Huyết áp khỏe mạnh - Nhịp tim khỏe mạnh

Ở Thành phố Hồ Chí Minh năm 2010, tỉ lệ tăng huyết áp ở người 25 tuổi trở lên tại 16 phường xã nam: 27,5%,  nữ: 23%. Theo một điều tra gần đây nhất (2008) của Viện Tim mạch Việt Nam tiến hành ở người lớn (≥ 25 tuổi) tại 8 tỉnh và thành phố của nước ta thì thấy tỷ lệ tăng huyết áp đã tăng lên đến 25,1% nghĩa là cứ 4 người lớn ở nước ta thì có 1 người bị Tăng huyết áp. Với dân số hiện nay của Việt Nam là khoảng 88 triệu dân thì ước tính sẽ có khoảng 11 triệu người bị tăng huyết áp.

Tăng huyết áp thông thường được hiểu là huyết áp tăng lên (Huyết áp ≥ 140/90mmHg). Đó là một tình trạng bệnh mãn tính, khi đó huyết áp tăng lên. Nhiều người có huyết áp cao trong nhiều năm mà không biết. Trong suốt thời gian đó không có triệu chứng, nhưng khi tăng huyết áp không được điều trị, nó gây tổn thương động mạch và các cơ quan quan trọng trong cơ thể. Đó là lý do tại sao huyết áp cao thường được gọi là "kẻ giết người thầm lặng“. 

Ngày Tăng huyết áp thế giới đã được thành lập để làm nổi bật việc phòng ngừa đột quỵ, bệnh tim và thận do tăng huyết áp gây ra và truyền thông đến công chúng thông tin về phòng chống, phát hiện và điều trị. Mỗi năm, 17 tháng 5 được chỉ định ngày Tăng huyết áp Thế giới. 

Tăng huyết áp và Rung nhỉ thường liên quan, cách tốt nhất để đo đo huyết của bạn thường xuyên ở nhà với một máy đohuyết áp tự động ở cánh tay. Huyết áp tốt cho sức khỏe là chỉ số trên (tâm thu) dưới 135mmHg và chỉ số dưới (tâm trương) dưới 85mmHg . Khi đo huyết áp, bạn nhớ là phải khi bạn bình tĩnh và yên tĩnh và ít nhất 30 phút sau khi vận động. Bắt đầu bằng cách làm cho bao hơi chắc chắn vòng bít phù hợp với cánh tay. Ngồi với lưng thẳng và không bắt chéo chân. Đo nhiều lần (3 lần) tại cùng một thời điểm trong ngày. Và tất nhiên, ghi lại kết quả của bạn để tham khảo trong tương lai. Nếu bạn duy trì huyết áp khỏe mạnh, sẽ giúp bạn duy trì một nhịp tim khỏe mạnh. 

Bạn có biết như thế nào là nhịp tim là bình thường? Bạn có thể nhận thấy mạch của bạn khi bạn đo huyết áp. Nhịp nhanh hơn so với nhịp bình thường thì thường là lớn hơn 100 nhịp mỗi phút và đôi khi nhanh hơn 150 nhịp mỗi phút. Nhịp tim bất thường thì có khó khăn hơn để phát hiện. Triệu chứng là cảm thấy một nhịp bất thường trong ngực của bạn, mệt mỏi, ngất xỉu hoặc hoàn toàn không có gì. Vì vậy, tốt nhất là bác sĩ của bạn có thể làm một thử nghiệm đơn giản để kiểm tra rung nhỉ. 

Rung nhĩ (AF) là vấn đề phổ biến nhất khi tim đập không đều và thường rất nhanh. Rung nhĩ có thể không có triệu chứng và chỉ được ghi nhận bởi cảm giác mạch đập hoặc bởi một chuyên gia chăm sóc sức khỏe kiểm tra tim. Khi tim không bơm tốt, và thường xuyên, cục máu đông có thể hình thành ở trong tim, thoát ra và di chuyển đến não gây đột quỵ. Rung nhĩ thường là từng cơn, hay tái phát, và có thể trở thành vĩnh viễn.

Tăng huyết áp (huyết áp cao) là nguyên nhân phổ biến nhất hoặc yếu tố nguy cơ có thể dẫn đến rung nhĩ (nhịp tim bất thường). Sự kết hợp của việc có cả rung nhĩ và tăng huyết áp làm tăng đáng kể nguy cơ đột quỵ 

Hoạt động thể lực để ngăn chặn tăng huyết áp và rung nhĩ. Hoạt động thể lực từ nhẹ đến trung bình như làm vườn, đi bộ và làm việc nhà đã được chứng minh trong có hiệu quả trong nghiên cứu.

Ăn uống lành mạnh luôn luôn là tốt cho bạn. Bắt đầu bằng cách ăn nhiều trái cây và rau quả. Có ít nhất một bữa ăn chay một tuần. Ăn cả trái cây và các loại hạt ở dạng tự nhiên của nó như là một bữa ăn nhẹ. Hoặc mỗi ngày ăn trái cây hoặc rau mọi màu sắc. 

Giảm các thức ăn có nhiều chất béo, đường và muối. Đó là những thành phần chính được tìm thấy trong thức ăn nhanh, có trong thực phẩm đóng gói và thức ăn ở nhà hàng. Nếu bạn nấu ăn nhiều hơn ở nhà, bạn có thể kiểm soát được bao nhiêu chất béo, đường và muối bạn sử dụng. Và hãy nhớ, thật dễ dàng để loại bỏ muối ra khỏi bàn ăn.

Uống ít hoặc không uống rượu.

Hút thuốc lá là nguyên nhân chính gây tử vong và tàn tật.

Nếu bạn hút thuốc, có kế hoạch dừng lại.

Có hai chiến lược chung để điều trị rung nhĩ - kiểm soát nhịp và kiểm soát tần số. Bác sĩ sẽ quyết định  chiến lược nào tốt nhất cho bạn dựa trên các triệu chứng và các yếu tố khác. 

Những phương pháp điều trị cố gắng để ngăn chặn nhịp tim bất thường bằng cách khôi phục và duy trì nhịp bình thường, nhịp tim đều. Phương pháp tiếp cận đầu tiên để kiểm soát nhịp thường là dùng thuốc. Thỉnh thoảng, một số bệnh nhân sẽ phải cần đến sốc điện để khôi phục lại một nhịp tim bình thường. Phương pháp điều trị cho rung nhĩ  thường được hướng dẫn bởi các chuyên gia, những người có thể theo dõi và quyết định các chiến lược điều trị.

Kiểm soát tần số

Hầu hết bệnh nhân rung nhĩ sẽ được kê đơn một loại thuốc để làm chậm nhịp tim trong thời gian rung nhĩ. Đối với nhiều người, thuốc này đã đủ để kiểm soát các triệu chứng. 

Các loại thuốc điều trị tăng huyết áp cũng ngăn chặn đau tim và đột quỵ.

Báo cho bác sĩ của bạn hoặc nhà cung cấp chăm sóc sức khỏe về sức khỏe cá nhân. Và hãy nhớ:

• Dùng thuốc thường xuyên theo chỉ dẫn của bác sĩ.

• Hầu hết mọi người cần nhiều hơn một loại thuốc để kiểm soát huyết áp.

• Báo cáo bất kỳ tác dụng phụ cho bác sĩ của bạn.

• Tiếp tục theo dõi huyết áp trong khi dùng thuốc. 

 BS.CK1.Lý Huy Khanh

Bệnh viện Cấp cứu Trưng Vương

(Theo Liên đoàn Tăng huyết áp thế giới)