Thỏa thuận này, được nhiều phương tiện truyền thông Ả Rập công bố, là một phần trong chiến lược tăng cường đầu tư vào năng lực quân sự của Iraq, đặc biệt là lĩnh vực không quân.
Ngoài các máy bay chiến đấu hiện đại, Iraq còn mua kèm hệ thống radar Ground Master nhằm xây dựng một mạng lưới giám sát không phận toàn diện và hiệu quả hơn.
Theo tờ La Tribune của Pháp, Iraq đã chi 240 triệu USD cho đợt mua đầu tiên trong kế hoạch nâng cấp lực lượng máy bay chiến đấu.
Điều đáng chú ý trong thỏa thuận này là Iraq sẽ không thanh toán bằng tiền mặt, mà bằng dầu mỏ – nguồn tài nguyên dồi dào của quốc gia này.
Việc sử dụng dầu để thanh toán không chỉ cho thấy tiềm lực kinh tế mạnh mẽ của Iraq, mà còn thể hiện sự khôn ngoan trong việc khai thác lợi thế tài nguyên để giảm thiểu gánh nặng tài chính và tận dụng tối đa tài nguyên quốc gia.
Tăng cường sức mạnh không quân
Những chiếc Rafale sẽ gia nhập lực lượng không quân Iraq, bổ sung cho đội bay F-16 hiện có được mua từ Mỹ, vốn đang là trụ cột chính trong khả năng phòng không của Iraq.
Việc mua Rafale từ Pháp cho thấy Iraq đang nỗ lực đa dạng hóa nguồn cung cấp vũ khí, giảm sự phụ thuộc vào một quốc gia duy nhất trong việc xây dựng năng lực quốc phòng.
Trong những năm gần đây, Dassault Aviation đã tăng cường xuất khẩu dòng máy bay Rafale nhờ chất lượng vượt trội cùng các điều kiện ưu đãi được đàm phán kỹ lưỡng với Bộ Lực lượng Vũ trang Pháp. Điều này tiếp tục củng cố vị thế của Pháp như một đối tác quân sự tin cậy.
Không chỉ có Rafale, Iraq còn ký hợp đồng mua thêm 12 trực thăng vận tải Airbus H225M Caracal, cùng hai mẫu tân trang. Những trực thăng này sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao năng lực vận tải quân sự của Iraq.
Rafale – Biểu tượng của sức mạnh đa nhiệm
Dassault Rafale là dòng máy bay chiến đấu đa nhiệm với nhiều công nghệ tiên tiến. Với cánh delta và hai động cơ Snecma M88, máy bay có thể đạt tốc độ tối đa Mach 1.8 và bay ở độ cao lên đến 50.000 feet.
Tầm bay cơ bản của Rafale là 1.000 hải lý, nhưng có thể mở rộng nhờ các thùng nhiên liệu phụ trợ, giúp nó thực hiện nhiều nhiệm vụ như chiếm ưu thế trên không, hỗ trợ mặt đất.
Hệ thống điện tử hàng không hiện đại của Rafale, đặc biệt là radar RBE2-AA sử dụng công nghệ AESA, cho phép theo dõi nhiều mục tiêu đồng thời và nâng cao khả năng nhận diện tình huống cho phi công.
Hệ thống tác chiến điện tử Spectra giúp máy bay tránh được các mối đe dọa trong chiến đấu, trong khi buồng lái với hệ thống điều khiển HOTAS (Hands on Throttle and Stick) đơn giản hóa thao tác và giảm tải cho phi công.
Về trang bị vũ khí, Rafale có thể mang theo nhiều loại tên lửa và bom, từ tên lửa không đối không Mica và Meteor đến bom dẫn đường bằng laser GBU-12 hay tên lửa hành trình SCALP, khiến nó trở thành công cụ tấn công linh hoạt trong mọi chiến dịch.
Tác động chiến lược của thương vụ
Thỏa thuận mua Rafale không chỉ mang ý nghĩa về mặt quân sự mà còn thể hiện những bước đi chiến lược của Iraq.
Việc giảm bớt sự phụ thuộc vào Mỹ trong cung cấp vũ khí là một dấu hiệu cho thấy Iraq đang nỗ lực khẳng định tính độc lập trong chính sách quốc phòng. Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh các cuộc thảo luận về sự hiện diện của quân đội Mỹ tại Trung Đông đang tiếp diễn.
Hình thức thanh toán bằng dầu mỏ cho thấy Iraq đang tính toán kỹ lưỡng nhằm bảo vệ lợi ích kinh tế của mình trước những biến động toàn cầu, bao gồm tình trạng lạm phát và xung đột quốc tế như chiến sự tại Ukraine.
Việc tăng cường sức mạnh không quân cũng mở ra những câu hỏi về vai trò của Iraq trong đảm bảo an ninh khu vực. Với những chiếc Rafale hiện đại, Iraq không chỉ tăng cường khả năng phòng thủ, mà còn nâng cao vị thế trong việc bảo vệ chủ quyền quốc gia và đối phó với các mối đe dọa tại Trung Đông.
Dù việc sở hữu Rafale là một bước tiến lớn, Iraq sẽ phải đối mặt với nhiều thách thức về hậu cần và kỹ thuật.
Đào tạo phi công và đội ngũ kỹ thuật để vận hành dòng máy bay tiên tiến này đòi hỏi sự đầu tư đáng kể vào huấn luyện và cơ sở hạ tầng.
Trước đây, Iraq đã gặp khó khăn trong việc duy trì đội bay F-16 do thiếu phụ tùng và nhân sự có kinh nghiệm, điều này đặt ra yêu cầu cao hơn đối với hệ thống hỗ trợ kỹ thuật cho Rafale.