Hỏi đáp cùng chuyên gia ung thư - bác sĩ Ang Peng Tiam

Gần 700 người đã đăng ký tham gia cuộc đối thoại mở của Trung tâm Ung thư Parkway (PCC) cùng với các bác sĩ. Được tổ chức trực tuyến, cuộc đối thoại đã chứng kiến người tham dự gửi nhiều câu hỏi về một loạt các vấn đề liên quan đến ung thư.  Trong phần mở đầu của mình, bác sĩ Ang đã giải đáp những thắc mắc chung về chẩn đoán và điều trị ung thư. Sau đây là một số câu hỏi được bác sĩ giải đáp.

Mức độ phổ biến của bệnh ung thư? Nguy cơ mắc bệnh ung thư của tôi là gì?

Ung thư là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở Singapore. Mỗi ngày, 35 người được chẩn đoán mắc bệnh ung thư và nguy cơ trong suốt cuộc đời bị chẩn đoán mắc bệnh ung thư là 1 trong 4.

Với sự hiểu biết tốt hơn về căn bệnh này - đặc biệt là ở cấp độ phân tử - và những tiến bộ đáng kể trong chẩn đoán hình ảnh và điều trị, tỷ lệ sống sót được cải thiện.

Sử dụng các phương pháp chẩn đoán hình ảnh nâng cao như chụp PET, các bác sĩ có thể chẩn đoán được mức độ của ung thư như di căn hay chưa. Điều này giúp đưa ra những phương án điều trị tốt nhất. Ngoài ra còn có nhiều thuốc điều trị mới như gây độc tế bào, liệu pháp nội tiết, thuốc đích, kháng thể đơn dòng và liệu pháp miễn dịch.

Chẩn đoán ung thư đã thay đổi như thế nào?

Trước đây, chẩn đoán ung thư là xem xét các tế bào ung thư dưới kính hiển vi. Ngày nay, các bác sĩ có thể xác định hồ sơ phân tử của các tế bào ung thư để việc điều trị có thể nhắm vào các tế bào ác tính hiệu quả hơn. Ví dụ, ung thư có thể được phân loại thành:

- Ung thư đại tràng: KRAS / NRAS thể tự nhiên, MSI, HER2, BRAF

- Ung thư phổi: EGFR, ALK, ROS-1, PDL-1

So với các hình thức chẩn đoán hình ảnh cũ, chụp PET-CT có thể phát hiện chính xác hơn các bệnh ung thư đã di căn đến các bộ phận khác của cơ thể. Ngoài ra, chụp PET-CT đã cho thấy là một công cụ hiệu quả trong việc đánh giá đáp ứng của khối u với hóa trị.

Tại sao một số người chỉ được chẩn đoán khi ung thư đã ở giai đoạn cuối?

Nhiều bệnh ung thư không được chẩn đoán ở giai đoạn sớm hơn vì chúng không có triệu chứng ban đầu hoặc có các triệu chứng không đặc hiệu. Ví dụ: ho có thể bị nhầm là "ho của người hút thuốc" hoặc một bệnh nhiễm vi rút thông thường thay vì ung thư phổi. Máu trong phân có thể do bệnh trĩ hoặc ung thư đại trực tràng.

Một số bệnh nhân cũng phớt lờ hoặc phủ nhận các triệu chứng của mình và không muốn đi khám vì sợ bị chẩn đoán mắc bệnh ung thư. Những người khác tin rằng, ung thư không thể điều trị được, hoặc họ chọn thuốc thay thế. Vào thời điểm họ đi khám bác sĩ, bệnh ung thư có thể đã tiến triển đến giai đoạn muộn.

Chúng tôi khuyên bệnh nhân nên tìm kiếm sự chăm sóc y tế thích hợp khi họ phát triển bất kỳ triệu chứng nào kéo dài hơn hai tuần hoặc khi các triệu chứng tái phát sau khi đã đỡ hơn ban đầu.

Tại sao đôi khi không thể nhìn thấy ung thư trên phim chụp CT, nhưng lại được phát hiện bằng các xét nghiệm chỉ điểm ung thư?

Chụp CT tìm kiếm các khối u, được hình thành khi các tế bào ung thư tập hợp lại với nhau. Nhưng nếu đó là một bệnh vi thể lan tỏa, chụp CT sẽ không thể phát hiện ra bệnh; Tuy nhiên, chỉ số chỉ điểm khối u trong xét nghiệm máu có thể tăng.

Tại sao việc phân loại ung thư chi tiết lại quan trọng như vậy?

Biết được hồ sơ phân tử cho phép bác sĩ điều trị ung thư hiệu quả hơn bằng các loại thuốc thích hợp nhất. Ví dụ, đối với ung thư vú:

- Ung thư vú dương tính với ER và PR có thể được điều trị bằng liệu pháp nội tiết.

- Ung thư vú dương tính với HER2 có thể được điều trị bằng kháng thể kháng HER2.

- Ung thư vú thể bộ ba âm tính có thể được điều trị bằng hóa trị và hoặc liệu pháp miễn dịch.

Ung thư phổi cũng có thể được phân loại là ung thư phổi tế bào nhỏ hoặc ung thư phổi không tế bào nhỏ, và có thể được phân loại thêm là ung thư biểu mô tuyến, ung thư biểu mô tế bào vảy hoặc ung thư biểu mô tế bào lớn. Biết được tình trạng đột biến cho phép điều trị rất cụ thể, có thể thấy độ tin cậy cao tới 80% trong đáp ứng.

Người không hút thuốc có thể bị ung thư phổi không?

Có thể. Những người không hút thuốc có thể bị ung thư phổi. Khả năng đột biến gen EGFR ở người không hút thuốc bị ung thư phổi cao hơn so với người hút thuốc. Bệnh nhân mắc bệnh dương tính với EGFR có tiên lượng tốt hơn so với những bệnh nhân không có đột biến gen EGFR.