Chưa bao giờ đời sống âm nhạc nước ta lại “rôm rả” những vụ kiện tụng như những tháng đầu năm Mậu Tý 2008. Tất cả mọi chuyện đều bắt đầu từ việc tranh chấp quyền sở hữu ca khúc giữa ca sĩ – nhạc sĩ hay các ca sĩ với nhau. Đã đến lúc ca khúc được định giá, không còn là đồ miễn phí (free) mà bất cứ ai cũng có thể dùng để sinh lợi?!
Rủ nhau đi... kiện
 Album đầu tiên của ca sĩ Lâm Thái Uyên. |
Cách đó không lâu trước kỷ niệm ngày mất Trịnh Công Sơn (1/4), em gái cố nhạc sĩ - bà Trịnh Vĩnh Trinh lên tiếng yêu cầu thu tiền tác quyền 300.000 đồng cho mỗi lần hát một bài đối với những cá nhân, tụ điểm sân khấu, phòng trà sử dụng nhạc phẩm của anh trai mình nhằm mục đích gây quỹ học bổng để phát triển tài năng âm nhạc. Bà Trinh cũng kiên quyết làm đến cùng. Nghe thông tin này, hầu hết đều cho rằng khoản tiền thu như thế là bất hợp lý. Thậm chí, nhiều cá nhân, đơn vị tạm thời án binh bất động bằng cách ngừng biểu diễn các ca khúc của cố nhạc sĩ, chỉ một số ít chủ động đến thương thuyết với người đại diện – bà Trịnh Vĩnh Trinh.
Vừa trở về từ Đức, ca sĩ Lâm Thái Uyên liền bắt tay vào... kiện ca sĩ Thiên Đăng (cũng mới “tái ngộ” khán giả Việt Nam sau 2 năm du học ở Mỹ) về việc vi phạm bản quyền ca khúc Nhật ký mùa đông nằm trong album mang tên Ngày trở về đã phát hành hồi đầu tháng tư của anh. Lâm Thái Uyên một mực cho rằng Nhật ký mùa đông đã được đăng ký độc quyền và là ca khúc chủ đề trong album cùng tên của cô, không ngờ lại bị lọt vào Ngày trở về của Thiên Đăng. Ngọn nguồn câu chuyện lại bắt đầu từ nhạc sĩ Nghĩa MP, người biên tập cho album ca sĩ Thiên Đăng. Trước đó, nhạc phẩm Nhật ký mùa đông do cậu ruột Lâm Thái Uyên là ca sĩ - nhạc sĩ Đình Văn sáng tác và chuyển phần hòa âm phối khí sang Nghĩa MP. Trong hợp đồng bản quyền ký kết, Nghĩa MP phải chịu trách nhiệm giải quyết tất cả các vấn đề liên quan đến tác quyền và tranh chấp nếu có xảy ra. Vậy là phút chốc Nghĩa MP lãnh trọn cú “đá hậu”! Vì quá bức xúc, Nghĩa MP vạch tội Lâm Thái Uyên – Đình Văn đã không trả tiền làm nhạc nên anh lấy bài hát ấy để... trừ nợ. Được biết do bận việc riêng nên Lâm Thái Uyên đã ủy quyền cho một luật sư tại TP. Hồ Chí Minh để tiếp tục vụ kiện.
Con đường nổi tiếng?
Sau hàng loạt những vụ kiện cáo, kết quả có được giải quyết rốt ráo như mong muốn cũng như tuyên bố hùng hồn của chính người chủ khởi? Hầu hết các vụ kiện cáo đều không đi đến đâu cả! Nhưng điều dễ nhận thấy nhất đó là chính những phát ngôn trên đã gây sự chú ý lẫn tò mò một cách mạnh mẽ đối với dư luận. Người viết nhiều lần nghe giới nghệ sĩ nói rằng những động thái dù tốt hay xấu được liên tục nhắc đến thì xem như thỏa mãn mục đích muốn nổi tiếng mà chính những người trong cuộc đang nhắm tới.
Có thể nói, mấy ai biết cái tên Lâm Thái Uyên hay Thiên Đăng. Ấy thế mà bỗng chốc, 2 gương mặt này xuất hiện đầy rẫy trên các mặt báo. Không chỉ có vậy, khán thính giả còn đổ xô nhau tìm kiếm khiến ca khúc Nhật ký mùa đông nhanh chóng chiếm vị trí đầu bảng trên các trang mạng nghe nhạc trực tuyến. Thậm chí, nhạc phẩm này lọt luôn vào bảng xếp hạng top 10 Làn sóng xanh với vị trí thứ 5. Và mọi chuyện sẽ được giải quyết ổn thỏa nếu ca sĩ Thiên Đăng không “lỡ” miệng thách Lâm Thái Uyên đi kiện được đăng tải trên các phương tiện truyền thông.
Hàng loạt chuyện “lùm xùm” ngay sau khi ra mắt một sản phẩm âm nhạc mới không khỏi khiến người ta nghĩ đến chuyện tạo scandal để gây sự chú ý. Tuy nhiên những vụ kiện cáo ấy dần dần cũng lắng dịu và đi vào lãng quên. Dường như việc ca sĩ, nhạc sĩ này tuyên bố kiện tụng ca sĩ, nhạc sĩ kia vẫn cứ tiếp diễn giống bệnh dịch thường tái phát và lây lan trong thế giới nghệ thuật. Luật Sở hữu trí tuệ ra đời giúp đòi lại công bằng cho những đứa con tinh thần của người tác tạo ra chúng. Chính vì thế, một khi đã muốn phải làm đến cùng, còn không thì đôi bên hãy ngồi lại thỏa thuận cùng nhau trong yên lặng và hợp tình, hợp lý! Đừng lợi dụng luật mà biến thế giới nghệ thuật thành những trò giải trí rẻ tiền trong mắt công chúng!
Đường Lam