PGS.TS. Trần Cao Bính - Giám đốc Bệnh viện Răng hàm mặt Trung ương Hà Nội.
Phóng viên (PV): Thưa PGS, cùng với cả nước và ngành y tế, Bệnh viện Răng hàm mặt Trung ương Hà Nội (BVRHM TW HN) đã tổ chức thực hiện các biện pháp cụ thể nào để phòng chống dịch bệnh COVID-19?
PGS.TS. Trần Cao Bính: BVRHM TW HN là bệnh viện chuyên khoa hạng I, nằm trên quận Hoàn Kiếm - trung tâm của Thủ đô. Bệnh viện đã và đang thực hiện nghiêm túc các chỉ đạo, công điện chỉ thị và quy định hiện hành về phòng chống dịch COVID-19 trong tình hình mới. Bệnh viện có nhiệm vụ phát hiện, cách ly và chuyển những bệnh nhân nghi ngờ nhiễm COVID-19 tới các bệnh viện có chức năng thu dung để làm xét nghiệm và điều trị COVID-19. Lãnh đạo bệnh viện ý thức được nhiệm vụ phòng chống dịch COVID-19: “chống dịch như chống giặc”.
Dịch COVID-19 bùng phát đợt này trên địa bàn Thủ đô và cả nước có những đặc điểm khác biệt: theo báo cáo của Bộ Y tế có tới 63,4% người mắc bệnh không biểu hiện triệu chứng ho, sốt, khó thở, tốc độ lây lan nhanh 5-6 lần... Đây là một thách thức rất khó khăn của các cơ sở khám chữa bệnh nói chung và BVRHM TW HN nói riêng. Bệnh viện đã xác định và quyết tâm tập trung toàn bộ nhân lực để thực hiện mục tiêu kép vừa phòng chống dịch bệnh vừa phải đảm bảo thực hiện chức năng, nhiệm vụ trọng tâm và hàng đầu của bệnh viện là việc cấp cứu, khám chữa bệnh răng miệng - hàm mặt. Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Bộ trưởng Bộ Y tế về Bộ tiêu chí Bệnh viện an toàn, bệnh viện đã chủ động, quyết liệt xây dựng thực hành kịch bản ứng phó với các tình huống và mức độ khác nhau để ứng phó với dịch COVID-19 có hiệu quả. Cụ thể:
Về phía người bệnh, người nhà bệnh nhân, bệnh viện thực hiện nghiêm ngặt phân luồng khám chữa bệnh như: các biển chỉ dẫn, thực hiện bắt buộc khai báo y tế, kiểm soát thân nhiệt tự động, sát khuẩn tay, đeo khẩu trang y tế, giãn cách xã hội và trực tiếp nhân viên y tế giám sát nhằm kịp ứng phó và cách ly những trường hợp nghi ngờ để khám sàng lọc tại buồng cách ly ngay tại cổng của bệnh viện. Ở các khoa phòng có tranh tuyên truyền nhắc nhở và minh họa lợi ích việc đeo khẩu trang, sát khuẩn tay, hạn chế người nhà tới thăm cũng như chăm sóc bệnh nhân. Tại các khoa điều trị nội trú, tăng cường vệ sinh, tăng cường thông thoáng khí tự nhiên. Các khoa đã xây dựng kịch bản ứng phó và bố trí phòng cách ly đề phòng, chống những người bệnh trong thời gian điều trị có biểu hiện ho, sốt, khó thở... để kịp thời cách ly, chuyển tới Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương thu dung làm xét nghiệm. Mặt khác, bệnh viện tăng cường công tác chăm sóc toàn diện và phục vụ người bệnh để hạn chế tối đa người nhà ở lại và đi lại trong bệnh viện. Những trường hợp người nhà ở lại cố định phải có khai báo và kiểm tra thân nhiệt hàng ngày.
