Cách đây vài tháng, khi mà giá vé xe buýt còn ở mức 3.000 đồng/lượt cho các xe chạy trong phạm vi nội thành và 4-5.000 đồng cho các xe ra xa trung tâm thành phố thì tình trạng phụ xe buýt thu tiền mà không xé vé đưa cho khách đã khá phổ biến ở hầu hết các tuyến buýt. Thế nhưng, đầu tháng 10 năm nay, khi mà mức giá xe buýt được điều chỉnh tăng lên từ 5-7.000 đồng tùy các tuyến chạy xa hay gần thì thực trạng này lại càng lũng loạn. Rất nhiều phụ xe đã “học” nhau, thậm chí là… mách nước cho nhau để “ăn cắp tiền” của Nhà nước. Là một hành khách đi lại hằng ngày bằng xe buýt nên tôi thấy thực trạng này thật bức xúc, mặc dù tôi là người đi vé tháng và họ không thể lấy tiền của tôi cũng như nhiều hành khách đi bằng vé tháng khác nhưng kiểu gian lận này là không thể chấp nhận được.
Thủ thuật của cánh phụ xe buýt là khi những hành khách đi vé lượt lên xe, họ hỏi nhỏ khách là xuống chỗ nào để mà định lượng! Nếu khách đi xa thì phụ xe đành phải xé vé khi thu tiền của họ, còn nếu khách sẽ xuống sau đó một vài điểm đỗ thì phụ xe chỉ thu tiền mà không xé vé. Đặc biệt, ở các tuyến chạy ra ngoại thành như số: 35, 07, 15, 17… thì các phụ xe rất láu cá khi hầu như lần nào tôi đi trên các tuyến xe buýt ấy cũng đều bắt gặp cảnh các phụ xe thu tiền nhưng không xé vé cho khách. Tất nhiên là không phải khách nào họ cũng thu tiền mà không xé vé, nhưng chỉ là thi thoảng không xé vé cho vài ba khách thôi thì chỉ một lượt của lộ trình chạy xe thôi người phụ xe cũng có thể đút túi tới cả trăm ngàn bạc, thậm chí là nhiều hơn. Lần mới đây nhất, tôi thử quan sát và nhẩm tính một người phụ xe buýt trên tuyến 07 đi Nội Bài, khi lộ trình từ đường Hoàng Quốc Việt tới khu công nghiệp Bắc Thăng Long thôi, nghĩa là chỉ khoảng 10km mà có tới 13 người không nhận được vé mà vẫn phải trả tiền 6.000 đồng/người. Với 13 người ấy, người phụ xe kia đã đút túi 78.000 đồng! Suốt lộ trình với quãng đường gần 30km của tuyến buýt 07 này thì người phụ xe kia đút túi bao nhiêu thì chắc chỉ có họ mới biết được vì chẳng mấy ai “rỗi hơi” và thừa thời gian như tôi để theo suốt họ quan sát, nhẩm tính... Khi mà giá vé xe buýt tăng cao thì cũng đồng nghĩa với túi tiền của những phụ xe có tính gian lận nặng và đầy thêm qua mỗi ngày họ đi làm. Trái với việc tư lợi của những người phụ xe lanh ma kia chính là các xí nghiệp xe buýt chủ quản của họ và xa hơn nữa là thành phố, Nhà nước và nhân dân bị thiệt hại.
Được biết, các xí nghiệp xe buýt thành phố vẫn thường xuyên cắt cử các đội thanh tra, thậm chí là đóng giả dân thường để đi giám sát kiểm tra quy trình chạy xe trên các tuyến buýt, vậy mà thực trạng này không giảm, thậm chí có phần tăng (?!) Liệu có sự câu kết giữa những người phụ xe với những người kiểm tra giám sát kia không, câu trả lời dành cho những người có trách nhiệm thẩm quyền của các xí nghiệp xe buýt! Để thực trạng “ăn cắp tiền” của phụ xe trên các tuyến buýt không còn lũng loạn, trắng trợn thì chẳng có cách nào khác là các xí nghiệp xe buýt phải nhanh chóng vào cuộc với nhiều biện pháp trấn áp mạnh mẽ, kiên quyết thì may ra mới khả thi ngăn chặn được…
Nguyễn Thị Hà