Hình ảnh lan truyền trên mạng cho thấy những chiếc T-62 đang được vận chuyển, nhiều khả năng chuẩn bị đưa ra chiến trường. Tuy nhiên, con số chính xác bao nhiêu xe đã được tái trang bị vẫn chưa rõ.
Xe tăng T-62M. (Nguồn: MW)
Điều này diễn ra trong bối cảnh Nga chịu tổn thất nặng nề về xe tăng tại Ukraine. Hàng chục chiếc T-62 từng bị phá hủy hoặc rơi vào tay đối phương. Trước kia, quân đội Nga đã loại biên T-62 từ thập niên 1990 – 2000, ưu tiên các dòng T-72, T-80 và T-90 hiện đại hơn. Dù vậy, T-62 vẫn được giữ lại trong kho vì tính đơn giản, dễ bảo trì và được cho là có ưu thế nhất định trong chiến đấu đô thị.
Từ Syria đến Ukraine
Lần đầu T-62 được đưa ra khỏi kho là năm 2016, khi Nga viện trợ cho quân đội Syria, hầu hết số xe này sau đó rơi vào tay các nhóm vũ trang đối lập. Đến tháng 5/2022, trước tổn thất lớn ở Ukraine, Nga một lần nữa phải tung T-62 ra chiến trường.
Chủ yếu Nga sử dụng biến thể T-62M – phiên bản nâng cấp từ thập niên 1980 với giáp cải tiến, động cơ mạnh hơn và hệ thống điều khiển hỏa lực mới. So với các xe tăng hiện đại, T-62M vẫn thiếu kính ngắm ảnh nhiệt và nhiều công nghệ tiên tiến. Trong các đợt nâng cấp gần đây, một số xe được bổ sung giáp phản ứng nổ, lồng chống máy bay không người lái (UAV) để tăng khả năng sống sót.
Vì sao Nga phải dùng T-62?
Quyết định tái sử dụng T-62 chủ yếu xuất phát từ tình trạng thiếu hụt xe tăng hiện đại. Thời Liên Xô, ngành công nghiệp có thể sản xuất tới 4.000 xe tăng/năm, nhưng Nga trước chiến sự chỉ sản xuất khoảng 100 chiếc/năm. Dù mục tiêu năm 2025 nâng lên 400–600 chiếc, con số này vẫn chưa đủ để bù đắp cho những thiệt hại trên chiến trường.
Nguồn dự trữ T-72 và T-80 ngày càng cạn kiệt, khiến Nga phải quay sang T-62. Điều này không phải ngoại lệ, bởi chính phương Tây cũng đang thiếu xe tăng, buộc phải viện trợ cho Ukraine các loại Leopard 1 hay thậm chí T-55, còn yếu hơn cả T-62M.
Ưu và nhược điểm của T-62
T-62 từng đi trước thời đại khi là xe tăng đầu tiên trên thế giới được trang bị pháo nòng trơn và đạn xuyên giáp ổn định bằng cánh đuôi (APFSDS). Điều này giúp nó có lợi thế đáng kể so với các xe tăng phương Tây cùng thời. Với nâng cấp phù hợp, T-62 vẫn có thể đảm nhận vai trò chống thiết giáp.
Ngoài ra, Nga còn có thể tận dụng nguồn phụ tùng và đạn 115mm từ CHDCND Triều Tiên – quốc gia sử dụng T-62 rộng rãi và hiện là một trong những nhà cung cấp vũ khí lớn nhất cho Moscow.
Tuy vậy, hạn chế của T-62 cũng không nhỏ. Pháo 115mm yếu hơn nhiều so với pháo 125mm tiêu chuẩn trên các dòng T-72, T-80 và T-90. Giáp bảo vệ cũng mỏng hơn, khiến kíp lái dễ bị tổn thương trước vũ khí chống tăng hiện đại. Thêm vào đó, xe cần 4 người vận hành do không có hệ thống nạp đạn tự động, đây cũng là điểm yếu chung của hầu hết xe tăng phương Tây.
