Vùng đất sỏi, đá ở thôn Đá Trắng được 'hồi sinh' nhờ trồng các loại cây dược liệu. Ảnh: Duy Ngọc
Những ngày giữa tháng 9, phóng viên Báo Sức khoẻ và Đời sống đã đến thôn Đá Trắng, xã Phước Tân, huyện Bác Ái, tỉnh Ninh Thuận trước đây (nay là xã Bác Ái Tây, tỉnh Khánh Hòa) - vùng đất vốn xưa nay nổi tiếng khô cằn với điều kiện tự nhiên khắc nghiệt, cây cối khó sinh trưởng, đất chỉ toàn đá với sỏi.
Thế nhưng từ năm 2020 đến nay, vùng đất cằn cỗi này đang dần "hồi sinh" nhờ những tán cây rừng tự nhiên, đan xen cùng những cây dược liệu quý mang lại hiệu quả kinh tế cao.
Vùng đất khô cằn đang dần "hồi sinh"
Vùng đất ở thôn Đá Trắng trước đây vốn khô cằn với điều kiện tự nhiên khắc nghiệt. Ảnh: Duy Ngọc
Dẫn chúng tôi mục sở thị khu vườn cây dược liệu rộng chừng 40ha đang phát triển xanh tốt, ông Nguyễn Tiến Hiệp - chủ nhân vườn dược liệu - kể rằng vùng đất ở thôn Đá Trắng này được xem là vùng đất khô cằn, chỉ có đá với sỏi. Nơi đây nắng nóng khắc nghiệt quanh năm, không thể canh tác cây có giá trị kinh tế cao.
"Những năm đầu về đây mua đất để đầu tư phát triển mô hình trồng cây dược liệu, người thân ai cũng khuyên ngăn. Nhưng với quyết tâm xây dựng một khu trồng dược liệu có giá trị kinh tế cao bản địa, tôi cùng một số anh em khác đã ngày đêm bám đất để "hồi sinh" vùng đất khô cằn này", ông Hiệp tâm sự.
Do địa hình toàn sỏi đá, máy móc không thể can thiệp, ông và các cộng sự phải dùng cuốc, xẻng đào từng hố nhỏ để trồng cây. "Đổi lại, thời tiết tại đây lại rất phù hợp để các loại dược liệu phát triển", ông Hiệp chia sẻ thêm.
Sau nhiều năm bám đất, đến nay vùng đất khoảng 40ha đã được hồi sinh bởi những mảng xanh của những tán cây rừng và phủ xanh bởi hàng ngàn cây dược liệu tiềm năng có giá trị kinh tế cao. Ảnh: Duy Ngọc
Cũng theo ông Hiệp, để có vườn dược liệu như hôm nay ngoài sự kiên trì của bản thân ông, gia đình thì còn có sự chung tay, góp sức của bà con nhân dân nơi đây.
Hiện nay, vườn dược liệu của ông Hiệp đang chăm sóc các cây được tái sinh từ hạt, ươm trồng và trồng bổ sung các cây gỗ bản địa như căm xe, cây hương, lim xanh ... nhằm tạo hệ sinh thái xanh mát, tạo môi trường sống cho các cây dược liệu như xáo tam phân, sâm cau, sâm bố chính, sa nhân tím.
Theo ông Hiệp, thời gian qua do vấn nạn phá rừng, cộng với việc thu hái tận diệt đã dẫn tới các loại dược liệu quý trên ... dần cạn kiệt. "Mong muốn của tôi là tạo dựng nên một vùng dược liệu bản địa với đa tầng sinh thái,… Tôi cũng hy vọng người dân địa phương đồng hành, chia sẻ từ những việc làm đơn giản nhất", ông Hiệp nói.
Bà con có việc làm, thu nhập ổn định nhờ chăm sóc cây dược liệu
Trong lúc tham quan vườn dược liệu, chúng tôi gặp ông Pi Năng Phong - người RagLai ở thôn Đá Trắng - vui vẻ kể, công việc ngày trước của ông là ai thuê gì làm nấy, ngày chỉ kiếm được vài chục ngàn đồng, gia đình thiếu ăn, thiếu mặc. Nhưng từ ngày làm công nhân chăm sóc cây dược liệu hằng tháng, ông đã có nguồn thu nhập ổn định.
"Nay lương của tôi mỗi tháng cũng hơn 5 triệu đồng, công việc ở đây cũng nhàn không vất vả như trước. Nhờ làm ở đây mà gia đình tôi khấm khá hơn, có của ăn, của để, con cái được đến trường đầy đủ", ông Phong hồ hởi nói.
Anh Chamalés Điếu thu hoạch hạt của cây dong riềng. Ảnh: Duy Ngọc
Cùng niềm vui với ông Phong, anh Chamalés Điếu - một công nhân khác - chia sẻ: "Công việc chính của tôi tại vườn là trồng và chăm sóc các loại cây dược liệu, thu nhập hơn 7 triệu đồng/tháng, gia đình tôi cũng có dư, vợ con được no đủ. Trước kia thì ăn bữa nay phải chạy lo bữa mai.
Ngoài ông Phong và anh Điếu, hiện vườn dược liệu này còn tạo việc làm ổn định cho hơn 10 lao động là người địa phương, với mức thu nhập ổn định từ 3 - 7 triệu đồng/tháng, tùy vào công việc của mỗi người.
Hạt của cây dong riềng hỗ trợ tốt về tim mạch. Ảnh: Duy Ngọc
"Không chỉ tạo việc làm và thu nhập ổn định, chúng tôi còn hướng dẫn bà con làm việc đúng giờ, hình thành thói quen sinh hoạt khoa học. Bà con được hướng dẫn chỉ bảo tận tay các công việc như chăm sóc cây, trồng cây, bón phân theo khoa học kỹ thật, nâng cao nhận thức lao động cũng như chuyên môn cơ bản nhất", ông Hiệp cho biết.
Thầy thuốc ưu tú Đinh Công Bảy - Tổng thư ký Hội Dược liệu Việt Nam - đánh giá cao mô hình cây dược liệu ở xã Bác Ái Tây, tỉnh Khánh Hòa: "Bản thân tôi đến vườn dược liệu này từ những ngày đầu và gắn bó với nó đến ngày hôm nay. Theo tôi đây là một mô hình có ý nghĩa về mặt phát triển các loại cây thuốc có giá trị, đúng với yêu cầu của Chính phủ và ngành y tế hiện nay, qua đó góp phần cho sự phát triển kinh tế, giúp giải quyết một số vấn đề thiết thực của địa phương".
Ông Bảy cho biết, các loại cây thuốc ở vườn dược liệu có tiềm năng rất lớn trong việc chăm sóc sức khỏe và đem lại giá trị kinh tế không nhỏ. "Đó là điều mà tôi tâm đắc và vui lòng ủng hộ, tư vấn về mặt chuyên môn trong khả năng của mình", Thầy thuốc ưu tú Đinh Công Bảy nói.
Cũng theo thầy thuốc ưu tú Đinh Công Bảy, với quyết tâm của ban điều hành cùng với sự đồng tình ủng hộ, tạo điều kiện thuận lợi của lãnh đạo địa phương, vườn dược liệu này sẽ thành công và là một điểm son cho ngành dược liệu cũng như sự phát triển của tỉnh Khánh Hòa.
