Trước con số mà Bộ trưởng Bộ Y tế cung cấp, mới chỉ có 43 BV của các tỉnh tham gia mạng lưới BV vệ tinh, Thủ tướng đặt câu hỏi: “Vì sao các địa phương khác làm được, mang lại nhiều quyền lợi cho người dân mà địa phương này không làm được?”. Do đó, Thủ tướng yêu cầu ngay trong năm 2016, tỉnh nào chưa có BV vệ tinh cần phải lên kế hoạch và triển khai bằng được việc này. Nếu thiếu trang thiết bị, cần phải đầu tư bằng nhiều nguồn, như ngân sách, xã hội hóa... để lo cho dân.
Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo tại Hội nghị. Ảnh: chinhphu.vn
Theo Thủ tướng, rõ ràng mạng lưới BV vệ tinh vừa mang lại quyền lợi cho dân, vừa góp phần giảm quá tải BV Trung ương, BV tuyến cuối. Và đây mới là giải pháp căn cơ nhằm giảm quá tải BV cũng như nâng cao chất lượng khám chữa bệnh cho tuyến dưới, chứ không phải là các giải pháp hành chính. Việc này chúng ta hoàn toàn có thể làm được. Thực tế cho thấy, nếu địa phương nào tập trung chỉ đạo công tác này thì có chuyển biến rõ rệt. Cụ thể, trước đây có BV tỉnh không hề nghĩ rằng có thể thực hiện được kỹ thuật mổ tim cho bệnh nhân, tuy nhiên, đến nay đã có tới 7 BV tỉnh có thể tự mổ tim tại địa phương rất tốt, điển hình như BV đa khoa tỉnh Cần Thơ.
Thủ tướng yêu cầu Bộ Y tế phải tính tới phương án về nguồn nhân lực, nếu thiếu thì phải điều động và đào tạo đội ngũ bác sĩ có chuyên môn cao, nhằm gắn kết vệ tinh từng khoa, từng chuyên ngành để phục vụ dân. Đối với những tỉnh không có chuyên khoa hoặc BV thuộc các chuyên ngành đang quá tải như ung thư thì Bộ cũng phải có phương án.
Đối với các địa phương, Thủ tướng đề nghị lãnh đạo các tỉnh phải thực hiện gắn BV tỉnh thành BV vệ tinh của các BV tuyến Trung ương để nâng cao chất lượng khám chữa bệnh cho người dân ngay tại địa phương. Đồng thời, phải gắn kết BV huyện với BV tỉnh để hỗ trợ về nhân lực, nâng cao trình độ chuyên môn để phục vụ dân ngay tại các BV huyện, vì từ huyện lên tỉnh chữa bệnh cũng đã rất tốn kém với người dân chứ chưa nói gì từ tuyến tỉnh lên trung ương khám chữa bệnh.
Theo Đề án BV vệ tinh của Bộ Y tế, từ năm 2013-2015 sẽ xây dựng BV vệ tinh tại tuyến tỉnh. Trong đó, ưu tiên phát triển mạng lưới 48 BV vệ tinh thuộc 5 chuyên khoa đang quá tải trầm trọng (ung bướu, ngoại chấn thương, tim mạch, sản và nhi. Trong 2 năm qua, nhờ việc chuyển giao kỹ thuật, nhiều BV vệ tinh tuyến cơ sở đã thực hiện tốt các kỹ thuật khó. Một số BV vệ tinh đã làm chủ được các kỹ thuật y học cao do BV hạt nhân chuyển giao, thiết thực giúp người bệnh, nhất là người bệnh nghèo được tiếp cận và được sử dụng các dịch vụ kỹ thuật cao ngay tại các cơ sở y tế tuyến dưới, điển hình là BVĐK tỉnh của các tỉnh Phú Thọ, Ninh Bình, Thanh Hóa, Khánh Hòa, Ninh Thuận, Lâm Đồng, Quảng Nam... Nhờ triển khai tốt các kỹ thuật được chuyển giao từ BV hạt nhân, tỷ lệ chuyển tuyến của các BV vệ tinh đã giảm rõ rệt: 37,5% số BV vệ tinh đã có tỷ lệ chuyển tuyến giảm, như BV đa khoa tỉnh Ninh Thuận tỷ lệ chuyển tuyến chấn thương sọ não năm 2013 là 104 ca, năm 2014 còn 12 ca, giảm chuyển tuyến 88,46%; BV đa khoa tỉnh Phú Thọ sau khi được tiếp nhận chuyển giao kỹ thuật ung bướu, số lượt người bệnh được xạ trị và phẫu thuật ung bướu tại BV tăng cao: năm 2013 là 2.876 ca, năm 2014 là 5.535 ca...
Tuy nhiên, theo Bộ Y tế, tính đến cuối tháng 12/2015, cả nước mới chỉ có 41 tỉnh có kết nối BV vệ tinh với các BV tuyến Trung ương và BV tuyến cuối.