Khi nào miền Bắc bắt đầu mưa lớn do bão Matmo?

Tiếp tục đóng cửa xả thủy điện Tuyên Quang ứng phó với mưa lớn

SKĐS - Để ứng phó với mưa lớn gây ngập úng ở nhiều khu vực, Bộ Nông nghiệp và Môi trường yêu cầu thủy điện Tuyên Quang tiếp tục đóng 1 cửa xả lũ đảm bảo an toàn cho hạ du.

Bão Matmo từng gây đợt mưa rất lớn cho miền Trung

Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, thời tiết miền Bắc còn nắng mạnh đến ngày 5/10. Riêng thời tiết Hà Nội ngày 3/10, có nắng, oi nóng vào trưa và chiều, nhiệt độ cao nhất có nơi trên 34 độ, vẫn khả năng có mưa dông vài nơi về chiều tối. Trạng thái thời tiết này tại Hà Nội có thể duy trì đến hết ngày 5/10, trước khi bước vào đợt mưa dông diện rộng kéo dài từ 6-8/10 do ảnh hưởng của bão Matmo.

Do ảnh hưởng của bão Matmo, từ khoảng 19 giờ ngày 5/10 mưa và gió sẽ tăng dần ở Bắc Bộ và Thanh Hóa. Riêng Quảng Ninh có thể mưa và gió tăng từ chiều 5/10.

Cũng theo Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, nhiều khả năng cơn bão Matmo (bão số 11) sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến các tỉnh miền Bắc trong khoảng ngày 6/10. Do ảnh hưởng hoàn lưu bão, khu vực Bắc bộ và bắc Trung bộ từ đêm 5 - 7/10 có khả năng xảy ra một đợt mưa lớn diện rộng.

Nhận định bão Matmo là cơn bão mạnh, có hoàn lưu rộng, phạm vi tác động lớn, Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn cảnh báo, từ trưa và chiều nay 3.10, vùng biển phía đông khu vực bắc Biển Đông có gió mạnh dần lên cấp 6 - 7; sau tăng lên cấp 8 - 9. Vùng gần tâm bão đi qua, gió mạnh cấp 10 - 11, giật cấp 13, sóng biển cao 4 - 6 m, biển động dữ dội.

Trong khoảng ngày 4 - 5/10, vùng biển phía bắc khu vực bắc Biển Đông có gió mạnh cấp 11 - 12, giật cấp 15.

Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia cảnh báo, do ảnh hưởng của hoàn lưu bão Matmo, từ ngày 5 - 7/10, các tỉnh Bắc bộ, bắc Trung bộ có khả năng xảy ra mưa lớn trên diện rộng.

Tên bão Matmo được đề xuất bởi cơ quan dự báo bão Mỹ, nằm trong danh sách tên bão do Ủy ban bão thuộc Tổ chức Khí tượng thế giới (WMO) quản lý.

Tên bão Matmo mang ý nghĩa làm "mưa lớn". Trên thực tế, trong năm 2019, các tỉnh nam Trung bộ từng hứng chịu nhiều thiệt hại trong cơn bão cũng có tên quốc tế là bão Matmo, là cơn bão số 5 trong năm 2019, ảnh hưởng ven biển các tỉnh Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên.

Cơn bão Matmo năm 2019 gây ra đợt mưa lớn trên diện rộng từ Thừa Thiên - Huế đến Ninh Thuận và Tây nguyên trong ngày 30 - 31/10, lượng mưa phổ biến từ 300 - 400 mm/đợt. Trong đó, các tỉnh Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa có lượng mưa 400 - 600 mm/đợt gây ra ngập lụt ở nhiều nơi.

Ứng phó với tình trạng đa thiên tai do bão

Sau khi vượt qua Luzon của Philippin, bão Matmo sẽ đi vào Biển Đông, trở thành bão số 11 và có khả năng rất cao tăng cấp nhanh, mạnh lên thành bão cuồng phong (cấp 12-13). Dự kiến, đến sáng mai (4/10), bão sẽ rời khỏi khu vực dự báo của Philippines (PAR) và tiến sâu vào Biển Đông, hướng về phía Tây Bắc.

