Theo dõi phiên tòa đặc biệt này, nhiều cán bộ và nhân dân đều có chung nhận định phiên tòa xét xử công khai, thể hiện sự nghiêm minh, đúng quy định của pháp luật, qua đó củng cố niềm tin của nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng.
Hồi chuông cảnh tỉnh đối với cán bộ thoái hóa, biến chất
Nhận xét về mức án mà Viện Kiểm sát nhân dân TP Hà Nội đề nghị HĐXX xử phạt bị cáo Trịnh Xuân Thanh hình phạt chung thân cho cả hai tội “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng”, “Tham ô tài sản” và mức án từ 14-15 năm tù đối với bị cáo Đinh La Thăng về tội “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng”, TS. Đào Xuân Hội, Khoa Luật, Trường ĐH Lao động Xã hội cho rằng đó là mức án nghiêm khắc. Mức án này cũng là sự cảnh tỉnh nghiêm khắc đối với những cán bộ thoái hóa, biến chất trong đội ngũ. “Sáng 22/1, HĐXX sẽ tuyên án. Tôi tin rằng, đó sẽ là một bản án công tâm, nghiêm minh, đủ sức răn đe và giáo dục cho người phạm tội, đồng thời, phản ánh và thể hiện đúng tinh thần nhân đạo của một nền công lý tiến bộ. Bản án đó cũng sẽ là bài học có ý nghĩa giáo dục cán bộ, đảng viên đương chức ngày nay phải tự suy ngẫm, điều chỉnh lại nhận thức, hành động của mình để không chỉ làm tốt chức trách nhiệm vụ được giao mà còn phải trở thành tấm gương cho các cán bộ, đảng viên khác noi theo” - TS. Đào Xuân Hội bày tỏ.
Theo Trung tướng Nguyễn Quốc Thước, nguyên Tư lệnh Quân khu 4, việc công khai xét xử bị cáo Trịnh Xuân Thanh và đồng phạm đã củng cố niềm tin của nhân dân vào Đảng, vào quyết tâm của Bộ Chính trị, Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng. Theo đó, bất kể ai, kể cả cán bộ cao cấp, nếu sai phạm vẫn bị xử lý kỷ luật theo quy định. Đảng viên mắc kỷ luật thì phải xử lý đúng theo kỷ luật của Đảng. Sai phạm đến đâu sẽ phải xử lý đến đó. Làm như vậy tăng sức mạnh của Đảng, tăng niềm tin của nhân dân.
Quang cảnh phiên tòa xét xử sơ thẩm bị cáo Trịnh Xuân Thanh và đồng phạm.
Dấu ấn cải cách tư pháp
Tại phiên tòa, qua quá trình xét hỏi và tranh tụng, Viện Kiểm sát (VKS) cũng đã có những thay đổi, bổ sung kịp thời cho phù hợp với lời khai của các bị cáo và diễn biến thực tế tại phiên tòa. Cân nhắc toàn diện những tình tiết giảm nhẹ cho các bị cáo, VKS đã chủ động điều chỉnh mức án đề nghị và giảm một phần trách nhiệm dân sự đối với một số bị cáo. Cụ thể, đối với bị cáo Bùi Mạnh Hiển (nguyên Chánh Văn phòng PVC), ngoài các tình tiết giảm nhẹ được nêu trong luận tội của VKS, bị cáo Hiển còn có tình tiết giảm nhẹ là tích cực hợp tác với cơ quan pháp luật trong quá trình giải quyết vụ án. Bị cáo Lê Đình Mậu (nguyên Phó Trưởng ban Tài chính kế toán và Kiểm toán PVN) vai trò phạm tội có mức độ; bị cáo Lương Văn Hòa (nguyên Giám đốc Ban điều hành Dự án Vũng Áng - Quảng Trạch) và Phạm Tiến Đạt (nguyên Kế toán trưởng PVC) có nhiều tình tiết giảm nhẹ, đặc biệt là thái độ tích cực hợp tác với cơ quan pháp luật giải quyết sớm vụ án. Do vậy, đại diện VKS giữ quyền công tố tại phiên tòa đã đề nghị HĐXX giảm hình phạt cho các bị cáo so với mức đề nghị trước đó của VKS.
Đặc biệt, tại phiên tòa xét xử bị cáo Trịnh Xuân Thanh và đồng phạm, lần đầu tiên HĐXX đã triệu tập điều tra viên đến phiên tòa để làm rõ các nội dung về trình tự, thủ tục tố tụng trong vụ án. Cụ thể, trong cáo trạng vụ án có nêu quá trình điều tra, bị cáo Trịnh Xuân Thanh khai báo không thành khẩn, quanh co chối tội. Bị cáo Trịnh Xuân Thanh còn bỏ trốn, gây khó khăn, cản trở cho quá trình điều tra nên cần xem xét là những tình tiết “để áp dụng mức hình phạt nghiêm khắc”.
Tại phiên làm việc ngày 10/1, cho rằng nhận định bị cáo Trịnh Xuân Thanh “không thành khẩn khai báo” của cơ quan điều tra ảnh hưởng đến quyền lợi của thân chủ, luật sư của bị cáo này đề nghị HĐXX triệu tập điều tra viên đến tòa. Chấp thuận lời đề nghị này của luật sư, ngay sau đó, HĐXX đã triệu tập điều tra viên tới phiên tòa. Sự có mặt của điều tra viên tại phiên tòa là căn cứ theo Điều 296 - Bộ luật Tố tụng Hình sự năm 2015 (có hiệu lực từ 1/1/2018). Đây là một trong những điểm mới của Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 mà Bộ luật Tố tụng Hình sự trước đó không quy định. Theo đó, khi xét thấy cần thiết trong quá trình xét xử, HĐXX có thể triệu tập điều tra viên, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng đã thụ lý, giải quyết vụ án và những người khác đến phiên tòa để trình bày các vấn đề liên quan đến vụ án.
Trong bối cảnh Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015 vừa có hiệu lực, cùng với sự điều hành công tâm, khách quan, dân chủ của HĐXX, phiên tòa xét xử bị cáo Trịnh Xuân Thanh và đồng phạm đã thực sự trở thành một “phiên tòa mẫu” cho tinh thần cải cách tư pháp, tôn trọng quyền con người, đảm bảo tối đa nguyên tắc “suy đoán vô tội” cho các bị cáo.
Cụ thể, mức án dành cho các bị cáo trong phiên tòa này, báo Sức khỏe&Đời sống sẽ cập nhật trên trang web: suckhoedoisong.vn