Tòa án quốc tế của Liên hợp quốc tại Phnom Penh (ECCC) đã chính thức phán quyết kết tội 4 cựu thủ lĩnh của chế độ Khmer đỏ ở Campuchia. Đó là cựu "lãnh đạo đất nước" Khieu Samphan, "tư tưởng gia trụ cột" Nuon Chea, cựu Bộ trưởng Ngoại giao Ieng Sary cùng vợ là Ieng Thirith từng giữ chức vụ Bộ trưởng đảm bảo xã hội. Những nhân vật này bị kết án về tội ác diệt chủng, tội ác chiến tranh, tội ác chống lại loài người và tội ác đàn áp theo dấu hiệu tín ngưỡng.
Đến tận năm 2009, Tòa án quốc tế dưới sự bảo trợ của Liên hợp quốc mới bắt đầu công việc của mình ở Campuchia trong việc xét xử các thủ lĩnh "Khmer đỏ"-lực lượng từng thiết lập ở Campuchia một chế độ khủng bố những năm 1970. 6 năm trước là quá trình những cuộc thương lượng và tham vấn trong khuôn khổ Liên hợp quốc cũng như Hội đồng Bảo an. Kết quả, Đại hội đồng Liên hợp quốc đã nhất trí thông qua quyết định thành lập "Viện tư pháp bất thường đặc biệt" nằm trong khuôn khổ hệ thống tòa án hiện hành ở Campuchia. Cơ quan này được giao nhiệm vụ tiến hành điều tra các nhân vật Khmer đỏ và tổ chức phiên tòa xét xử. Trong thành phần "Viện tư pháp bất thường đặc biệt" có các thẩm phán và công tố viên quốc tế cũng như sở tại.
4 nhân vật tội phạm này đều đã rất già
|
Chế độ Polpot bị lật đổ tháng Giêng 1979. Tuy nhiên, từ bấy đến nay chưa một nhân vật cựu thủ lĩnh còn sống của chế độ tàn ác đó phải chịu hình phạt. Đầu sỏ Khmer đỏ Polpot chết năm 1988. Dự kiến phiên tòa xét xử Khmer đỏ sẽ kéo dài không chỉ một năm. Các chuyên viên quốc tế nghiên cứu những vụ việc tội ác của chế độ Polpot đã thu thập được số lượng lớn tư liệu để luận tội và kết án những tội phạm trong guồng máy đẫm máu đó hiện nay còn sống, bất kể lứa tuổi cao của những nhân vật này. Tương ứng với pháp lý quốc tế, trong bất kỳ trường hợp nào cũng cần đem chúng ra xét xử, bởi việc phán xét tội ác chống nhân loại không có khung thời hạn.
Tòa án xét xử tội ác Khmer Đỏ (ECCC) tại Campuchia dưới sự ủng hộ của Liên hợp quốc đã quyết định đưa 4 nhân vật bị bắt giam từ năm 2007 này ra xét xử tại Phnom Penh vào khoảng giữa năm 2011. Hiện cả 4 đều cao tuổi, trong đó Ieng Sary, Phó Thủ tướng dưới thời Khmer Đỏ, 84 tuổi, và trong tình trạng sức khỏe kém. Vợ ông ta, Ieng Thirith, Bộ trưởng các vấn đề xã hội, 78 tuổi, là người phụ nữ đầu tiên phải ra tòa. Hai nhân vật còn lại là Nuon Chea, người được gọi là "anh hai" ngay sau Pon Pot và Khieu Samphan, chủ tịch. Thẩm phán You Bunleng cho biết, bản cáo trạng đã được ký chính thức, tuy nhiên cả 4 đều phủ nhận những cáo buộc đưa ra. Hồi tháng 7 vừa qua, Duch, "tên đồ tể" của Khmer Đỏ cũng đã bị kết tội chống lại loài người với án tù 19 năm, mức án mà người dân Campuchia cho là quá nhẹ. |
Campuchia hiện nay đã bỏ án tử hình và các cựu thủ lĩnh Khmer đỏ sẽ đối mặt với án tù chung thân. Bởi không kẻ nào gây tội ác mà có thể tránh khỏi trừng phạt.
Phương Hà (tổng hợp)