Hướng dẫn mới về kê đơn thuốc giảm đau opioid

17-02-2022 14:06 | An toàn dùng thuốc

SKĐS - Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) Hoa Kỳ đã đề xuất hướng dẫn mới về việc kê đơn thuốc giảm đau opioid, một nhóm thuốc gây nghiện được sử dụng để điều trị các cơn đau mạn tính...

Lạm dụng thuốc giảm đau opioid, có thể tăng nguy cơ mắc trầm cảmLạm dụng thuốc giảm đau opioid, có thể tăng nguy cơ mắc trầm cảm

SKĐS - Ở một số bệnh nhân bị đau do bệnh (đau vừa tới nặng), thường phải sử dụng thuốc giảm đau opioid. Tuy nhiên, khi dùng thuốc kéo dài có thể làm tăng nguy cơ mắc trầm cảm...

Các liệu pháp thay thế thuốc giảm đau opioid kiểm soát cơn đau mãn tính

Các hướng dẫn mới khuyến nghị các bác sĩ sử dụng các chất thay thế không opioid (nonopioid) càng nhiều càng tốt.

Những liệu pháp nonopioid được khuyến khích để kiểm soát cơn đau mãn tính và cấp tính bao gồm:

PGS. TS.DS. Jamie Alan tại Đại học bang Michigan, cho hay: Có nhiều sự lựa chọn khác thay vì opioid. Chẳng hạn như: Gabapentin có thể giúp giảm đau thần kinh. Vật lý trị liệu cũng có một vai trò rất lớn trong việc kiểm soát cơn đau.

photo-1645078511683

Có thể dùng các giải pháp thay thế opioid phù hợp với bệnh nhân để giảm đau, tránh nguy cơ nghiện opioid.

Điểm khác biệt trong hướng dẫn mới

Hướng dẫn năm 2016 của Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh (CDC) Hoa Kỳ sử dụng "liệu pháp nonopioid" như một biện pháp can thiệp đầu tiên. Tuy nhiên, hướng dẫn mới nhấn mạnh rằng các bác sĩ có thể kê đơn opioid trong một số trường hợp nhất định nếu thấy phù hợp.

Hướng dẫn mới, dài 229 trang, cập nhật mở rộng đầu tiên về kê đơn opioid của CDC kể từ năm 2016. Trong đó, CDC làm rõ những rủi ro của việc nghiện opioid và mối nguy do dùng thuốc quá liều đang gia tăng. Chỉ riêng năm 2019, có khoảng 10,1 triệu người từ 12 tuổi trở lên lạm dụng opioid và 9,7 triệu trong số đó đã lạm dụng thuốc giảm đau theo đơn.

Hướng dẫn trước đây, đề nghị hạn chế sử dụng opioid đối với cơn đau cấp tính trong 3 ngày hoặc giảm liều lượng opioid xuống khoảng 90 mg. Tuy nhiên, hướng dẫn này còn hạn chế với những bệnh nhân đau mãn tính. Trong hướng dẫn mới, CDC nhấn mạnh, nếu một cuộc phẫu thuật hoặc một đợt đau cấp tính cần đợt điều trị opioid ngắn hạn hơn, thì điều đó có thể chấp nhận được.

Mục tiêu của hướng dẫn mới là kê đơn opioid một cách hợp lý, đồng thời có thể dùng các giải pháp thay thế opioid phù hợp với bệnh nhân để giảm đau, tránh nguy cơ nghiện opioid.

Opioid vẫn được sử dụng trong một số trường hợp?

Hướng dẫn mới nhấn mạnh rằng opioid vẫn cần thiết trong một số trường hợp nhất định như: Đau dữ dội do ung thư, bỏng nặng và gãy xương.

TS. Whitney Luke, một chuyên gia về thuốc giảm đau tại Trung tâm Y tế Wexner của Đại học Bang Ohio, cho hay, opioid vẫn có vai trò trong việc kiểm soát cơn đau. Opioid thường được sử dụng cho những bệnh nhân ung thư và các cơn đau liên quan đến ung thư. Thuốc cũng có thể được sử dụng một cách hạn chế cho những bệnh nhân không có các lựa chọn kiểm soát cơn đau khác.

Ngoài việc bắt đầu cho bệnh nhân dùng opioid với liều thấp nhất có thể, các hướng dẫn mới khuyến khích các bác sĩ kê đơn thuốc giải phóng tức thời, thay vì thuốc tác dụng kéo dài.

Nên làm gì để tránh lạm dụng thuốc giảm đau opioid?

Để tránh việc lạm dụng opioid dẫn đến sự lệ thuộc, nghiện thuốc, nên:

Với bệnh nhân: Nếu đã sử dụng thuốc giảm đau theo đơn, bạn nên trao đổi với bác sĩ về những tác dụng của thuốc, những rủi ro, các lựa chọn thay thế…

Với bác sĩ: Cần trao đổi với bệnh nhân thường xuyên nếu họ đang sử dụng thuốc opioid, để tránh việc bệnh nhân dùng thuốc quá liều.

Trước khi kê đơn thuốc có opioid, nên kiểm tra tiền sử dùng thuốc của bệnh nhân để đảm bảo rằng opioid sẽ không tương tác với một loại thuốc khác mà bệnh nhân đang sử dụng. Đồng thời, hướng dẫn cách dùng thuốc an toàn, khuyến cáo không lạm dụng thuốc, hẹn ngày tái khám và ngừng dùng thuốc khi có thể…

Thay đổi trong hướng dẫn mới của CDC bao gồm:

- Không giới hạn điều trị opioid đối với cơn đau cấp tính trong 3 ngày.

- Bỏ khuyến cáo: Tránh tăng liều lượng đến mức tương đương với 90 miligam mỗi ngày.

- Các bác sĩ nên cho bệnh nhân làm xét nghiệm nước tiểu để xem liệu họ có đang sử dụng các loại thuốc bất hợp pháp và được kiểm soát khác hay không, nhưng không cần thực hiện xét nghiệm hàng năm.

- Đối với những bệnh nhân đang dùng opioid liều cao hơn, khuyến cáo các bác sĩ không đột ngột ngừng điều trị, trừ khi có dấu hiệu nguy hiểm đến tính mạng. Đồng thời đưa ra các đề xuất về cách giảm bớt các bệnh nhân sử dụng thuốc.

Xem thêm video đang được quan tâm:

Hiểu đúng về sức đề kháng và cách tăng sức đề kháng

Ngọc Nguyễn - Hoàng Vân
(Theo health.com, 11/2/2022)
Ý kiến của bạn