Hội họa luôn có sức quyến rũ khó cưỡng với những người yêu thích đường nét, màu sắc của cuộc sống. Cùng với sự phát triển và cái nhìn “thoáng” hơn của xã hội, những ý tưởng hội họa độc đáo ngày càng nảy sinh và phổ biến rộng, gây nên sự thích thú cho những người thưởng lãm. Trong đó, chất liệu được coi là địa hạt màu mỡ để các họa sĩ tung tẩy.
Sức hấp dẫn của chất liệu truyền thống
Sức hấp dẫn của hội họa bằng chất liệu truyền thống chưa bao giờ cũ. Từ những nét cọ, hình hài của tác phẩm đã được định hình và đến với thị giác thẩm mỹ của người thưởng lãm. Một tác phẩm thực sự có giá trị khi người nghệ sĩ nắm được bí mật của chất liệu. Lụa, gỗ, sơn dầu, sơn mài, màu bột chính là những khởi nguồn tiềm tàng nếu họa sĩ biết cách sử dụng.
![]() ![]() Qua bàn tay sáng tạo của họa sĩ, chất liệu làm nên điều kỳ diệu. |
Hội họa bằng chất liệu truyền thống đã ghi dấu ấn của những họa sĩ thế giới và Việt Nam tài năng, được công nhận. Tranh của họ cũng vì thế mà có giá trị và trở thành những khuôn mẫu về chất liệu: Dali, Picasso, Van Gogh (sơn dầu), Lê Kim Mỹ, Nguyễn Phan Chánh, Mai Trung Thứ, Lê Phố, Lê Thị Lựu, Nguyễn Thu, Vũ Giáng Hương (tranh lụa), Nguyễn Gia Trí, Nguyễn Khang, Trần Văn Cẩn, Đinh Văn Thành (sơn mài)...
Và những chất liệu mới lạ
Cùng với sự phát triển, rộng mở trong quan điểm thẩm mỹ của người Việt, chất liệu trong hội họa giống như những món ăn mới lạ mà họa sĩ muốn mang đến cho người thưởng lãm. Ngày càng nhiều những họa sĩ trẻ của Việt Nam biết chế biến “món ăn lạ” cho bữa tiệc hội họa có cả món ăn truyền thống và món ăn tân tiến, mang đậm chất đời sống gần gũi.
Trên thế giới, những trường hợp sử dụng chất liệu mới trong hội họa gây nên những sự ngạc nhiên, sững sờ. Đó là những bức tranh xuất hiện trong cốc cà phê nhờ váng sữa và sự sáng tạo của họa sĩ, là việc họa lại các kiệt tác hội họa bằng các mũi đan, là tranh bằng những lớp băng dính dán chồng lên nhau, và cũng không ngoại trừ cả những chất liệu thô đáng kinh ngạc như bùn, đất, tro...
Không thua bạn kém bè, các họa sĩ Việt Nam cũng cho ra những tác phẩm bằng những chất liệu hết sức mới lạ. Điều đáng quý là dù sử dụng nhiều chất liệu khác nhau trong sáng tác, tinh thần của đường nét, màu sắc đều được tuân thủ và tôn trọng một cách khá nghiêm ngặt. Nếu bức tranh thêu bằng chỉ màu mừng Đại lễ của XQ Việt Nam từng gây xúc động lớn cho người xem thì tranh thêu bằng len được xem là một sáng tạo mới mẻ của những bức tranh trong triển lãm mới đây của nữ họa sĩ trẻ Nguyễn Thị Hồng Vân. Gần gũi và đậm chất đời sống là điều mà người thưởng lãm nhìn thấy được ở những tác phẩm đậm đà hương vị dân tộc và dấu ấn cá nhân của tác giả trẻ này. Không ai nghĩ những chất liệu bỏ đi như vỏ trứng, rễ cây, rơm, cỏ khô, cát, sỏi, mùn cưa lại góp phần hình thành nên một bức tranh đẹp. Ấy thế mà Ourway, một nhóm họa sĩ sinh viên lại biến chúng thành những chất liệu lý tưởng cho những bức tranh tự nhiên, sống động.
Chất liệu qua bàn tay biến hóa, sáng tạo của người họa sĩ thực sự làm nên những điều kỳ diệu. Cùng với nhu cầu thưởng lãm và tìm kiếm những ý tưởng mới lạ, hội họa Việt Nam ngày càng được biết đến nhiều hơn trong khu vực và trên thế giới.
Thụy Ninh