Nhà giáo Nguyễn Ngọc Ký - người thầy viết chữ bằng chân - qua đời sáng sớm ngày 28/9 tại nhà riêng ở TP HCM, hưởng thọ 75 tuổi.
Lúc sinh thời, thầy Nguyễn Ngọc Ký là tấm gương sáng, là người truyền cảm hứng cho nhiều thế hệ học trò Việt Nam về nghị lực, quyết tâm phi thường vượt qua nghịch cảnh.
Không chỉ có vậy, câu chuyện tình yêu và hôn nhân đặc biệt của thầy Ký với hai chị em ruột là bà Bùi Thị Nhiễu và Bùi Thị Đậu khiến nhiều thấy bất ngờ và ngưỡng mộ.
Tình yêu mãnh liệt và quả cảm
Người vợ đầu tiên của thầy giáo Nguyễn Ngọc Ký là bà Bùi Thị Nhiễu - một cô giáo nổi tiếng xinh đẹp ở Nam Định.
Lúc sinh thời, nhà giáo Nguyễn Ngọc Ký từng kể về chuyện tình yêu của mình với bà Nhiễu. Hai người "trúng" những tia sét ái tình mãnh liệt từ nhau ngay trong lần gặp mặt đầu tiên. Họ chia tay nhau và hẹn 15 ngày sau để ông anh kết nghĩa tiếp tục dẫn cô giáo trẻ xuống nhà chàng trai tật nguyền chơi.
Ngày đó, Nguyễn Ngọc Ký mới tốt nghiệp Đại học Tổng hợp Hà Nội, cũng có những băn khoăn khi nghĩ về hạnh phúc lứa đôi vì không muốn người con gái đến với mình phải khổ do khiếm khuyết cơ thể của mình. Nhưng chỉ qua một lần gặp mặt, cô giáo Nhiễu đã thấy ở người con trai có đôi tay tật nguyền ấy chứa đựng sự quả cảm và quyết tâm trao gửi tình yêu.
Vào ngày tái ngộ như đã hẹn, Nguyễn Ngọc Ký bất ngờ khi thấy cô giáo trẻ một mình đạp xe vượt 30 cây số xuống thăm mình, không cần "ông mai". Khi kể về kỉ niệm đó, nhà giáo Nguyễn Ngọc Ký từng hài hước ví von: "Thúy Kiều xăm xăm băng lối vườn khuya một mình, còn bà ấy xăm xăm băng lối đường xa 30 số để đến với mình".
Giữ cô Nhiễu ở lại, thầy Ký đã gửi gắm lời hẹn ước với người yêu qua những vần thơ: "Tối nay hai đứa bên thềm/Trời không trăng, đất dịu hiền lặng im/Khuya về thăm thẳm màn đêm/Vẫn đôi mắt ấy ánh lên sắc hồng/Đây của em cả tấm lòng/Một mình anh trọn giữa vòng yêu thương/Đây của anh cả yêu thương/Xin dành em hết/Bốn phương đất trời".
Đến với nhau bằng tình yêu mãnh liệt nhưng cặp đôi nhà giáo trẻ đã vấp phải sự phản đối từ phía gia đình cô giáo Nhiễu, vì không ủng hộ việc một người con gái xinh đẹp chọn người yêu, người chồng tật nguyền, liệt cả hai cánh tay. Nhưng rồi, nhờ sự vun đắp lặng lẽ mà đầy hiệu quả của nhà thơ Đoàn Văn Cừ: "Cụ cứ gả cô Nhiễu cho chú Ký đi, trên đời này ai cũng sẽ chết hết, chỉ riêng mỗi nhà văn nhà thơ không chết", mà bố vợ đã đồng ý cho Nguyễn Ngọc Ký được làm đám cưới cùng con gái mình.
Nên duyên vợ chồng, thầy Ký và cô Nhiễu sinh được ba người con, khi lớn lên đều nối nghiệp cha mẹ làm nghề giáo.
Nhưng thầy cô đã không thể cùng nắm tay nhau đi hết cuộc đời. Năm 1994, bà Nhiễu bị tai biến khi chồng đang công tác trong Nam. Hay tin vợ lâm bệnh, thầy Ký vội vã trở về Hà Nội chăm sóc vợ. Sau 7 năm được chăm sóc và chữa trị, bà bỏ ông ra đi mãi mãi.
Nối duyên với em gái ruột của vợ
Trong lúc thập tử nhất sinh, bà Nhiễu nói với chồng: "Nếu như em có mệnh hệ gì, anh cố gắng thương lấy cái Đậu vì chồng nó cũng mất sớm. Giúp dì dạy dỗ các con".
