Từng bức một trong 90 bức tại Bảo tàng Mỹ thuật Hà Nội tranh của nữ họa sĩ Kim Bạch trưng bày kể từ chiều 10/8/2008 đều làm xao xuyến lòng người. Trên các chất liệu khác nhau, từ sơn mài, sơn dầu đến lụa cũng từng bức một khiến lòng người bồi hồi nhớ về một thời, và rưng rưng trước tài năng của một phụ nữ tuổi đã 70. Bà là một trong những họa sĩ bậc nhất của thời các họa sĩ Hoàng Trầm, Nguyễn Hải, Lê Công Thành..., những họa sĩ miền Nam thành công trên đất Bắc.
Chân dung - tác phẩm của Kim Bạch |
Thường thấy trong thế giới hội họa những cây bút xuất sắc về hình họa lại dễ để lộ một cái nhìn khô khan, thiếu hồn nhiên, lảng bảng, ít chất thơ. Nhưng ở tranh Kim Bạch người ta thấy mọi sự rất hài hòa. Bà “xử lý” nhuần nhuyễn giữa kỹ thuật Tây phương với cảm thức thẩm mỹ Á Đông. Xem tranh của Kim Bạch, cái ký ức tao nhã vốn có của một thời bỗng như ùa về trong lòng người.
Còn nhớ, cuối những năm 60 (thế kỷ trước) giới hội họa xôn xao về sự hiện diện của một nữ họa sĩ được đào tạo bài bản ở Liên Xô (đúng ra là ở Kiev). Và khi bà xuất hiện lần đầu tại Trường Mỹ thuật công nghiệp thì tất cả từ giảng viên đến sinh viên đều... nín thở. Từ ngưỡng mộ đến khâm phục. Những giờ giảng của bà không chỉ sinh viên của chính lớp ấy mà nhiều lớp khác cũng đến lắng nghe ngoài cửa sổ. Nhỏ nhắn, trẻ trung, tự tin và nhất là một phương pháp sư phạm được ảnh hưởng từ xứ sở có nền hội họa với những chuẩn mực cổ điển khiến cho những sinh viên lười học nhất cũng chăm đến những giờ giảng của bà.
Sinh năm 1938 tại Tân An, quê ở Sài Gòn - Gia Định cũ, họa sĩ Kim Bạch tốt nghiệp Trung cấp Mỹ thuật tại Cao đẳng Mỹ thuật Việt Nam (Yết Kiêu ngày nay). Năm 1967 bà tốt nghiệp khoa sơn dầu Trường đại học Mỹ thuật Quốc gia Kiev. Năm 1984 bà hoàn thiện chương trình nâng cao nghề nghiệp sau đại học cũng tại trường này. Không như nhiều người học hội họa ở Nga bị tính chuẩn mực lấn át mất con mắt phóng khoáng, họa sĩ Kim Bạch sớm tìm được và thành công một lối riêng cho mình vừa chứa đựng những vẻ đẹp tinh hoa của nghệ thuật nhân loại, vừa biểu hiện ngôn ngữ đường nét truyền thống phưong Đông và rất giàu nữ tính.
Họa sĩ Kim Bạch với người hâm mộ. Nguồn: vnchanel.net |
Trong khai mạc triển lãm Hội họa của họa sĩ Kim Bạch tại Bảo tàng Mỹ thuật không chỉ có những người đến từ nước Nga, từ các Đại sứ quán và các nhà quản lý, các hội văn học nghệ thuật hội đoàn, người ta còn thấy có nhiều mái đầu bạc phơ, những cái lưng đã còng nhưng tên tuổi của họ xứng đáng đại diện một thời của nghệ thuật Việt Nam. Người ta cũng nhìn thấy sự ngưỡng mộ dài lâu hiện trong ánh mắt các thế hệ học trò của Kim Bạch.
Những nhà phê bình mỹ thuật như Nguyễn Quân, Bùi Như Hương... đã dành những lời tốt đẹp nhất để nói về tài năng và sự nghiêm túc nghề nghiệp của người nữ họa sĩ, một nhà sư phạm uy tín này.
Trong chiếc áo màu nâu giản dị, tuổi 70 - Kim Bạch với vóc dáng nhỏ nhắn, nụ cười hiền hậu mà học trò của bà lại thấy bà sừng sững trong thế giới của những giai điệu màu.
Trần Thị Trường