Cùng với việc xuất hiện nhiều loại mỹ phẩm trên thị trường, số ca dị ứng mỹ phẩm ở người có cơ địa dị ứng ngày càng nhiều, nhất là người có cơ địa hen suyễn, chàm..., để lại nhiều biến chứng, có những biến chứng thật nặng nề.
Triệu chứng dị ứng: nếu nhẹ thường là nổi mụn trứng cá (triệu chứng thường gặp nhất), do bôi các loại mỹ phẩm làm bít các lỗ chân lông, gây ứ động chất bã nhờn; nếu nặng hơn thì viêm da dị ứng, đây là dạng dị ứng rầm rộ hơn, biểu hiện bằng mảng đỏ vùng bôi mỹ phẩm kèm theo mụn nước và ngứa. Các triệu chứng khác: mề đay bao gồm những sẩn phù rất giống như những vết nổi gồ trên mặt da như muỗi cắn hay những lằn roi đánh vào mặt da, kèm theo ngứa; chàm tiếp xúc với biểu hiện mảng da có màu hồng hay đỏ giới hạn rõ kèm theo mụn nước và ngứa, da khô và tróc vảy, teo da thường gặp ở những người dùng nhóm thuốc có corticoid kéo dài; sạm da hay lão hóa da làm cho da có màu sậm hơn, có đốm nâu, khô, nhám, tăng sừng.
Sau khi bôi bất kỳ loại mỹ phẩm nào nếu thấy da bị nổi sẩn, ngứa đỏ thì ngừng ngay lập tức, dùng vòi nước rửa cho mạnh để làm trôi đi mỹ phẩm. Thông thường, chỉ cần ngưng ngay mỹ phẩm thì các triệu chứng trên sẽ giảm dần và hết hẳn. Tuy nhiên, ở một số người có dị ứng càng ngày càng nặng hơn do đó cần phải được điều trị. Tùy theo mức độ mà điều trị khác nhau. Đối với viêm da tiếp xúc chỉ cần bôi ngắn hạn các thuốc có corticoid như eumovate, dermovat, flucinar… Trường hợp thật nặng, uống thêm các thuốc kháng dị ứng như clarytine, cezil, celestamine, pipolphen, sempre, vitamine C liều cao. Thông thường chỉ sau 3 ngày điều trị các triệu chứng sẽ nhanh chóng biến mất.
Với người có cơ địa dị ứng, trước hết cần tránh tối đa việc lạm dụng mỹ phẩm. Đối với người đã từng dị ứng loại mỹ phẩm nào đó thì suốt đời không nên sử dụng lại. Người có cơ địa dị ứng như nổi mề đay, hen (suyễn) thì phải thật thận trọng khi dùng mỹ phẩm. Cần thử phản ứng trước khi sử dụng mỹ phẩm nhất là những mỹ phẩm mới sử dụng lần đầu tiên. Có thể thử bằng cách thoa mỹ phẩm vào vùng da ở mặt trong cánh tay để trong 24 - 48 giờ; hay phương pháp PUT (Provocative Use Test), hoặc phương pháp ROAT (Repeat Open Application Test) là phương pháp xác định phản ứng với mỹ phẩm chậm bằng cách thoa mỹ phẩm lên vùng da mặt trong cánh tay 2 lần một ngày trong 2 tuần với diện rộng khoảng 5cm2 để xác định phản ứng, nếu vượt quá thời gian trên ở vùng da thoa thuốc không biểu hiện gì như ngứa, hồng ban, nổi mụn nước… thì chứng tỏ không bị dị ứng với mỹ phẩm đó.
Ngày nay, với mức sống ngày càng cao việc sử dụng mỹ phẩm để làm cho cuộc sống thêm sinh động cũng là điều bình thường, là một nhu cầu không thể thiếu được cho mọi người đặt biệt là phái nữ. Tuy nhiên, người có cơ địa dị ứng phải hết sức cẩn trọng khi dùng mỹ phẩm, nhất là những mỹ phẩm không rõ nguồn gốc, kém chất lượng, không bao giờ sử dụng lại mỹ phẩm đã dùng và bị dị ứng.
BS.CKI. TRẦN QUỐC LONG