Sau vụ việc một cô gái tố Công an khu vực phường Trung Liệt, Đống Đa, Hà Nội đến tận nhà kiểm tra hành chính bất thường vào ban đêm và có thái độ không đúng mực, cô ghi lại clip gây bức xúc trong dư luận, rất nhiều bạn đọc đã phản ánh họ cũng gặp phải tình trạng tương tự và thắc mắc điều kiện nào để các đồng chí cảnh sát khu vực kiểm tra hành chính và khi kiểm tra hành chính có được vào nhà hay không?
Trả lời:
Theo quy định của Luật Cư trú thì việc đăng ký thường trú và tạm trú với cơ quan nhà nước có thẩm quyền là trách nhiệm của mọi công dân. Nghị định 31/2014 (quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Cư trú) và Thông tư 35/2014 của Bộ Công an quy định công an xã, phường, thị trấn có thẩm quyền kiểm tra việc cư trú của công dân.
Về vấn đề kiểm tra cư trú đột xuất, căn cứ Khoản 1 Điều 26 Thông tư số 35/2014/TT-BCA ngày 9/9/2014, công an xã, phường được giao quản lý cư trú tại địa bàn (còn gọi là công an khu vực) có quyền kiểm tra cư trú định kỳ, đột xuất hoặc do yêu cầu phòng, chống tội phạm, giữ gìn an ninh, trật tự.
Tại một số địa phương, có ban hành hướng dẫn về vấn đề kiểm tra này như việc kiểm tra hộ khẩu sau 23 giờ phải được sự đồng ý của ban chỉ huy công an phường, xã, thị trấn nhằm bảo đảm đúng nội dung kiểm tra, tránh gây phiền hà cho dân.
Nếu cảnh sát khu vực (CSKV) kiểm tra hành chính thì phải theo thủ tục như đã nói trong bài, còn nếu khám xét nhà thì CSKV không có thẩm quyền. Bởi theo luật, bất luận trong trường hợp nào, công an cấp phường cũng không được khám xét nhà dân mà chỉ có trách nhiệm trình báo lên công an cấp trên. Theo Điều 140, 141 và 143 BLTTHS hiện hành thì công an muốn thực hiện việc khám nhà phải có lệnh của thủ trưởng, phó thủ trưởng CQĐT các cấp (phải được VKS phê chuẩn)… Thủ tục khám và điều kiện nào mới được khám nhà cũng được bộ luật này quy định rõ.
Ngoài ra, khi tiến hành thủ tục kiểm tra phải có chuẩn mực trong việc ứng xử, gần gũi với người dân, đặc biệt phải có trách nhiệm xuất trình giấy tờ chứng minh tư cách, chức vụ khi thi hành công vụ.