Cá trê là loài cá nước ngọt, sống ở ao, hồ, ruộng nước có nhiều bùn. Mùa sinh sản bắt đầu từ tháng 4 - 9, tập trung chủ yếu vào tháng 5 - 7. Không chỉ là loại thực phẩm có giá trị dinh dưỡng cao, cá trê còn có tác dụng chữa bệnh rất tốt.
Theo nghiên cứu của Viện Dinh dưỡng, cá trê chứa 16,5% protid, 11,9% lipid, 20mg% Ca, 21mg% P, 1mg% Fe, 0,1mg% vitamin B1, 0,04mg% B2, 1,4mg% PP và cung cấp 178 calo trong 100g thịt. Theo y học cổ truyền, thịt cá trê có vị ngọt, tính bình, có tác dụng bổ huyết, giảm đau, sinh tân, ích khí, thúc đẩy việc tạo sữa, lợi tiểu,…
Một số món ăn, bài thuốc chữa bệnh từ cá trê
Giải nhiệt, giải cảm: Cá trê làm sạch, cắt khúc hoặc để cả con ướp nước riềng, nghệ, bột nêm, nước mắm cho thấm đều. Bắc chảo dầu ăn phi hành củ cho thơm, cho cá vào đảo qua rồi cho nước sôi ngập cá đậy vung và đun nhỏ lửa om cho cá chín nhừ ăn nóng với cơm.
Kiện tỳ, dưỡng huyết, điều kinh: Cá trê 250g, đậu đen 150g. Cá trê làm sạch, bỏ mang, ruột, chặt khúc. Đậu đen rửa sạch, đậu đen hầm chín rồi cho cá trê vào hầm cùng với đậu đen tới khi cá chín nhừ, nêm gia vị ăn nóng.
Hoặc: Cá trê 300g, ngải cứu 100g, hồng hoa 12g, bột đậu đen 120g, trần bì 6g. Cá trê làm sạch, cho vào nồi cùng bột đậu đen. Ngải cứu, hoa hồng, trần bì cho vào túi vải mỏng, thêm 600ml nước, đun nhỏ lửa, khi các thứ trong túi vải nhừ bỏ ra, phần còn lại chia 3 lần ăn trong ngày. Dùng 10 - 15 ngày.
Mất ngủ, kém ăn, chân tay tê nhức: Cá trê 400g, đậu đen xanh lòng 200g, trần bì một miếng bỏ xơ, ý dĩ 20g. Gạo nếp 20g, đường, muối, hành tím, rau mùi, tiêu bột mỗi thứ một ít xay nhuyễn nấu cháo ăn.
Bổ huyết, nhuận phế, dưỡng da, đen tóc: Cá trê 1 con 500g, sườn lợn 300g, mạch môn đông 16g, sa sâm 12g, tỳ bà diệp 12g, đậu ván tươi 12g, hạnh nhân 8g, đảng sâm 20g, gừng tươi 2 lát. Cá làm sạch bỏ ruột, sườn chặt miếng, giã nhuyễn gừng ướp với sườn và cá. Các vị thuốc cho vào túi vải buộc miệng, cho vào 1.000ml nước sắc kỹ, nhỏ lửa trong 1 giờ thì bỏ túi thuốc ra, cho cá và sườn vào nước thuốc nấu trong 1 giờ, bắc ra ăn nóng. Ngày ăn 1 lần, ăn trong 7 - 10
Tăng tiết sữa ở sản phụ sau sinh: Cá trê 1 con 250g, gừng 3 lát, trứng gà 2 quả. Cá trê làm sạch, cắt thành khúc cho vào chảo mỡ cùng với gừng, rán thơm lấy ra cho vào nồi, đổ nước vừa đủ, đun sôi rồi hạ nhỏ lửa đun khoảng 1 giờ nữa thấy nước canh sánh đặc thì đập trứng vào khuấy đều là được. Ăn vào bữa sáng, ăn liền 5 - 7 ngày.
Hỗ trợ điều trị đái tháo đường: Cá trê 250g làm sạch, thả vào nước sôi luộc, vớt ra lọc xương rồi cho thịt cá vào nước ninh cùng gạo đã vo sạch nấu cháo, cho muối, gia vị bột ngọt vừa ăn. Mỗi ngày một bát chia ăn theo bữa cơm. Người đái tháo đường dùng thường xuyên món này rất tốt.
Bác sĩ Thanh Xuân
