Tại hội nghị tổng kết công tác Phòng, chống tác hại của thuốc lá khu vực phía Bắc diễn ra hôm qua- ngày 24/12, PGS.TS Lương Ngọc Khuê, Cục trưởng Cục Khám chữa bệnh (Bộ Y tế), Giám đốc Quỹ Phòng, chống tác hại thuốc lá đưa ra thông tin: "44,3% nam giới trưởng thành ở Việt Nam hút thuốc lá".
Thuốc lá là sản phẩm gây nghiện, có hại cho sức khỏe. Mỗi năm tại Việt Nam có khoảng 40.000 ca tử vong liên quan đến sử dụng thuốc lá. Thế nhưng, tại nước ta, thuốc lá được bày bán khắp nơi với giá vô cùng rẻ, bất cứ ai cũng có thể mua để sử dụng.
PGS.TS Lương Ngọc Khuê, Cục trưởng Cục Khám chữa bệnh (Bộ Y tế), Giám đốc Quỹ Phòng, chống tác hại thuốc lá phát biểu tại hội nghị
Với tỷ lệ người hút thuốc lá kể cả chủ động lẫn thụ động ở mức rất cao, Cục trưởng Lương Ngọc Khuê khẳng định, cuộc chiến với thuốc lá ở Việt Nam vẫn còn rất nhiều khó khăn.
Cũng tại hội nghị, ThS.BS Phan Thị Hải, Phó Giám đốc Quỹ Phòng, chống tác hại thuốc lá nhận định các loại thuốc lá kiểu mới đang là một thách thức không hề nhỏ.
Theo đó, một trong những mục tiêu của nền công nghiệp thuốc lá là cố gắng đưa thuốc lá điện tử vào thị trường và tuyên truyền rằng đây là một giải pháp thay thế thuốc lá truyền thống ít độc hại. Tuy nhiên, ngày càng có nhiều bằng chứng khoa học cho thấy sự thật không phải như vậy.
“Giới trẻ chính là mục tiêu hàng đầu của các loại thuốc lá mới, gồm thuốc lá điện tử hay thuốc lá nung nóng. Một thực trạng đáng quan ngại là tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử ở giới trẻ việt Nam đã tăng từ 0,5% (năm 2015) lên 2,6% (năm 2019).
Thuốc lá kiểu mới bao gồm thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng, là sản phẩm gây nghiện nhanh và mạnh, đang thâm nhập rất nhanh vào giới trẻ. Vấn đề cần quan tâm ngay trong giai đoạn tới chính là giảm tỷ lệ sử dụng thuốc lá kiểu mới"- ThS.BS Phan Thị Hải nhấn mạnh.
Thông tin tại hội nghị cũng cho hay, để tăng cường hiệu quả công tác kiểm tra, xử phạt vi phạm hành chính về việc phòng, chống tác hại của thuốc lá, Bộ Y tế đã đề xuất với Chính phủ bổ sung quy định thực hiện thí điểm việc sử dụng các phương tiện kỹ thuật nghiệp vụ để phát hiện, xử lý vi phạm hành chính đối với các hành vi vi phạm quy định về địa điểm cấm hút thuốc lá.
Bên cạnh đó, Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá đang xây dựng ứng dụng phần mềm (app) trên điện thoại di động để tiếp nhận phản ánh của người dân đối với việc thực hiện Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá.
Thông qua ứng dụng này, người dân có thể ghi lại các hình ảnh, hành vi vi phạm Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá và gửi tới cơ quan chức năng để có biện pháp xử lý kịp thời.
Tại hội nghị, đại diện Bộ Công an cho biết hai năm qua, các lực lượng chức năng thuộc Bộ Công an phối hợp với Bộ Y tế (Quỹ Phòng chống tác hại thuốc lá) đẩy mạnh việc kiểm tra xử phạt các vi phạm hành chính về phòng chống tác hại thuốc lá trên địa bàn các tỉnh, thành phố trong cả nước.
Đặc biệt, năm 2019 các đoàn đã kiểm tra 522 nhà hàng, khách sạn tại Hà Nội, TP HCM và Đông Hà (Quảng Trị). Theo đó, năm 2019 đã lập biên bản cảnh cáo với 55 trường hợp; phạt tiền 338,5 triệu đồng với các vi phạm về phòng chống tác hại thuốc lá. Ngoài ra, cơ quan chức năng bắt và xử lý 67 vụ buôn lậu, tàng trữ thuốc lá, số thuốc lá tịch thu 56.400 bao thuốc lá lậu các loại, phạt tiền 6,9 tỉ đồng.
Các loại thuốc lá kiểu mới đang xuất hiện trên thị trường và thu hút giới trẻ sử dụng là một thách thức không hề nhỏ trong công cuộc phòng chống tác hại thuốc lá
Năm 2020, do tác động với đại dịch COVID-19, nhưng tại một số địa phương các hoạt động kiểm tra xử phạt liên quan đến vi phạm trong lĩnh vực phòng chống tác hại của thuốc lá vẫn được thực hiện.
Cụ thể, Công an tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu triển khai kiểm tra tại 104 nhà hàng, khách sạn trên địa bàn TP du lịch Vũng Tàu và thực hiện nhắc nhở, cảnh cáo và yêu cầu các đơn vị cam kết thực thi Luật Phòng chống tác hại thuốc lá sau 7 - 30 ngày ký cam kết (treo/dán biển báo cấm hút thuốc lá, đưa nội quy cấm hút thuốc lá trong khách sạn và niêm yết rõ ràng, loại bỏ gạt tàn, nhắc nhở hoặc có chính sách phạt khách khi không chấp hành yêu cầu không hút thuốc lá tại nhà hàng/khách sạn…).
Tương tự, Ban Chỉ đạo Phòng chống tác hại thuốc lá Công an TP Hải Phòng phối hợp với Công an quận, huyện, phường, xã, thị trấn và cảnh sát khu vực trên địa bàn kiểm tra, giám sát thực thi Luật Phòng chống tác hại của thuốc lá và môi trường không khói thuốc lá tại 150 các cơ sở kinh doanh có điều kiện trên địa bàn (khách sạn, nhà hàng, nhà nghỉ, quán karaoke…).
Qua kiểm tra, hầu hết các cơ sở thực hiện tốt quy định của Luật về phòng, chống tác hại của thuốc lá, tuy nhiên, vẫn có tới 42 có cơ sở được kiểm tra chưa có biển báo cấm hút thuốc tại khu vực lễ tân, đặc biệt là các nhà nghỉ, nhà hàng, quán karaoke....