Tâm lý người trẻ và mặt trái công nghệ
Sức khỏe tâm thần ở thanh thiếu niên Việt Nam đang là vấn đề đáng lưu tâm. Theo khảo sát V-NAMHS (2025), có tới 21,7% thanh thiếu niên được ghi nhận gặp vấn đề tâm lý trong 12 tháng gần nhất. Trong đó, lo âu (18,6%) và trầm cảm (4,3%) là hai rối loạn phổ biến nhất.
Khảo sát được thực hiện trên gần 6.000 cặp cha mẹ và con trong độ tuổi vị thành niên trên toàn quốc. So với các năm trước, tỷ lệ này có xu hướng tăng nhẹ, đặc biệt sau đại dịch.
Ngoài áp lực học tập và kỳ vọng xã hội, mạng xã hội được xem là tác nhân nổi bật. Nhiều người trẻ hiện dành từ 5–7 giờ mỗi ngày trên các nền tảng trực tuyến. Việc tiếp xúc liên tục với hình ảnh chuẩn mực hóa, nội dung so sánh, bình luận tiêu cực hay văn hóa "hủy bỏ" khiến không ít người rơi vào trạng thái căng thẳng, cô lập, và mất phương hướng.
Tuy nhiên, trong chính không gian số đó, vẫn có những trường hợp tận dụng mạng xã hội như một kênh kết nối tích cực, mang lại sự hồi phục đáng kể về tinh thần. Câu chuyện của Hoàng Hạ là một trong số đó.
Một hành trình tự chữa lành
Hoàng Hạ sinh năm 2000, từng trải qua một giai đoạn khủng hoảng sau khi rời ghế nhà trường: không công việc ổn định, không mục tiêu rõ ràng, cảm giác lạc lõng kéo dài. Cô bắt đầu livestream như một thử nghiệm ngẫu nhiên, dù không chuẩn bị kỹ, không kỳ vọng lớn.
Hoàng Hạ cũng từng khủng hoảng, mất phương hướng
Những buổi đầu tiên chỉ có vài người xem. Thế nhưng, từng lời chào, từng lượt thả tim từ những người lạ lại mang đến cho Hạ cảm giác được lắng nghe, được kết nối. Chính sự hiện diện dù nhỏ ấy đã tạo nên điểm tựa tinh thần giúp cô vượt qua giai đoạn trống rỗng.
Thay vì theo đuổi chiêu trò để nổi tiếng, Hạ chọn hướng đi khác: chia sẻ chân thành, giữ nhịp livestream đều đặn, tương tác tích cực. Một cộng đồng nhỏ dần hình thành, gồm những người trẻ cũng đang cần một nơi để nói ra, để được thấy.
"Tôi xem livestream như một căn phòng nhỏ, nơi mình có thể trò chuyện với ai đó mà không bị đánh giá. Sự xuất hiện của họ khiến tôi thấy mình có ích" - Hạ chia sẻ.
Không gian số tích cực là điều có thể
Khái niệm "chữa lành qua mạng" không còn xa lạ trong bối cảnh hiện nay. Một buổi livestream có thể không giải quyết được vấn đề cụ thể, nhưng lại trở thành nơi trú ẩn tinh thần, nơi không bị phán xét, nơi có người lắng nghe.
Thực tế, nhiều cộng đồng nhỏ trên mạng đang hoạt động theo mô hình này: không chạy theo lượt tương tác, mà đặt trọng tâm vào sự hiện diện, tính kết nối và sự an toàn tâm lý. Bởi khi cảm thấy được kết nối và được ghi nhận, mỗi người sẽ có thêm nội lực để vượt qua khủng hoảng. Các chuyên gia tâm lý từng cho biết, một sức khỏe tâm thần ổn định giúp mỗi người phát huy tối đa tiềm năng của bản thân và đạt được những thành công trong công việc cũng như cuộc sống.
Livestream với Hoàng Hạ không chỉ là công việc, mà còn là hành trình chữa lành đồng thời của cả hai phía: bản thân cô tìm thấy sự hồi phục qua từng buổi lên sóng, còn người xem là những người trẻ đang âm thầm chịu đựng áp lực cuộc sống, cũng tìm lại cảm giác được đồng hành.
Niềm vui đến từ việc làm có ý nghĩa cho bản thân và nhiều người khác.
Thu Nguyễn