Đó là một trong những công bố và số liệu mới nhất về tình trạng thể lực – chiều cao – cân nặng của người Việt Nam hiện nay được đưa ra tại diễn đàn Quyền uống sữa cho trẻ em Việt Nam do Quỹ một triệu ly sữa cho trẻ em nghèo Việt Nam tổ chức tại TP. HCM đã khiến nhiều người phải giật mình. Nếu tính 1% tỷ lệ suy dinh dưỡng thấp còi còn tồn tại sẽ gây thiệt hại cho quốc gia khoảng 20 triệu USD/năm thì mỗi năm Việt Nam đang bị mất đi gần 700 triệu USD do ảnh hưởng từ tỷ lệ này.
Phát biểu tại diễn đàn, PGS.TS. Lê Thị Hợp – Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng Việt Nam cho biết: Sau gần 10 năm thực hiện Chiến lược quốc gia dinh dưỡng 2001 - 2010, tình trạng dinh dưỡng của người dân hiện đã được cải thiện đáng kể, tỷ lệ suy dinh dưỡng trẻ em nhẹ cân đã giảm tương đối đều đặn khoảng 1,5% - 2%/năm. So với 22 năm trước, chiều cao trung bình của trẻ em dưới 2 tuổi của ta cũng đã tăng được 5cm. Tuy nhiên, những tín hiệu vui này là rất nhỏ bé so với những thông số đáng báo động về tình trạng thể lực – chiều cao của người Việt Nam hiện nay và trong những năm tới. Theo số liệu năm 2007 của Viện Dinh dưỡng quốc gia, hiện nay tỷ lệ suy dinh dưỡng thể thấp còi (chiều cao/tuổi) ở trẻ Việt Nam vẫn còn ở mức rất cao. Năm 2007, tỷ lệ này vẫn còn 34% và đặc biệt cao ở những vùng sâu – vùng xa (45%). Nguyên nhân chủ yếu là thiếu các chất dinh dưỡng, khẩu phần ăn của trẻ nghèo nàn đặc biệt khẩu phần sữa không đáp ứng được yêu cầu dinh dưỡng của trẻ. Cả nước hiện có trên 2,6 triệu trẻ em suy dinh dưỡng thiếu chiều cao, cứ 3 trẻ thì có một trẻ thiếu chiều cao. Theo BS. Lê Thị Kim Quý - Giám đốc Trung tâm Dinh dưỡng TP.HCM, cho biết, “các khảo sát trên lứa tuổi học đường thực hiện tại TP.HCM trong các năm gần đây cho thấy, trẻ em nam nữ tại TP.HCM có chiều cao trung bình thấp hơn trẻ em Nhật Bản cùng nhóm tuổi, cùng giới. Chênh lệch thấp nhất là 1,2-2cm lúc 6-7 tuổi và cao nhất là 7,1cm lúc 14 tuổi ở nam và 6,6 cm ở nữ”.
Ngoài ra, có hơn 2 triệu trẻ em suy dinh dưỡng vì thiếu cân nặng, cứ 5 trẻ em thì có một trẻ suy dinh dưỡng vì thiếu cân nặng. Việt Nam đang đối mặt với gánh nặng kép về dinh dưỡng khi tỷ lệ trẻ suy dinh dưỡng cao, tỷ lệ dân chúng có chiều cao thấp quá lớn, tỷ lệ còi xương lớn, thiếu vi chất dinh dưỡng. Tỷ lệ sữa sử dụng trên đầu người VN hiện nay thuộc loại thấp nhất khu vực và thế giới, chỉ đạt 6 lít/đầu người/năm, trong khi tại Thái Lan là 22 lít/đầu người/năm và Trung Quốc là 26 lít/đầu người/năm. Nghiên cứu của Viện Dinh dưỡng quốc gia (về mối liên hệ của sữa và chiều cao) được tiến hành trên 2.196 trẻ, có độ tuổi từ 2 -12 tuổi, kéo dài trong 6 tháng (từ tháng 12/2006 - tháng 6/2007), tại Bắc Ninh, Hà Nội và TP.HCM. Kết quả nghiên cứu cho thấy, khi trẻ được uống sữa thường xuyên, sự thiếu hụt về vitamin A, hay tình trạng thiếu máu, kẽm đều được cải thiện rõ rệt, dù chưa hoàn toàn thanh toán được vấn đề thiếu sắt và kẽm.
Nguyễn Huyền