Các chuyên gia khí tượng nhận định, diễn biến cường độ của bão số 11 phụ thuộc nhiều vào áp cao cận nhiệt đới ở phía Bắc. Nếu rìa áp cao dịch chuyển, quỹ đạo bão có thể thay đổi và đi thấp hơn so với dự báo ban đầu.

Bước sang tháng 10, xu thế khí hậu tiếp tục cho thấy nhiều dấu hiệu bất thường, đòi hỏi các địa phương và người dân cần theo dõi chặt chẽ các diễn biến thời tiết để chủ động ứng phó.

Thống kê, chỉ trong tháng 9 đã có 4 cơn bão hoạt động trên Biển Đông. Trong đó, bão số 7 (Tapah) và số 8 (Mitag) di chuyển nhanh và ít ảnh hưởng trực tiếp đến đất liền nước ta. Tuy nhiên, hai cơn sau đó là bão số 9 (Ragasa) và bão số 10 (Bualoi) đã gây ra tác động mạnh. Đặc biệt, bão số 10 Bualoi đã gây ra nhiều tổn thất nặng nề mà phải mất rất nhiều thời gian và công sức, chính quyền và người dân mới có thể khắc phục xong.

Giải thích nguyên nhân trực tiếp khiến bão xảy ra liên tiếp, ông Mai Văn Khiêm, Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn quốc gia cho hay do hoạt động của dải hội tụ nhiệt đới. Dải hội tụ này đang hoạt động mạnh và ổn định ở xích đạo - khu vực rất thuận lợi để hình thành các nhiễu động khí quyển và xoáy nhỏ.

"Chính các nhiễu động là mầm mống phát triển thành áp thấp nhiệt đới, rồi thành bão", ông Khiêm nói. Gần nhất bão Ragasa và Bualoi hình thành từ cơ chế này.

Theo ông Khiêm, hai yếu tố then chốt hình thành bão là nhiệt lực và động lực. Về nhiệt lực, chỉ cần nhiệt độ mặt nước biển 26-27 độ C là đủ để khởi phát bão. Hiện tại, nhiệt độ bề mặt biển tại Tây Bắc Thái Bình Dương và phía đông Philippines tới 28-29 độ C.

Điều kiện động lực hiện nay cũng rất thuận lợi cho sự hình thành bão. Tháng 9 là thời điểm giao mùa từ hè sang thu, khi gió mùa tây nam hoạt động mạnh, kết hợp với nhiễu động gió đông từ áp cao cận nhiệt đới. Sự tương tác này tạo ra các xoáy thuận quy mô vừa, giúp những nhiễu động nhỏ trên biển nhanh chóng phát triển thành vùng áp thấp và thành bão.

Miền Bắc đang trải qua một đợt thiên tai nghiêm trọng do ảnh hưởng của bão Bualoi. Dù bão không đổ bộ trực tiếp nhưng miền Bắc cũng hứng chịu gió mạnh vùng ven biển Quảng Ninh đến Ninh Bình, dông lốc nhiều nơi ở đồng bằng Bắc Bộ, sau đó là mưa rất lớn, lũ quét và sạt lở đất. Miền Bắc cũng là địa phương gánh chịu thiệt hại nặng nhất về số người thiệt mạng và bị thương, chủ yếu do lốc xoáy, sạt lở đất và lũ cuốn.

Bão Bualoi là cơn bão nguy hiểm nhất từ đầu năm ảnh hưởng đến nước ta. Bão đổ bộ khu vực Quảng Bình cũ đến Nghệ An với cường độ vùng tâm bão cấp 10-11, giật cấp 13-14, sau đó kéo theo tổ hợp đa thiên tai gồm lốc xoáy, mưa lớn, lũ lụt, lũ quét, sạt lở đất cho khắp miền Bắc và Huế đến Thanh Hoá.

Cơ quan khí tượng có cảnh báo sai mưa lớn ngày 30/9?

SKĐS - Sáng 30/9, thành phố Hà Nội liên tục hứng chịu các đợt mưa lớn không ngừng trút nước, đã nhanh chóng gây ngập lụt khắp các ngả đường, khu phố. Nhiều người 'trở tay không kịp', đứng tại chỗ dưới mưa ngập nhiều giờ liền. Vậy cơ quan khí tượng có cảnh báo sai đợt mưa lớn này?