Thực hiện Quyết định số 2628 ngày 22/6/2020 của Bộ trưởng Bộ Y tế về việc đề án “Khám chữa bệnh từ xa”, bệnh viện đang triển khai kết nối với các bệnh viện chuyển giao kỹ thuật 1816 và cơ sở y tế các tỉnh, thành trong cả nước đăng ký sẽ khai trương trong tháng 8/2020. Triển khai và thực hiện khám chữa bệnh từ xa sẽ góp phần trong việc đào tạo, tư vấn, hội chẩn về chẩn đoán hình ảnh, xét nghiệm và hướng dẫn phẫu thuật cho các cơ sở Răng hàm mặt trong cả nước, góp phần nâng cao chuyên môn nghiệp vụ và phòng chống dịch bệnh, nhất là COVID-19.
Đối với công chức, viên chức và người lao động của bệnh viện, được tuyên truyền giáo dục, nâng cao ý thức, trách nhiệm trang bị kiến thức và thực hành trong các buổi tập huấn kịch bản ứng phó với dịch COVID-19. Bệnh viện hàng ngày theo dõi sát sao tình hình dịch bệnh trong bệnh viện qua báo cáo đột xuất, qua giao ban hàng ngày và qua trực tiếp kiểm tra. Tại các khoa, bệnh viện tăng cường trang bị và kiểm tra việc thực hiện sử dụng các biện pháp bảo hộ như quần áo bảo hộ, khẩu trang, kính chắn giọt bắn... trong cấp cứu, khám chữa bệnh răng miệng và hàm mặt, thực hiện giãn cách đối với người bệnh trong thời gian chờ đợi. Bệnh viện tăng cường khuyến khích các bác sĩ ứng dụng các kỹ thuật cao để kết thúc điều trị trong một lần hẹn, tuyên truyền khuyến khích người bệnh đặt lịch hẹn khám chữa bệnh tại các khoa để giảm bớt thời gian chờ đợi và giảm mật độ người bệnh trong bệnh viện. Mặt khác, để tránh tình trạng tập trung nhiều người một lúc, bệnh viện đã kéo dài thời gian làm việc đến 18h hàng ngày. Đội ngũ cán bộ y tế của bệnh viện luôn sẵn sàng vừa chống dịch hiệu quả, vừa góp phần tăng cường chăm sóc sức khỏe răng miệng - hàm mặt cho cộng đồng.
Các phòng chức năng của bệnh viện đã chuẩn bị đầy đủ cơ sở vật chất, vật tư, hóa chất và con người để ứng phó lâu dài với tình hình dịch bệnh và đã tính đến trường hợp xấu nhất đối với bệnh viện. Bệnh viện tăng cường khử khuẩn trong toàn bệnh viện và khu điều trị cũng được giám sát chặt chẽ, định kỳ để tránh lây nhiễm chéo. Đặc biệt, công tác phân loại rác thải y tế bệnh viện kiểm soát và thực hiện nghiêm ngặt để hạn chế tối đa phát tán mầm bệnh, góp phần phòng chống dịch COVID-19.
Đối với các cơ quan chức năng quản lý địa bàn, bệnh viện có đề xuất các biện pháp mạnh như cấm không được bán hàng rong, quán nước vỉa hè, xe ôm, taxi công nghệ tập trung thường xuyên tại cổng bệnh viện, đây cũng là nguồn lây không kiểm soát tới bệnh viện.
Mặt khác, với các cơ quan báo chí đưa tin về việc Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến cáo ngừng khám nha khoa. Với chức năng là bệnh viện đầu ngành Răng hàm mặt Việt Nam, bệnh viện xin làm rõ nội dung khuyến cáo của việc ngừng khám nha khoa như sau: Trong nội dung khuyến cáo của WHO, khuyến cáo tạm hoãn (không phải là ngừng) việc kiểm tra và vệ sinh răng miệng định kỳ nếu thấy không cần thiết, còn việc cấp cứu, chữa bệnh răng miệng vẫn thực hiện bình thường khi thực hiện đầy đủ các biện pháp an toàn cho người bệnh và nhân viên y tế.
