Hollywood tự tin vì 2012 là một năm bội thu ngoạn mục, đạt thành tích vượt kỷ lục. Cho dù viễn cảnh kinh tế còn ảm đạm, nhưng người Mỹ tiêu thụ có chọn lựa: đi xem phim là một trong những thú tiêu khiển hàng đầu, đem lại chút niềm vui trong thời khủng hoảng.

Thoạt nhìn qua các danh sách này, ta có cảm giác là 2013 sẽ là năm của thể loại phim viễn tưởng. Đó là trường hợp của các bộ phim như Elysium, World War Z, Oblivion, After Earth hay Pacific Rim. Nhưng nổi bật hơn cả là tác phẩm Robopacalypse (tạm dịch: Máy móc hủy diệt loài người). Trước hết, đây là một dự án do đạo diễn kỳ cựu Steven Spielberg khởi động. Ông từng cam kết là đã trực tiếp dàn dựng bộ phim này. Nhưng nếu như Steven Spielberg, do không có đủ thời gian để thực hiện lời hứa của mình, thì Robopacalypse vẫn là một dự án hấp dẫn. Kịch bản phim (do Drew Goddard soạn thảo) dựa trên cuốn tiểu thuyết best seller của Daniel H. Wilson, từng được giới phê bình đánh giá cao ngang tầm với Michael Crichton. Cuốn tiểu thuyết này được mô tả như là một Andromeda Strain cho một kỷ nguyên mới, mang tầm nhìn xa hơn bộ phim I, Robot và táo bạo như những cuốn tiểu thuyết đầu tay của Aldous Huxley.

Trong một tương lai gần, con người sáng chế đủ kiểu người máy để làm cho cuộc sống của họ thoải mái, dễ dàng hơn. Tất cả những người máy này đều có gắn một bộ phận kiểm soát kiềm chế cho nên không thể nào trở mặt, phản phúc hay tìm cách hãm hại loài người. Nhưng có một bộ máy thông minh nhân tạo bị bỏ quên từ hàng thập niên qua, bị chôn vùi dưới núi băng của vùng Alaska. Một khi thức dậy, bộ máy thông minh nhân tạo này lại trở nên quỷ quyệt, đánh lừa con người để tự họ tháo gỡ hệ thống kiểm soát, để rồi từ đó mà trí thông minh nhân tạo này sẽ kiểm soát toàn bộ máy móc do con người sáng chế. Ngày tận thế của nhân loại là chính do bàn tay con người tạo ra.

Về mặt doanh thu, các rạp chiếu phim trong năm vừa qua đã thu về gần 11 tỷ USD tiền vé (10,84), đánh bại kỷ lục của ba năm trước đó là 10,59 tỷ USD trong năm 2009 (nhờ thành công vượt bậc cuối năm của bộ phim Avatar) và tăng 6,6% so với doanh thu năm 2011 (10,17 tỷ USD), tăng 2,5% so với năm 2010 (10,57 USD). Còn tính theo số lượng vé xinê mà các rạp chiếu phim đã bán được ở vùng Bắc Mỹ, 2013 cũng là một năm phá kỷ lục với tổng cộng 1,365 tỷ vé, tức là 6,3% cao hơn so với năm 2011 (1,283 tỷ vé được bán) và 2% cao hơn so với năm 2010 (1,339 tỷ). Dù vậy, năm 2013 vẫn chưa đạt tới mức kỷ lục của năm 2002 với 1.576 tỷ vé bán chạy.

Hấp dẫn không kém có bộ phim Oblivion (Lãng quên) với Tom Cruise trong vai chính. Dự án này khá thú vị bởi vì đây là một kịch bản nguyên tác, không chuyển thể từ tiểu thuyết hay làm lại từ những bộ phim sẵn có. Người đứng đằng sau dự án này là Joseph Kosinski, từng đạo diễn bộ phim Tron: Legacy. Kịch bản phim của William Monahan, tác giả từng đoạt giải Oscar nhờ The Departed, chuyển thể từ phim Vô gian đạo.

Bộ phim kể lại câu chuyện của một binh sĩ, người sống sót cuối cùng trên trái đất, sau khi nhân loại bị tuyệt chủng do xung đột giao tranh với người ngoài hành tinh. Một cách tình cờ, người lính này phát hiện một tín hiệu cấp cứu từ mặt đất. Bằng mọi cách, người đàn ông phải tìm cách giải thoát đồng loại và bất ngờ khám phá rằng kẻ phát tín hiệu là một phụ nữ. Cả hai đồng kề vai hợp sức để vượt qua mọi thử thách, thoát khỏi mọi hiểm nguy. Và như vậy, sự tồn tại của loài người vẫn còn, cho dù hy vọng sống sót rất mong manh.

Chính cũng vì Tom Cruise chọn đóng phim Oblivion mà anh đã khước từ giữ vai chính trong bộ phim Pacific Rim của đạo diễn nổi tiếng Guillermo del Toro. Tay nghề của ông được đánh giá cao, nhưng Guillermo mất rất nhiều thời gian để phát triển cùng lúc nhiều dự án, cho nên ông ít khi có đủ thời gian để quay phim, kể từ năm 2008 (Hellboy II). Diễn viên Idris Elba đã được chọn để thay thế Tom Cruise và bộ phim được mô tả như một Transformers dưới lòng đại dương, khi mà loài người phải phát minh thêm công nghệ hiện đại, máy móc tiên tiến để đối phó với một mối đe dọa đến từ đáy biển sâu thăm thẳm.

Nhìn chung, làng phim Hollywood tiếp tục khai thác chiến lược tentpole (hiểu theo nghĩa cột buồm). Khi đầu tư rất nhiều vào một số dự án tiêu biểu, điện ảnh Mỹ muốn tạo ra đầu tàu để lôi kéo ngành kỹ nghệ giải trí đi lên. Hình ảnh của một cột trụ giữa thuyền càng hợp lý. Cột trụ càng cao, càng chắc, càng vững thì thuyền càng dễ lướt sóng, thuận buồm xuôi gió.

Quỳnh Anh (Theo Variety, Hollywood Reporter)