Hồi sinh xe tăng T-54: Giải pháp tạm thời hay chiến lược dài hạn của Nga

Động thái này phản ánh sự gia tăng sử dụng các thiết bị quân sự cũ hơn để tiếp tục cuộc xung đột ở Ukraine, nơi Nga đã chịu tổn thất đáng kể về xe tăng, với tổng cộng 2.891 chiếc tính đến ngày 22/7.

Theo báo cáo, Nga đã mất 2.891 xe tăng trong cuộc xung đột, bao gồm 1.913 xe bị phá hủy, 155 xe bị hư hại, 289 xe bị bỏ lại và 534 xe bị bắt. Trong số này, dòng xe tăng T-72 chịu tổn thất cao nhất với 1.216 xe bị mất, tiếp theo là dòng T-80 với 496 xe và dòng T-90 với 196 xe. Dòng T-62 cũ hơn mất 206 xe, và ngay cả dòng T-54/55 cũng báo cáo mất 9 xe.

Trước đó, vào ngày 27/2, tạp chí Army Recognition đã đưa tin rằng quân đội Nga đã sử dụng xe tăng T-54 cũ để tấn công quân đội Ukraine. Ngày 18/ 2, OSINTtechnical cũng lưu ý về việc triển khai xe tăng T-55 xung quanh Robotyne, mặc dù phân tích sau đó xác định đây có thể là mẫu T-54 cũ hơn.

Tại Ukraine, xe tăng T-54 và T-55 đã được sử dụng theo những cách không thông thường. Thay vì phục vụ như xe tăng chiến đấu truyền thống, T-55 chủ yếu được sử dụng như pháo tự hành 100mm, cung cấp hỏa lực hỗ trợ gián tiếp từ các vị trí ẩn núp giống như pháo binh. Những xe tăng này cũng được sử dụng để tấn công các vị trí của Ukraine, hoạt động như cả xe tăng và xe vận chuyển quân.

Việc tiếp tục sử dụng xe tăng T-54/55 đặt ra câu hỏi về các quyết định chiến lược và hậu cần của Nga.

Sự phụ thuộc vào xe tăng cũ có thể phản ánh sự khan hiếm thiết bị hiện đại hoặc một chiến lược bảo tồn các nguồn lực tiên tiến cho các khía cạnh khác của cuộc xung đột.

Nga cũng đã triển khai các mẫu xe phù hợp hơn với trưng bày bảo tàng như T-54, T-55, T-62, BTR-50 và BTR-90 trong cuộc xung đột.

Với những thách thức đáng kể trong việc thay thế số lượng lớn xe tăng bị mất trên mặt trận Ukraine, Nga dường như buộc phải tân trang lại những chiếc xe tăng ngày càng lỗi thời từ các kho cũ, thường được chuyển sang các vai trò thứ yếu như hỗ trợ hỏa lực hoặc công sự tạm thời.

Xe tăng T-54, phiên bản kế thừa trực tiếp của T-34 trong Thế chiến II, lần đầu tiên được hoàn thiện tại Nizhny Tagil vào cuối năm 1945 và đưa vào biên chế Liên Xô năm 1946. 

Dòng xe tăng T-54/55 vẫn là xe tăng được sản xuất nhiều nhất trong lịch sử, với ước tính từ 96.500 đến 100.000 chiếc. Mặc dù đã bị thay thế bởi các mẫu mới hơn như T-62, T-64, T-72, T-80 và T-90, những chiếc xe tăng này vẫn tiếp tục phục vụ trong nhiều quân đội quốc tế, nhiều loại đã được nâng cấp với những cải tiến hiện đại đáng kể.

Xe tăng T-54, được trang bị súng trường nòng xoắn D-10T 100mm, vẫn có thể gây ra mối đe dọa cho xe bọc thép hạng nhẹ và bộ binh.

Mặc dù không mạnh bằng pháo tăng hiện đại, nhưng xe tăng T-54 có thân xe và tháp pháo bằng thép đúc, cung cấp khả năng bảo vệ chống lại hỏa lực vũ khí nhỏ và mảnh pháo. Tuy nhiên, khi đối mặt với tên lửa chống tăng có điều khiển hiện đại và đạn xe tăng đương đại, khả năng bảo vệ của nó bị hạn chế.

Được trang bị động cơ diesel V-54 12 xi-lanh, T-54 có tốc độ tối đa khoảng 48 km/h (30 dặm/giờ) trên đường và phạm vi hoạt động khoảng 500 km (310 dặm).

Các biến thể mới nhất, bao gồm T-54A và T-54B, có các nâng cấp như hệ thống ổn định mới cho súng D-10TG 100mm, động cơ mới, thiết kế cửa lái được cải tiến và thiết bị nhìn ban đêm cho các hoạt động ban đêm.

Việc sử dụng xe tăng T-54/55 cũ trong cuộc xung đột hiện tại cho thấy những thách thức về chiến lược và hậu cần mà Nga đang phải đối mặt, cũng như sự cần thiết phải tìm kiếm giải pháp thực tế trong bối cảnh tổn thất lớn trên chiến trường Ukraine.

Xe tăng T-90M Proryv là phương tiện chủ chốt trong chiến dịch quân sự đặc biệt

SKĐS - Xe tăng T-90, dòng xe chiến đấu chính do Nga sản xuất, đã trở thành một trong những yếu tố then chốt trong chiến dịch quân sự đặc biệt (SVO) ở Ukraine.