Là Giám đốc Bệnh viện đầu ngành răng hàm mặt, tôi đề nghị các cơ sở răng hàm mặt trong cả nước thực hiện nghiêm túc các quy định hiện hành về phòng chống dịch COVID-19 trong tình hình mới. Tùy thuộc vào nhân lực và cơ sở vật chất tại địa phương, lãnh đạo các bệnh viện, các bác sĩ trưởng khoa răng hàm mặt của bệnh viện các tỉnh, thành chủ động tham mưu, xây dựng kịch bản đề xuất với lãnh đạo đơn vị, địa phương triển khai mục tiêu kép vừa đảm bào chống dịch COVID-19 hiệu quả, vừa đảm bảo nhiệm vụ chính công tác cấp cứu, khám chữa bệnh răng miệng-hàm mặt cho nhân dân.
Bệnh nhân khai báo y tế trước khi vào khám bệnh.
PV: Xin PGS cho biết cụ thể việc chăm sóc răng miệng đúng cách trong mùa dịch?
PGS.TS. Trần Cao Bính: Để có hàm răng đẹp, chắc khỏe và có sức khỏe tốt phòng chống dịch bệnh, chúng ta cần:
Để chăm sóc răng miệng đúng cách, nhất là trong mùa dịch, việc làm đầu tiên là tuyên truyền, giáo dục ý thức tự vệ sinh cá nhân, rửa tay thường xuyên bằng xà phòng, súc họng bằng nước sát khuẩn miệng trước khi đi ngủ, sau khi ngủ dậy cũng như trước và sau khi tiếp xúc trực tiếp các bề mặt và các vật dụng tại nơi công cộng. Khi hắt hơi, khi ho thì luôn che miệng và mũi bằng khăn vải hoặc khăn tay để làm giảm giọt bắn phát tán các dịch tiết đường hô hấp. Một việc góp phần rất quan trọng là duy trì tập thể dục mỗi ngày để nâng cao sức đề kháng.
Để có hàm răng chắc khỏe, chúng ta nên ăn đủ dưỡng chất, ăn nhiều trái cây, rau xanh, hạn chế ăn đường, đồ ngọt. Nên ăn các loại rau, củ quả như: cà rốt, cần tây sẽ giúp kích thích sản xuất nước bọt và vô hiệu hóa các axit gây hại cho răng. Không ăn quá nóng hoặc quá lạnh; Chải răng đúng cách, đầy đủ với kem đánh răng có chứa fluor đều đặn ít nhất 2 lần mỗi ngày, súc miệng sau khi ăn vặt, sau bữa ăn chính; Súc miệng, họng bằng nước muối loãng hoặc dung dịch chuyên dụng thường xuyên 3 lần/ngày, mỗi lần trong 1-2 phút. Ngoài ra, sử dụng chỉ nha khoa hàng ngày giúp làm sạch mảng bám tại kẽ răng...
PV: Cuối cùng, PGS có thể cho độc giả của báo Sức khỏe&Đời sống lời khuyên về việc chăm sóc sức khỏe răng miệng trong đại dịch COVID-19 hiện nay?
PGS.TS. Trần Cao Bính: Răng miệng là một phần thiết yếu trong cơ thể và sức khỏe răng miệng có ảnh hưởng lớn đến sức khỏe toàn thân. Việc điều trị răng miệng cần được thực hiện đúng cũng như mỗi cá nhân cần nâng cao ý thức tự chăm sóc, vệ sinh răng miệng. WHO đã khuyến cáo, trong giai đoạn này, ở những vùng có dịch, người dân nên trì hoãn các can thiệp nha khoa chưa cần thiết như khám và vệ sinh răng miệng định kỳ, phục hình răng thẩm mỹ. Tuy nhiên, khi có vấn đề về răng miệng như đau, sưng, chảy máu..., người dân vẫn cần đến điều trị tại các cơ sở khám chữa bệnh răng hàm mặt uy tín, vừa bảo đảm chất lượng chuyên môn, vừa đảm bảo an toàn phòng chống dịch COVID-19.
Hãy tự chăm sóc răng tốt để có hàm răng chắc khỏe, giúp cải thiện khả năng ăn nhai, hỗ trợ tiêu hóa tốt và tăng cường sức đề kháng cho cơ thể để chiến thắng đại dịch COVID-19.
PV: Xin trân trọng cảm ơn PGS về cuộc trò chuyện này!