Khởi động Dự án 'Xây dựng mô hình đồng chi trả xét nghiệm HPV tại Việt Nam' tại Hải Phòng

Ngày 4/11, Sở Y tế thành phố Hải Phòng đã phối hợp với Tổ chức FIND (Foundation of Innovative New Diagnostic) tại Việt Nam tổ chức Hội nghị khởi động dự án “Xây dựng mô hình đồng chi trả xét nghiệm HPV tại Việt Nam”.

Tham dự Hội nghị có ông Đinh Anh Tuấn, Cục Trưởng Cục Bà mẹ và Trẻ em, Bộ Y tế; bà Trần Thị Trang, Vụ trưởng Vụ Bảo hiểm y tế, Bộ Y tế; TS. Nguyễn Thị Vân Anh, Giám đốc Tổ chức FIND tại Việt Nam; BSCKII. Trần Quốc Trinh, PGĐ Sở Y tế Hải Phòng; BSCKII. Đồng Trung Kiên, CDC Hải Phòng cùng đại diện lãnh đạo, cán bộ, nhân viên các cơ sở y tế trên địa bàn thành phố Hải Phòng.

Phát biểu tại Hội nghị, BSCKII. Trần Quốc Trinh, PGĐ Sở Y tế Hải Phòng nhấn mạnh: “Mục tiêu chính của dự án đó là xây dựng mô hình chi trả tại các tuyến y tế xã cho sàng lọc ung thư cổ tử cung bằng mô hình lấy mẫu tại cộng đồng và xét nghiệm HPV DNS tập trung tại Hải Phòng. Đồng thời, vận động mô hình đồng chi trả nhằm huy động nguồn lực để thực hiện xét nghiệm HPV DNA sàng lọc ung thư cổ tử cung cho phụ nữ 30-65 tuổi tại Hải Phòng”.

Đồng thời, BSCKII. Trần Quốc Trinh nêu bật những lợi ích mà dự án mang lại bao gồm: Đáp ứng tăng cường năng lực và củng cố mạng lưới y tế cơ sở, là bước đệm cho phát triển các chính sách tiếp theo; đáp ứng nhu cầu cơ chế tài chính bền vững, giúp Sở Y tế Hải Phòng lập kế hoạch ngân sách và huy động kinh phí, thúc đẩy sàng lọc ung thư cổ tử cung cho phụ nữ 30-64 tuổi toàn thành phố. Qua đó, xây dựng và thí điểm mô hình có tiềm năng nhân rộng trên quy mô quốc gia; đề xuất mô hình Bảo hiểm Y tế chi trả toàn phần hay một phần chi phí xét nghiệm.

Trong giai đoạn 2023 - 2024, FIND đã hỗ trợ thành phố Hải Phòng triển khai thành công mô hình xét nghiệm HPV DNA tại trạm y tế cấp xã để sàng lọc ung thư cổ tử cung góp phần tăng cường khả năng tiếp cận dịch vụ xét nghiệm tại thành phố Hải Phòng. Trong mô hình này, việc thu nhận mẫu phi tập trung với tùy chọn phụ nữ tự lấy mẫu đã được thực hiện tại các trạm y tế cấp xã; xét nghiệm tập trung được thực hiện tại phòng xét nghiệm của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) thành phố Hải Phòng.

Dự án cho thấy mô hình xét nghiệm HPV do tổ chức FIND và Sở Y tế Hải Phòng triển khai có hiệu quả cao, khả thi trong vận hành và được đón nhận ở tất cả các cấp độ tham gia của hệ thống y tế. Qua quá trình triển khai, 406 phụ nữ trong tổng số 5004 phụ nữ được xét nghiệm được xác định dương tính với nhiễm HPV nguy cơ cao.

Tại Hội nghị, bà Trần Thị Trang, Vụ trưởng Vụ Bảo hiểm y tế, Bộ Y tế khẳng định: “Chúng tôi đánh giá cao ý tưởng này. Qua quá trình thực hiện, chúng tôi cam kết sẽ song hành cùng các đơn vị thực hiện, làm cho dự án hiệu quả. Ngoài ra, bà Trần Thị Trang khẳng định, sau này khi đưa vào BHYT, sẽ không chỉ định, mà bất cứ phương pháp xét nghiệm sàng lọc nào phù hợp với điều kiện của người bệnh và cơ sở y tế cũng được BHYT chi trả.

Hiện tại, mô hình dự án được Sở Y tế thành phố Hải Phòng và Bộ Y tế đánh giá cao vì sự đóng góp vào việc nâng cao năng lực hệ thống y tế cơ sở, yếu tố then chốt để Việt Nam đạt được bao phủ chăm sóc sức khỏe toàn dân. Tuy nhiên, việc mở rộng quy mô gặp phải nhiều thách thức, bao gồm việc thiếu phân bổ ngân sách, thiếu khung chính sách cho y tế cơ sở và thiếu cơ chế thanh toán cho các dịch vụ chẩn đoán sàng lọc.

Trước tình hình đó, Sở Y tế thành phố Hải Phòng đã đề nghị FIND hỗ trợ để xây dựng đề xuất mô hình thanh toán nhằm mở rộng hoạt động sàng lọc ung thư cổ tử cung trên địa bàn thành phố. Mô hình thanh toán được đề xuất dựa trên cơ chế đồng tài trợ, tìm kiếm các cơ hội tài chính từ chính quyền địa phương, nguồn kinh phí từ người thụ hưởng dịch vụ, và các nhà tài trợ như doanh nghiệp (chi trả cho lao động nữ), hay các nhà tài trợ khác.

Dự án sẽ được triển khai tại thành phố Hải Phòng từ nay đến hết tháng 9/2026, nhằm hỗ trợ ngành Y tế thành phố xây dựng và vận động mô hình đồng chi trả cho việc sàng lọc ung thư cổ tử cung bằng mô hình xét nghiệm HPV DNA phi tập trung tại tuyến y tế cơ sở ở thành phố. Trên cơ sở kết quả Dự án, Bộ Y tế sẽ cân nhắc khả năng nhân rộng mô hình trên toàn quốc và đề xuất chi trả một phần chi phí xét nghiệm từ nguồn quỹ Bảo hiểm Y tế.

Thùy Dung