Nghe theo lời phó thác của chị, cô em gái Bùi Thị Đậu - khi ấy đã góa chồng và có 2 con riêng - lặng lẽ tìm vào TP HCM với anh rể Nguyễn Ngọc Ký, thay chị gái trông nom anh những khi trái gió trở trời. Cả hai người đã phải vượt qua nỗi ái ngại ban đầu của nhau, sự phản đối của các con để sau đó về chung sống dưới một mái nhà đến tận khi thầy Ký qua đời.
Nhà giáo Nguyễn Ngọc Ký từng kể rằng, cả hai người vợ đều là những người phụ nữ tuyệt vời, là những cánh tay thật ấm, dẫn dắt ông tiếp bước trước mỗi ngã rẽ của số phận.
"Đời thầy có những người phụ nữ thật đôn hậu. Người đầu tiên là mẹ thầy và sau đó là hai người phụ nữ yêu thầy, thành vợ thầy", thầy Ký chia sẻ.
Nói về người vợ thứ hai, lúc sinh thời, nhà giáo Nguyễn Ngọc Ký cho rằng bà Đậu như một cánh én, báo hiệu mùa xuân mới cho mình khi ông đang đắm chìm trong sự mất mát của tình yêu.
"Trước khi sương gió mù trời/ Ngổn ngang lá rụng nhớ người cõi xa/ Em là cánh én trong ta/ Thức xuân dậy sớm đóa hoa ngỡ tàn" - thầy Ký dành tặng vợ của mình những câu thơ dạt dào tình cảm, đậm chất ngôn tình khi tham gia một chương trình truyền hình năm 2021.
Trong khi đó, bà Đậu bày tỏ: "Chúng tôi đến với nhau vì tình nghĩa, để chăm sóc, an ủi, động viên nhau".
Trong cuộc sống, Nhà giáo Ưu tú Nguyễn Ngọc Ký chưa bao giờ ngần ngại thể hiện tình yêu dành cho bà xã, khiến ai nấy đều ngưỡng mộ. Giống như những vần thơ Nguyễn Ngọc Ký tặng bà Đậu vào sinh nhật lần thứ 60: "Chúc em mãi mãi trăng rằm/Dịu êm như khúc bổng trầm dân ca/Vẫn là bóng cả cây đa/Vẫn là chồi biếc, vẫn là mùa xuân".
Nhà văn, Nhà giáo Ưu tú Nguyễn Ngọc Ký sinh ngày 28/6/1947, tại Hải Thanh, Hải Hậu, Nam Định.
Năm lên 4 tuổi, cậu học trò Ký bị bệnh và liệt cả hai tay. Không đầu hàng trước số phận, cậu đã nỗ lực rèn luyện không ngừng, rèn đôi chân thay cho bàn tay để viết chữ.
Năm 1962, ông được Chủ tịch Hồ Chí Minh tặng huy hiệu. Năm 1963, khi đang học lớp 7, ông tham dự kỳ thi sinh giỏi Toán toàn quốc và đứng thứ 5, được Hồ Chủ tịch tặng huy hiệu vì thành tích vượt khó học giỏi lần thứ hai.
Năm 1970, Nguyễn Ngọc Ký tốt nghiệp Đại học Tổng hợp Hà Nội, khoa Ngữ Văn, sau đó đi dạy và trở thành Nhà giáo Ưu tú năm 1992.
Đến năm 1994, ông chuyển từ Nam Định vào TP HCM định cư, làm việc tại quận Gò Vấp để vừa công tác vừa chữa bệnh. Sau 35 năm gắn bó với sự nghiệp trồng người, nhà giáo Nguyễn Ngọc Ký được nhận danh hiệu Nhà giáo Ưu tú, đồng thời là Hội viên Hội Nhà văn Việt Nam.
Năm 2005, ông về hưu, vừa sáng tác văn học cho thiếu nhi, vừa làm tư vấn Tâm lý giáo dục qua tổng đài 1088 của TP HCM.
Suốt nhiều năm qua, thầy giáo viết chữ bằng chân Nguyễn Ngọc Ký là tấm gương sáng, là người truyền cảm hứng cho nhiều thế hệ học trò Việt Nam về nghị lực, quyết tâm phi thường vượt qua nghịch cảnh. Ông đã cho ra mắt nhiều tác phẩm để lại tiếng vang như Hồi ký "Tôi đi học", Hồi ký "Tôi học đại học", Hồi ký "Tôi đi dạy học", Tâm huyết trao đời…