Cùng dự buổi làm việc có Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên và lãnh đạo các vụ/cục/văn phòng thuộc Bộ Y tế; Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương, Viện Pasteur TP. Hồ Chí Minh, Viện Vệ sinh dịch tễ Tây Nguyên...
Gần 50% ca bệnh bạch hầu không có triệu chứng
Báo cáo tại cuộc họp, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng - Bộ Y tế Đặng Quang Tấn cho biết, từ đầu năm đến nay, 4 tỉnh Tây Nguyên (Đăk Lăk, Đăk Nông, Kon Tum, Gia Lai) đã ghi nhận 66 trường hợp, tăng 3 ca so với cuộc họp khẩn của Bộ Y tế về phòng chống bạch hầu cách đây 2 ngày.
Phân tích sâu về 53 ca đầu tiên mắc bệnh, Cục trưởng Đặng Quang Tấn cho biết, có tới 25 ca không có biểu hiện triệu chứng (người lành mang trùng, phát hiện qua xét nghiệm sàng lọc).
GS.TS. Nguyễn Thanh Long - Quyền Bộ trưởng Bộ Y tế phát biểu tại buổi làm việc.
“Việc có tới gần 50% ca bệnh không có triệu chứng, chứng tỏ bệnh đã lưu hành trong cộng đồng, nguy cơ lây bệnh từ người này sang người khác qua tiếp xúc là rõ ràng”, ông Tấn nhận định.
Trong số các trường hợp mắc bệnh, chủ yếu là người trên 7 tuổi (chiếm 85%), ghi nhận có người 50-60 tuổi cũng mắc bệnh. Đa số trường hợp mắc bệnh không được tiêm vắc-xin phòng bạch hầu đủ mũi, đúng lịch. Tỷ lệ tiêm chủng đầy đủ có xác minh chỉ có 3 trường hợp/53 người (5,6%).
Quyền Bộ trưởng Bộ Y tế, GS.TS. Nguyễn Thanh Long nhấn mạnh: Việc thực hiện chiến dịch tiêm chủng trên quy mô rộng và cho tất cả người dân 4 tỉnh Tây Nguyên để ngăn chặn dịch bệnh bạch hầu lây lan và tạo tiền đề vững chắc phòng chống dịch các năm tiếp theo.
Cần làm tốt công tác truyền thông để thay đổi nhận thức, hành vi của người dân về phòng chống bệnh bạch hầu
Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên lưu ý, các tỉnh Tây Nguyên cần làm tốt công tác truyền thông để làm sao thay đổi được nhận thức, hành vi của người dân về phòng chống bệnh này. Trên thực tế, có tình huống cán bộ y tế đã đến tận nhà vận động nhưng người dân vẫn không đi tiêm chủng, do đó, trong công tác truyền thông cần đa dạng các hình thức, trong đó chú trọng tuyên truyền bằng ngôn ngữ của đồng bào, tuyên truyền bằng cách cầm tay chỉ việc theo kiểu “đi từng ngõ, gõ từng nhà”...
Viện trưởng Viện Dịch tễ Tây Nguyên cho biết, tuần này và tuần sau sẽ triển khai xét nghiệm bạch hầu tại Đăk Lăk và Đăk Nông. Viện sẵn sàng cung ứng 500.000 liều vắc-xin cho Tây Nguyên trong 1 ngày nhưng khó khăn là người dân phần lớn ở vùng sâu vùng xa, chưa có ý thức tiêm phòng.
PGS.TS. Phan Trọng Lân - Viện trưởng Viện Pasteur TP. Hồ Chí Minh cũng thông tin dù tiêm vắc-xin nhưng vẫn có vi khuẩn trong người nên vẫn có khả năng lây lan. Vắc-xin chỉ giảm tình trạng bệnh nặng, biến chứng và tử vong. Với bạch hầu phải phát hiện sớm. Vì thế, điều tra dịch tễ để truy vết rất quan trọng, giúp những người đã tiếp xúc được dùng kháng sinh dự phòng.
Về nội dung này, ông Hà Anh Đức - Chánh văn phòng Bộ Y tế cho biết, Bộ Y tế và Ban chỉ đạo phòng chống dịch bệnh đã khởi động lại chương trình truy vết, xem lại toàn bộ yếu tố dịch tễ của bệnh nhân mắc bệnh bạch hầu tại khu vực Tây Nguyên và cài BlueZone cho khu vực này.
Tại buổi làm việc, ông Nguyễn Trọng Khoa - Phó Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh cho biết, sáng ngày 9/7, hội đồng chuyên môn đã họp để cập nhật phác đồ điều trị bệnh bạch hầu. Bộ Y tế cũng đã tổ chức tập huấn điều trị bạch hầu kết hợp sốt xuất huyết, COVID-19 cho 4 tỉnh khu vực Tây Nguyên, chỉ đạo các cơ sở khám chữa bệnh tăng cường phát hiện sớm các trường hợp mắc bệnh, cách ly kịp thời, khoanh vùng triệt để ổ dịch..., chuẩn bị sẵn các khu cách ly, buồng cách ly, phương tiện vật tư tiêu hao, thuốc men...
Khám sàng lọc trước buổi tiêm chủng phòng chống dịch bạch hầu cho người dân.
