Khi nghệ thuật đương đại bị từ chối

 

Sáng 2/3, Buổi trình diễn Chợ quê có sự tham gia của hoạ sĩ Nguyễn Thân, nghệ sĩ Đào Anh Khánh, Đoàn Minh Hoàn, nhạc sĩ đương đại Robert Pepper và Brett Zweiman (đến từ New York) được tổ chức chóng vánh tại bãi giữa sông Hồng (Hà Nội). Do không có giấy phép công với việc khán giả nhốn nháo làm hỏng hết diện tích hoa màu gần 100m2 của nông dân nên buổi trình diễn đã bị dừng lại với sự can thiệp của công an và sự phản đối của không ít người.

Đào Anh Khánh là nghệ sĩ liên tục gây chú ý bởi những màn trình diễn có một không hai. Năm 2003, anh có màn trình diễn tại hồ Gươm nhưng cũng độ 15 phút, chương trình bị dừng vì không có giấy phép và “gây mất trật tự công cộng”. Năm 2000, Đào Anh Khánh có dựng một tác phẩm dài 1km trên đê Ngọc Thụy. Song do không có giấy phép biểu diễn, sản phẩm ngốn 8 tháng ròng này của anh bị dỡ trong một ngày.

Những khối nước đá này sẽ để tan chảy tự nhiên trong vòng 3 ngày, trong thời gian đó đồ vật đông lạnh bên trong sẽ dần dần lộ ra. Quá trình đó được ghi lại bằng video và dùng projector chiếu lại sau ngày 8/4 cho đến khi triển lãm kết thúc.

Những ống nước thải từ khối đá đóng băng rác sông Tô Lịch (có kèm hóa chất xử lý của nghệ sĩ) đã theo đường ống xả thẳng vào cống trước cổng Trung tâm Văn hóa Pháp trên phố Tràng Tiền. Triển lãm vì môi trường nhưng những dòng nước xanh đỏ, hôi thối từ triển lãm đã không chảy kịp vào cống mà đọng lại trên mặt đường, vỉa hè.

Ðến ngày tan rữa cuối cùng, những người đi ngang qua Trung tâm Văn hóa Pháp phải bịt mũi bởi mùi hôi thối bốc lên. Triển lãm Thương thuyết diễn ra từ ngày 5/4 nhưng chỉ sau 1 ngày, Cục Mỹ thuật - nhiếp ảnh và triển lãm (Bộ VH-TT&DL) đã ra quyết định yêu cầu dừng triển lãm vì tác giả Trần Trọng Linh không thực hiện đúng những nội dung đã đăng ký trong hồ sơ xin cấp phép gây ô nhiễm môi trường.

 

Năm 2011, nữ họa sĩ Lại Thị Diệu Hà tổ chức buổi trình diễn Bay lên tại nhà sàn Studio. Chủ nhân của đêm trình diễn đã khiến người xem “choáng” khi từ từ thoát y cho tới khi khỏa thân hoàn toàn, đổ dung dịch lên người, phủ lông vũ dính thân thể... rồi múa, nhét con chim nhỏ vào miệng, sau đó lại há miệng cho chim bay đi...

Về màn trình diễn khá rùng rợn này, báo Pháp luật TPHCM khi đó nhận định: “Tự nhận mình là nghệ sĩ biểu diễn nghệ thuật, Lại Thị Diệu Hà ít nhiều định hướng cách nghĩ, cách hành động của khán giả. Vậy mà những gì cô trình diễn là hủy hoại cơ thể của bản thân. Dù có cố ý hay không, những điều mà Diệu Hà đang làm phần nào cổ súy cho trào lưu tự hành xác. Nhất là những thiếu niên trầm cảm, họ dễ bắt chước những cách trên để tìm cảm giác”.

Không chỉ có trình diễn, sắp đặt khó hiểu, một số họa sĩ gần đây cũng có những tác phẩm sắp đặt và chương trình trình diễn có nội dung xấu. Một số vụ việc được phát hiện và “đóng cửa” ngay trước giờ khai mạc.