Khai bút đầu năm là gì?
Tục khai bút đầu năm còn được gọi là minh niên khai bút hay chắp bút đầu xuân. Hiểu đơn giản là việc cầm bút viết những nét đầu tiên trong năm mới. Đây là tập tục truyền thống đầu xuân của những người làm việc với chữ nghĩa thể hiện lời chúc hạnh phúc, bình an tới bạn bè, người thân, đồng thời cũng là lời cầu mong một năm học hành thuận lợi, sự nghiệp suôn sẻ.
Theo sử sách ghi lại, tục khai bút và đi xin chữ đầu xuân bắt đầu xuất hiện vào khoảng thế kỷ XIII, được gắn liền với hình ảnh người thầy giáo Chu Văn An đã về Chí Linh (Hải Dương) để mở lớp dạy học.
Từ đó đến nay, thủ tục khai bút đầu năm được lưu truyền, tượng trưng cho may mắn và thành công trong học tập và sự nghiệp, thể hiện truyền thống hiếu học, tôn sư trọng đạo của các thế hệ học trò cả nước.
Lễ khai bút đầu năm của người xưa được thực hiện sau giao thừa, chính là thời khắc đầu tiên của năm mới. Mọi người thường đốt lư trầm bên bàn viết, mài mực tàu và hạ bài viết trên giấy hoa tiên hoặc giấy hồng điều. Trong không gian tĩnh tại, người viết thành tâm viết lên những câu chữ và gửi gắm vào đó ước nguyện tốt đẹp trong năm mới.
Đến ngày nay thì tục khai bút đầu năm đã có nhiều sự thay đổi. Nó không còn được phổ biến rộng rãi và mang đậm ý nghĩa như xưa nữa, tuy nhiên đối với các học sinh hay những nhà thi sĩ, văn sĩ thì phong tục này vẫn được coi trọng và thực hiện hàng năm.
Ngoài những giá trị nói trên, thì khai bút đầu năm còn mang mong muốn của người thực hiện về một năm mới may mắn, tốt lành.
Ngày, giờ đẹp nhất để thực hiện khai bút đầu năm 2024
Người xưa quan niệm việc chọn ngày hoàng đạo và giờ thích hợp cho việc khai bút đầu năm với hi vọng để cả năm gặp nhiều may mắn, gặt hái được thành tích xuất sắc nhất.
Sau đây là ngày, giờ đẹp nhất để khai bút đầu năm 2024 là ngày mùng 1, mùng 4, mùng 5, mùng 8 và mùng 9 Tết Giáp Thìn cụ thể:
Ngày mùng 1 Tết (10/2 dương lịch) thực hiện khai bút tốt nhất vào các giờ sau: 3h-5h (giờ Bính Dần); 7h-9h (giờ Mậu Thìn); 9h-11h (giờ Kỷ Tị); 15h-17h (giờ Nhâm Thân); 17h-19h (giờ Quý Dậu); 21h-23h (giờ Ất Hợi)
Ngày mùng 4 Tết (13/2 dương lịch) vào những giờ sau: 3h-5h (giờ Nhâm Dần); 5h-7h (giờ Quý Mão); 9h-11h (giờ Ất Tị); 15h-17h (giờ Mậu Thân); 19h-21h (giờ Canh Tuất); 21h-23h (giờ Tân Hợi).
Ngày mùng 5 Tết (14/2 dương lịch) vào những giờ sau: 23h-1h (giờ Nhâm Tý); 1h-3h (giờ Quý Sửu); 7h-9h (giờ Bính Thìn); 9h-11h (giờ Đinh Tị); 13h-15h (giờ Kỷ Mùi); 19h-21h (giờ Nhâm Tuất).
Ngày mùng 8 Tết (17/2 dương lịch) vào những giờ sau: 1h-3h (giờ Kỷ Sửu); 7h-9h (giờ Nhâm Thìn); 11h-13h (giờ Giáp Ngọ); 13h-15h (giờ Ất Mùi); 19h-21h (giờ Mậu Tuất); 21h-23h (giờ Kỷ Hợi)
Ngày mùng 9 Tết (18/2 dương lịch) vào những giờ sau: 23 - 1h (giờ Tý) ; 1 - 3h (giờ Sửu); 5 - 7h (giờ Mão); 11 - 13h (giờ Ngọ); 15 - 17h (giờ Thân); 17 - 19h (giờ Dậu)
Lưu ý: Những ngày 2, 3, 6 và 7 âm lịch là những ngày không thích hợp khai bút đầu năm 2024. Tuy nhiên, đây chỉ là khoảng thời gian tham khảo. Điều quan trọng nhất khi khai bút là xuất phát từ tâm của người viết. Đồng thời, thời gian cũng cần phù hợp với lịch sinh hoạt ngày Tết của từng người.
Khai bút đầu năm 2024 nên viết gì ?
