Bệnh nhân là bà N.N.H, 58 tuổi đã bị bướu cổ từ nhiều năm nay. Theo lời kể của bà H, trước đây bệnh nhân từng được mổ 1 lần tại quê nhà (năm 1978).
Đến năm 1985, khối u tái phát và lớn dần làm cô nhiều lúc thấy nghẹn, khó thở. Cô cũng đã ghé vài bệnh viện với hy vọng được mổ lấy khối u. Tuy nhiên, với nhiều lí do như: điều kiện chưa cho phép, lúc thì bệnh viện hẹn tới lui nhiều lần khiến ca mổ không thực hiện được và khối u cứ thế phát triển, cô khó thở nhiều hơn.
Sau đó bệnh nhân đến khám tại khoa Ung bướu - Bệnh viện quận Thủ Đức. Qua xét nghiệm, bác sĩ Nguyễn Triệu Vũ – Trưởng khoa Ung bướu nhận định đây là trường hợp bướu giáp tái phát, khối u lớn gây đè dẹp khí quản, dính các mạch máu xung quanh, thòng sâu vào lồng ngực đồng thời bệnh nhân còn bệnh cao huyết áp và tiểu đường kèm theo.
Khối bướu cổ nặng hơn 1kg lấy ra khỏi cơ thể chị H. Ảnh: BVCC.
Các bác sĩ khoa Ung bướu đã tiến hành hội chẩn với các khoa Gây mê hồi sức, Hồi sức tích cực, Tim mạch và Nội tiết... nhằm chuẩn bị tốt nhất cho cuộc mổ. Ca mổ được tiến hành khá suôn sẻ, mặc dù khối u nhiều năm đã bị chai cứng và xơ dính vào các thần kinh, mạch máu, thực quản… nhưng bác sĩ đã nhẹ nhàng bóc tách cắt trọn toàn bộ mô tuyến giáp và u, bảo vệ an toàn các cấu trúc quan trọng, ngăn không cho khối bướu tái phát. Toàn bộ khối u lớn 9x 18cm và cân nặng khoảng 1,1 kg đã được bóc tách thành công.
Hiện tại, bệnh nhân đang hồi phục tốt sau mổ.
Theo các bác sĩ, bướu cổ là từ được người dân dùng để chỉ các khối u vùng cổ, có thể là bướu của tuyến giáp, hạch, thần kinh, mạch máu…Trường hợp cô H. là bướu của tuyến giáp. Phần lớn trường hợp bướu giáp là lành tính, chỉ một số ít là ác tính. Bướu giáp có diễn tiến chậm chạp thường kéo dài trong nhiều năm do đó người dân không nên lo lắng về bệnh lý này, ngay cả ung thư giáp cũng có thời gian phát triển rất chậm và rất ít gây nguy hiểm do đó không cần phải siêu âm tầm soát bướu giáp khi không có triệu chứng.
Nguyên nhân dẫn đến bệnh bướu cổ chủ yếu do thiếu hụt iod trong cơ thể gây ra nhưng không phải cứ bổ sung đủ iod là bệnh sẽ khỏi. Bướu cổ là căn bệnh rất khó chữa trị vì tác nhân của nó liên quan đến hệ thần kinh và khi bình thường thì tuyến giáp sẽ hấp thu iode từ thực phẩm, từ chất dinh dưỡng. Do đó, khi tuyến giáp không nhận được đầy đủ lượng iod thì nó sẽ giảm sản sinh hoóc-môn cho nên để bù đắp cho việc sản xuất hoóc-môn, tuyến giáp phải tăng thêm kích thước làm cho tuyến giáp phình to ra và như thế là tạo thành bướu cổ.
Do dùng thuốc và thức ăn, do dùng kéo dài một số loại thuốc như: muối lithi dùng trong chuyên khoa tâm thần, thuốc kháng giáp tổng hợp, thuốc có chứa iod như thuốc cản quang, thuốc trị hen, thuốc trị thấp khớp, thuốc chống loạn nhịp hoặc do ăn thức ăn có tác dụng ức chế tổng hợp hoóc-môn tuyến giáp như các loại rau họ cải, măng, khoai mì… Ngoài ra, những phụ nữ bị kích thích thần kinh trong thời kỳ phát triển hoặc có thai và cho con bú cũng dễ bị bướu cổ. Vì vậy, phương pháp tốt nhất để phòng ngừa vẫn là bổ sung đầy đủ lượng iod cho bữa ăn hàng ngày. Nếu đã có dấu hiệu tuyến giáp to ra, người bệnh nên đến các cơ sở y tế để được khám chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Nếu bướu giáp nhỏ và không gây ảnh hưởng nào cho cơ thể hoặc thẩm mỹ thì người bệnh không quan tâm nhưng khi bướu giáp lớn sẽ gây khó thở hoặc khó nuốt và có thể có ho và khàn tiếng thì trở thành mối bận tâm của người bệnh. Bướu giáp là biểu hiện các bệnh khác của tuyến giáp chẳng hạn như suy giáp hoặc cường giáp và có thể liên quan với một số biểu hiện từ mệt mỏi, tăng cân đến giảm cân ngoài ý muốn, khó chịu và khó ngủ.
Bệnh bướu cổ và cách điều trị? Bướu cổ là bệnh dễ phát hiện nhưng điều trị rất tốn kém do đó để phòng ngừa bệnh bướu cổ, cần thực hiện các việc sau:
- Ăn các thức ăn giàu iod như cá, mắm tôm, nước mắm..., nhất là các thức ăn có nguồn gốc từ biển, dùng nước sạch, cải thiện điều kiện nhà ở, trồng cây phủ xanh đồi trọc chống xói mòn đất nhằm giúp giữ các yếu tố vi lượng trong đất, chữa trị kịp thời các bệnh về đường tiêu hóa và nhất là dùng thuốc hợp lý...
- Dùng muối iod là phương pháp phòng bệnh rất tốt.
Ngoài ra, có thể dùng các loại dầu iod theo chỉ định của bác sĩ để phòng bướu cổ đơn thuần.
