Tổng Công ty dệt may Gia Định (Giditex), được giao quản lý 72 mặt bằng nhà xưởng chủ yếu tại các quận nội thành TP. HCM, với tổng diện tích hơn 363.000m2 đất. Sau khi các xí nghiệp trực thuộc được di dời ra ngoại thành, phần diện tích nhà xưởng này bỗng biến thành các khu đất vàng, có giá trị cao.
Ôm rơm nhưng không rặm bụng?
Trong buổi giám sát ngày 10/7/2009, Đoàn đại biểu Quốc hội TP. Hồ Chí Minh đã yêu cầu Giditex giải thích về chuyện lập đề án sử dụng nhiều khu đất vàng để góp vốn với các đối tác khác, hoặc bán đấu giá để nhận được phần kinh phí tái hỗ trợ từ ngân sách.
 Hơn 5 năm qua, khu đất 86 Nguyễn Thị Minh Khai, rộng hơn 3.000m2 biến thành bãi giữ xe. |
Giải thích về việc Giditex trực tiếp đứng ra bán đấu giá nhà và chuyển nhượng quyền sử dụng đất tại 7 khu đất vàng, ông Lê Đông Triều, Tổng Giám đốc khẳng định: Việc bán này theo chỉ định của UBND TP. Hồ Chí Minh, với quy trình chặt chẽ. Kinh phí thu được sẽ nộp vào ngân sách. Xét về hiện trạng, Giditex là đơn vị quản lý các khu đất này, khi bán có hội đồng thẩm định giá cụ thể.
Không đồng ý với cách giải thích chung chung này, ông Trần Du Lịch, Phó Trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội TP. Hồ Chí Minh, chất vấn: Tại sao không có quyền lợi gì mà Giditex phải đảm nhận bán 7 khu đất vàng này? Vì thực tế, bán đấu giá tài sản trên đất và giá trị quyền sử dụng đất là một quá trình phức tạp, mất nhiều công sức. Vậy Giditex không giao cho các cơ quan chuyên môn của địa phương mà lại “ôm” việc này cho mất thời gian, tốn công sức?
Để trả lời câu hỏi này, Giditex đã phải nhờ đến đại diện Phòng quản lý công sản Sở Tài chính. Theo cách lý giải này thì khi được giao bán đấu giá các khu đất vàng, phần kinh phí thu được từ bán các kiến trúc trên đất sẽ được giao cho Giditex. Nếu như Giditex có dự án đầu tư được phê duyệt thì sẽ được nhận phần hỗ trợ từ ngân sách bằng 50% giá trị quyền sử dụng của khu đất vàng đã bán. Vì vậy, không phải Giditex cố ý “ôm rơm rặm bụng” mà là hình thức tận dụng tối đa quyền chiếm hữu đất vàng để thu được nhiều lợi ích hơn. Do đó dù thủ tục đấu giá đất còn phức tạp và đây không phải là chức năng chính của mình nhưng Giditex vẫn xem là việc cần làm trong thời điểm đất đai trong nội thành có giá như hiện nay.
Chọn thời trang hay bất động sản?
Lấy lý do Giditex đang triển khai các dự án có quy mô lớn để hình thành các trung tâm kinh doanh phụ liệu ngành may nhằm nâng cao giá trị hàng hóa, bảo đảm đời sống của hơn 200.000 cán bộ công nhân viên, ông Hà Viết Thanh, Chủ tịch HĐQT, cho biết: Có 8 dự án xây dựng trung tâm thiết kế thời trang, kinh doanh nguyên phụ liệu, khách sạn 5 sao, chung cư cao tầng, nhà ở xã hội, tại các khu đất có vị trí đẹp. Tất cả các dự án này đều phục vụ cho quá trình chuyển dịch chức năng mà Giditex đã hoạch định từ nay đến năm 2010.
Đoàn đại biểu Quốc hội đã cảnh báo về hiện tượng các khu đất vàng phải được đấu giá công khai nhưng nhiều doanh nghiệp nhà nước đang được tạm giao vẫn tìm mọi cách “níu giữ” mặt bằng có vị trí tốt. Sau đó tìm cách huy động vốn dưới hình thức liên danh để xây dựng cao ốc văn phòng, trung tâm thương mại dù việc này không phù hợp quy hoạch sử dụng đất của địa phương. |
Một số đại biểu đoàn giám sát khá băn khoăn vì chiến lược kinh doanh sử dụng đất vàng làm vốn mồi của Giditex. Lấy dẫn chứng về hơn 3.000m2 đất mặt tiền tại số 86 đường Nguyễn Thị Minh Khai, quận 3, bị bỏ hoang hóa hơn 5 năm qua, ông Phạm Huy Cường, Phó Ban đổi mới doanh nghiệp, hỏi thẳng: Không biết đến lúc nào thì khu đất có giá trị cao này được xử lý dứt điểm vì dư luận đã kêu rất nhiều về việc đất có giá hơn trăm triệu/m2 lại biến thành bãi giữ xe?
Trong khi Giditex chưa kịp giải thích thì ông Nguyễn Ngọc Hòa, Tổng Giám đốc Liên minh hợp tác xã thương mại, thành viên đoàn giám sát, đã nhanh chóng “gỡ rối”: Khu đất 86 Nguyễn Thị Minh Khai đã được Giditex đồng ý liên danh với Liên minh hợp tác xã thương mại, để thực hiện dự án tổ hợp cao ốc thương mại văn phòng. Thời gian thực hiện dự án kéo dài vì chính quyền thành phố đã thay đổi quy mô khi thông báo dự án sẽ mở rộng đến đường Phạm Ngọc Thạch. Hiện nay, đã có liên danh gồm 4 công ty là Giditex, Liên minh hợp tác xã thương mại, Saigonship, Công ty cấp nước Sài Gòn, góp vốn thực hiện dự án này. Vướng mắc duy nhất là còn 2 hộ dân không chịu di dời.
Nhìn nhận một cách sòng phẳng về sự cân đối chức năng kinh doanh chính của Giditex dựa trên nguồn lực lớn được Nhà nước tạm giao là các khu đất, nhà xưởng có giá trị quyền sử dụng đất cao, ông Trần Du Lịch, Phó Trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội, đề nghị: Giditex cần tránh vết xe đổ của các tập đoàn, tổng công ty khác khi chỉ biết đem đất vàng đi liên doanh xây cao ốc văn phòng. Giditex nên chuyển hướng kinh doanh chuyên sâu các mặt hàng may mặc có giá trị cao thay vì ngồi vẽ dự án xây dựng trung tâm thương mại để cho thuê mặt bằng. Hầu hết các dự án liên doanh liên kết nặng về kinh doanh bất động sản mà tổng công ty đang thực hiện đều nằm chờ vốn. Vì vậy, Giditex cần phải có tư duy rạch ròi để chọn hướng đi đúng nhằm bảo đảm sử dụng có hiệu quả các khu đất vàng.
Thùy Trang