Chọn nội dung để khai bút đầu năm 2024 thường là những câu chữ mang ý nghĩa tốt lành, phúc lộc, trường thọ, bình an, hay hình ảnh con giáp của năm mới.
Mọi người có thể khai bút đầu năm 2024 bằng những câu đối, câu thơ, lời tâm nguyện,… để chào đón một mùa xuân mới tràn đầy hy vọng.
Khai bút đầu năm 2024 bằng câu danh ngôn hay
“Chúng ta sẽ mở cuốn sách với các trang trắng tinh. Chính chúng ta sẽ viết lên đó.Quyển sách có tên là Cơ Hội và chương đầu tiên là Ngày Đầu Năm” - Edith Lovejoy Pierce
“Mục tiêu của năm mới không phải là chúng ta cần có một năm mới. Cái chính là ta phải có một tâm hồn mới” - G. K. Chesterton
“Hôm qua tôi tài ba, nên tôi muốn thay đổi thế giới, Hôm nay tôi hiểu biết, vì thế tôi đang thay đổi chính mình” - Rumi
Viết câu đối, tục ngữ, danh ngôn về Tết, năm mới
Ví dụ:
1. "Xuân an khang đức tài như ý
Niên thịnh vượng phúc thọ vô biên"
2. "Tân niên, tân phúc, tân phú quý
Tấn tài, tấn lộc, tấn bình an"
"Thiên tăng tuế nguyệt, niên tăng thọ
Xuân mãn càn khôn, phúc mãn đường"
(Trời thêm năm tháng, tuổi thêm thọ
Xuân khắp đất trời, phúc khắp nhà)
3. Tết trong nhà, Tết ra ngoài phố
Lộc trên trời, lộc xuống nhân gian
Chép lại 1 bài thơ hoặc 1 đoạn văn trong sách giáo khoa
Các em học sinh có thể lựa chọn một trong những tác phẩm văn học mình thích nhất để khai bút đầu năm 2024 . Sự lựa chọn này còn có thể giúp chúng ta ôn lại những gì đã học hoặc đọc trước một tác phẩm văn học mới.
Lưu ý là đoạn văn không cần dài, nhưng phải viết cẩn thận, nắn nót.
Viết lời chúc gửi đến cho mọi người
Thực hiện khai bút đầu năm 2024 mọi người có thể viết những lời chúc chân thành của mình trên những tấm thiệp đầu xuân để gửi đến người thân, anh em, bạn bè.
Những tấm thiệp đẹp kèm theo lời chúc của chính mình sẽ cực kỳ ý nghĩa đối với những người thân yêu xung quanh bạn.
Khai bút đầu năm 2024 có thể viết lời tâm nguyện của mình
Ngoài câu đối, ca dao, tục ngữ Tết, lời chúc đầu năm thì khi khai bút đầu năm 2024 mọi người cũng có thể tự viết ra những tâm nguyện của chính bản thân mình trong năm mới, những ước muốn hay mục tiêu, kế hoạch để phấn đấu đạt được trong năm này.
Những điều nên lưu ý khi khai bút đầu năm 2024
Để việc khai bút đầu năm 2024 thuận lợi và vẹn tròn ý nghĩa, sau đây là một số điều bạn nên lưu ý:
- Không bỏ dở, cần hoàn tất bài viết.
- Viết chỉnh chu từ nét chữ đầu tiên tới nét cuối cùng
- Khuyến khích việc viết bằng suy nghĩ của chính mình, tự do sáng tạo miễn là thể hiện được đúng ý nghĩa của việc khai bút.
- Nên suy nghĩ, cân nhắc các ý tưởng để có bài khai bút hoàn hảo nhất, ít sai sót nhất.
- Không nên mắc lỗi chính tả trong bài khai bút.
- Chuẩn bị sẵn các công cụ hỗ trợ để tránh bút tắc mực, hết mực khi đang viết. Nhiều người cẩn thận còn sử dụng vở mới, bút mới bởi họ tin rằng điều này sẽ giúp cho mọi việc năm mới suôn sẻ, may mắn hơn.
- Chuẩn bị nơi ngồi viết khai bút sạch sẽ, yên tĩnh, gọn gàng, thoải mái.
- Nên hạn chế tẩy xóa trong quá trình viết.
- Câu chữ không cần quá cầu kỳ, chỉ cần thao tác chỉnh chu, cẩn thận là được.
- Chỉ thực hiện một lần duy nhất - bởi khai bút là lần đầu tiên trong năm bạn cầm bút hoặc bắt đầu viết lách. Do đó, nên chuẩn bị kỹ lưỡng để tránh sau sót và không có cơ hội làm lại.
- Không mượn giấy, bút của người khác khi khai bút.
- Không nên viết câu chữ tiêu cực.
- Ăn mặc chỉn chu, sạch sẽ, giữ tâm thế nghiêm túc, tập trung để thể hiện sự tôn trọng với nghi thức khai bút đầu năm 2024.
(*) Thông tin bài viết chỉ mang tính chất tham khảo chiêm nghiệm.