Dập dịch nhanh nhất, không để dịch lan rộng và đảm bảo yếu tố bền vững cho giai đoạn sau
Lắng nghe các ý kiến thảo luận tại buổi làm việc, GS.TS. Nguyễn Thanh Long - Quyền Bộ trưởng Bộ Y tế nhấn mạnh, dịch bạch hầu xảy ra rải rác, nhưng năm nay khác các năm trước là quy mô xảy ra trên diện rộng (hiện đã xuất hiện tại 4 tỉnh Tây Nguyên).
“Quan điểm chỉ đạo của Thủ tướng đối với dịch bệnh này là làm thế nào để dập dịch nhanh nhất, không để dịch lan rộng và đảm bảo yếu tố bền vững cho giai đoạn sau”, GS.TS. Nguyễn Thanh Long nói.
Quyền Bộ trưởng cũng nhấn mạnh bệnh bạch hầu là bệnh cổ điển, tất cả các cơ chế sinh bệnh học đều đã biết, tử vong chủ yếu do biến chứng viêm cơ tim. Bệnh này có vắc xin và thuốc điều trị đặc hiệu. Do đó, Quyền Bộ trưởng yêu cầu các cơ quan tâp trung nỗ lực khống chế, quyết liệt ngăn chặn và kiểm sát dịch bệnh này.
“Tuy nhiên, song song với phòng chống dịch bạch hầu cần phải chú trọng phòng chống dịch COVID-19, không thể chủ quan, lơ là, nếu chúng ta để xảy ra 1 ca bệnh thì tốc độ lây lan rất nhanh”, GS.TS. Nguyễn Thanh Long nhấn mạnh.
Hơn 10 triệu liều vắc xin tiêm chủng cho hơn 4,7 triệu người ở 4 tỉnh Tây Nguyên
GS.TS. Nguyễn Thanh Long cho biết, chiều ngày 9/7, Bộ Y tế sẽ tổ chức chiến dịch tiêm vắc xin phòng bệnh bạch hầu trên quy mô lớn, trước hết tại 4 tỉnh Tây Nguyên là Đăk Nông, Đăk Lăk, Gia Lai, Kon Tum có ca bệnh, sau đó là Lâm Đồng, Quảng Ngãi, Quảng Nam. Tiêm theo chiến dịch nên tất cả người dân từ 2 tháng tuổi đều được tiêm chủng.
Theo đó, toàn bộ trẻ từ 2 tháng tuổi trở lên sẽ được tiêm phòng. Với trẻ 2-3-4 tháng thì tiêm vắc xin 5 trong 1 đang tiêm rộng rãi, trên 7 tuổi thì tiêm vắc xin Td (chứa thành phần uốn ván, bạch hầu). Chúng ta phải quyết liệt thực hiện chiến dịch này.
Quyền Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long trò chuyện, động viên người mắc bệnh bạch hầu tại Trung tâm y tế huyện Đăk Đoa
“Chúng ta đã thực hiện rất thành công chiến dịch tiêm chủng phòng bệnh sởi và đạt kết quả tốt. Tuy nhiên, chiến dịch này khác chiến dịch tiêm chủng vắc xin sởi là để ngăn chặn dịch bệnh bạch hầu lây lan và tạo tiền đề vững chắc phòng chống dịch các năm tiếp theo”, GS.TS. Nguyễn Thanh Long nhấn mạnh.
Dự kiến sẽ có khoảng hơn 10 triệu liều vắc xin cung cấp cho 4 địa phương này với hơn 4,7 triệu người được tiêm vắc xin.
Liên quan đến chiến dịch tiêm chủng này, PGS.TS Dương Thị Hồng- Phó Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương nhấn mạnh: Chúng tôi đã sẵn sàng vắc xin và cung cấp ngay cho 4 tỉnh Tây Nguyên, Bộ Y tế sẽ hỗ trợ luôn bơm kim tiêm cho chiến dịch. Trẻ 2-4 tháng tuổi sẽ tiêm vắc xin 5 trong 1, từ 18 tháng tuổi trở lên tiêm vắc xin 3 trong 1 (có thành phần bạch hầu), 7 tuổi trở lên tiêm vắc xin bạch hầu - uốn ván giảm liều. Đây là loại vắc xin rất an toàn
Cũng theo Quyền Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long, muốn ngăn chặn nhanh, giảm tử vong, cách phát hiện sớm, điều trị triệt để rất quan trọng. Theo đó, các địa phương cần thực hiện đúng phương châm phòng chống dịch: phát hiện, cách ly, khoanh vùng, dập dịch, nhưng quan trọng nữa là phải điều trị sớm. Ngay khi phát hiện ra ca bệnh, ngay lập tức phải cho người trong địa bàn (thôn, xã) uống thuốc điều trị dự phòng, giúp ngăn ngừa được biến chứng, lây lan.
Một điểm rất quan trọng trong việc phòng chống dịch bạch hầu được GS.TS. Nguyễn Thanh Long nhấn mạnh là muốn thành công, phải huy động cấp uỷ chính quyền, tất cả ban ngành đoàn thể, giao trách nhiệm cho chính quyền địa phương.
Về vấn đề điều trị, ngoài việc giao Bệnh viện Bạch Mai trực tiếp thành lập 4 tổ công tác, cần thiết lập hệ thống khám chữa bệnh từ xa để hỗ trợ điều trị... Đồng thời, Quyền Bộ trưởng giao Bệnh viện Bạch Mai phụ trách công tác mua sắm huyết thanh phục vụ công tác xét nghiệm dịch bệnh này...
Quyền Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long cũng cho biết, Bộ Y tế sẽ cấp khẩu trang phòng chống dịch cho các địa phương có dịch ở Tây Nguyên.