sản của phụ nữ, ung thư xoang mũi...)
Cũng tại hội thảo, GS.TS Đào Văn Dũng, nguyên Vụ trưởng Vụ Các vấn đề xã hội, Ban Tuyên giáo TW đã nhấn mạnh vai trò của truyền thông, báo chí là cung cấp thông tin, cơ sở xây dựng chính sách; tuyên truyền, phổ biến chính sách và điều chỉnh, bổ sung, hoàn thiện chính sách. Trong việc thúc đẩy thực hiện Công ước khung về kiểm soát thuốc lá tại Việt Nam, truyền thông, báo chí có vai trò phát hiện vấn đề, định hướng dư luận xã hội về tác hại của thuốc lá; tuyên truyền, phổ biến về Công ước, Luật phòng chống tác hại thuốc lá để tạo ra sự đồng thuận xã hội và sự hiệp đồng, tránh phân tán, chồng chéo.
Các nghiên cứu cho thấy khói thuốc chứa hơn 7.000 chất hóa học và khoảng 69 chất gây ung thư
Đồng thời, truyền thông, báo chí cung cấp cho độc giả nguồn thông tin nhanh, khách quan, chân thật về lợi nhuận từ sản xuất kinh doanh và chi phí cho bệnh tật từ thuốc lá; ý kiến từ các nhà khoa học, chuyên gia; vận động chính sách của các đối tác; chính sách phù hợp với thực tiễn cuộc sống. Bên cạnh đó, truyền thông, báo chí có vai trò giám sát xã hội và phản biện xã hội; điều chỉnh, bổ sung, hoàn thiện quá trình thực hiện Công ước và Luật Phòng chống tác hại thuốc lá...
Nam chưa được thực hiện một cách nghiêm túc khiến tỷ lệ người hút thuốc vẫn gia tăng.