Tại Việt Nam, theo nghiên cứu năm 1997 của Bộ Y tế, tỷ lệ hút thuốc lá trong nam giới là 50% và trong nữ giới là 3,4%. Kết quả của Điều tra y tế quốc gia năm 2001-2002 cho thấy tỷ lệ này là 56,1% ở nam và 1,8% ở nữ. Tỷ lệ hút thuốc lá ở người trưởng thành (trên 15 tuổi) trong điều tra toàn quốc về hút thuốc lá ở người lớn năm 2010 là 47,4% nam và nữ là 1,4%.
Là nguyên nhân của nhiều bệnh ung thư
Hút 6-10 điếu /ngày khiến cơ thể có nguy cơ mắc ung thư thực quản tăng 8,4 lần.
Hút thuốc lá có liên quan chặt chẽ với ung thư phổi và là nguyên nhân gây ra ung thư phổi. Ở hầu hết các nước, thuốc lá là nguyên nhân gây hơn 90 phần trăm ca tử vong vì ung thư phổi. Ung thư phổi không phổ biến ở người không hút thuốc. Thực tế ung thư phổi là căn bệnh hiếm thấy trước khi sử dụng thuốc lá trở nên phổ biến. Trong vòng 60 năm qua, tỷ lệ ung thư phổi tăng lên đáng kể cùng với số lượng người hút thuốc gia tăng
Rất nhiều nghiên cứu trong những năm 1990 và sau này chỉ ra nguy cơ mắc ung thư phổi ở những người hút thuốc cao hơn những người không bao giờ hút thuốc 20 lần hoặc nhiều hơn. Khi hút thuốc lá với lượng lớn hơn và thời gian hút dài hơn, nguy cơ ung thư phổi tăng lên.
Hút thuốc lá là nguyên nhân gây ung thư thực quản. Thanh quản tiếp xúc trực tiếp với chất sinh ung thư (carcinogens) trong khói thuốc lá khi hơi thuốc được hít qua thanh môn ở khoảng giữa hai dây thanh âm. Những người hút thuốc từ 30 đến 39 năm có nguy cơ mắc UTTQ cao gấp 12 lần và những người hút từ 40 năm trở lên có nguy cơ mắc UTTQ gấp 14,2 lần so với những người không hút thuốc.
Những người hút thuốc từ 20 đến trên 20 điếu /ngày có nguy cơ mắc ƯTTQ cao gấp 12 đến 25 lần so với người không hút thuốc. Một số nghiên cứu khác trong khoảng 10-15 năm trở lại đây ở Đức, Thổ Nhĩ Kỳ, Hoa Kỳ , Brazil cũng cung cấp những bằng chứng tương tự.
Ngoài ra, hút thuốc còn dẫn tới các căn bệnh ung thư khác như ung thư hầu, miêng, ung thư thực quản, ung thư tụy, ung thư bàng quang và ung thư thận, ung thư cổ tử cung, ung thư buồng trứng, ung thư dạ dày…
Báo cáo nghiên cứu của viện K Trung ương chỉ rõ, hàng năm Việt Nam có thêm khoảng 101.000 trường hợp ung thư mới mắc. Trong số đó ung thư phổi chiếm tỷ lệ cao nhất ở nam (chiếm 39,8% trường hợp ung thư mới mắc ở Hà Nội và chiếm 29,5% ở Thành phố Hồ Chí Minh).
Giảm khả năng sinh sản ở nam giới
Hút thuốc giảm lượng tinh trùng. Một yếu tố dẫn tới giảm khả năng sinh sản của nam giới hút thuốc là khả năng cơ thể không sản xuất được số lượng tinh trùng bình thường. Cả chất phụ gia của thuốc lá vào tinh dịch và sự mở rộng bất thường của tĩnh mạch và túi tinh làm giảm số lượng tinh trùng. Đối với người từ bỏ thuốc trong vòng 6 tháng thì mật độ tinh trùng sẽ được cải thiện. Một nghiên cứu tổng quan kết quả 20 nghiên cứu của Vine và CS (1994) cho thấy so với người không hút thuốc, mật độ tinh trùng của người hút thuốc giảm 13 % (CI: 8-21%).
Hút thuốc tăng bạch cầu trong tinh dịch. Người hút thuốc có tỷ lệ bạch cầu trong tinh dịch lớn hơn ngay cả khi không bị viêm nhiễm. Điều này dẫn đến tinh trùng của người hút thuốc ít có khả năng đi vào buồng trứng.
Hút thuốc làm biến đổi hình dạng tinh trùng. Hiện nay có một số bằng chứng đáng tin cậy đã kết luận những người hút thuốc có phần trăm tinh trùng dị dạng cao hơn. Điều này có thể dẫn tới sẩy thai, thai nhi dị tật bẩm sinh, hoặc biễn chứng khi sinh. Hút thuốc giảm khả năng di chuyển của tinh trùng. Một số nghiên cứu đã phát hiện ra phần trăm tinh trùng của người hút thuốc không di chuyển bình thường cao hơn. Để quá trình thụ thai xảy ra, tinh trùng cần phải di chuyển bình thường để tới buồng trứng.
Hút thuốc giảm khả năng phóng tính dịch. Người hút thuốc có xu hướng ít số lượng tinh dịch hơn người không hút thuốc. Người nghiện thuốc có thể phải gánh chịu nặng nề hơn về ảnh hưởng này. Giảm khả năng phóng tinh dịch có thể do ảnh hưởng của nicôtin tới hệ thống thần kinh, làm suy yếu hệ thống thần kinh liên quan tới khả năng phóng tinh dịch. Nguyên nhân thứ hai có thể do giảm lượng kích thích tố sinh dục nam của người hút thuốc. Sự giảm lượng kích thích tố sinh dục nam có thể là do giảm sự kích thích của túi tinh và số lượng phóng tính thấp.
Hút thuốc lá gây xơ vữa động mạch
Nguy hại hơn, nhiều năm hút thuốc có thể dẫn tới chứng liệt dương hoặc ảnh hưởng khả năng cương cứng. Bằng cơ chế tương tự, hút thuốc gây tắc nghẽn mạch máu ở tim đẩy nhanh quá trình xơ vữa động mạch, hút thuốc cũng là một trong những nguyên nhân cốt lõi của bệnh xơ vữa động mạch trong mạch máu của dương vật. Hút thuốc cũng làm giảm khả năng sinh sản ở nữ giới với các biểu hiện giảm khả năng thụ thai, mãn kinh sớm…
