Một cuộc khảo sát của các nhà khoa học Đại học Y khoa Indiana trên 1.500 người đã khỏi COVID-19 cho thấy, có rất nhiều người đã gặp các vấn đề về hô hấp, tim mạch kéo dài, đau khớp, phát ban, đau cơ, chóng mặt, lú lẫn, thay đổi thị lực, trầm cảm và lo lắng...
Các triệu chứng này được gọi là “hội chứng sau COVID”, được ví như hội chứng mệt mỏi mạn tính (CFS), mặc dù hầu hết những người phát triển bệnh sau COVID-19 không đáp ứng tiêu chuẩn chẩn đoán CFS.
Đâu là nguyên nhân?
TS. Esther Melamed, trợ lý giáo sư thần kinh học tại Trường Y khoa Dell thuộc Đại học Texas ở Austin, cho hay: Nguyên nhân mệt mỏi vẫn chưa được hiểu rõ, nhưng có thể liên quan đến sự rối loạn điều hòa hệ thống miễn dịch, tình trạng viêm đang diễn ra trong cơ thể và tổn thương trực tiếp đến não hoặc tủy sống có thể làm gián đoạn giao tiếp giữa các tế bào thần kinh.
Tuy nhiên, hiện vẫn chưa có bằng chứng rõ ràng khẳng định các triệu chứng sau COVID-19 này có thực sự chỉ xảy ra với các bệnh nhân đã khỏi COVID-19 hay không. Theo TS. Ann Parker, Đại học Johns Hopkins ở Maryland, hầu như sau khi khỏi bất kỳ một căn bệnh nhiễm trùng nghiêm trọng nào, người bệnh đều cảm thấy yếu và mệt mỏi nhiều tháng sau đó. Các vấn đề về nhận thức và sức khỏe tâm thần như PTSD (rối loạn căng thẳng sau chấn thương tâm lý) cũng rất phổ biến, đặc biệt là ở những người bị bệnh nặng phải nhập viện và điều trị tại phòng điều trị tích cực.
TS. Keith lưu ý rằng, không chỉ những người bị bệnh nặng mới gặp vấn đề sau khi đã khỏi bệnh. Nhiều bệnh nhân không hết hoàn toàn các triệu chứng ban đầu. Nhiều người khác chỉ hồi phục một thời gian để sau đó lại phát triển các triệu chứng hoàn toàn mới có liên quan đến COVID-19.
Diana Berrent, một nhiếp ảnh gia quốc tế ở New York (Mỹ) là một trong số những người cảm thấy ổn trong một thời gian sau khi đã khỏi COVID-19, nhưng giờ đang đối mặt với những tình trạng sức khỏe như: đau tai giữa, đau đầu, buồn nôn và nhìn mờ. Ruby Engel (Westchester, New York) một bệnh nhân COVID-19 cho biết, từ sau khi khỏi COVID-19, cô thường xuyên khó thở, đánh trống ngực và đau ngực. Gần đây cô được chẩn đoán mắc bệnh cơ tim (suy yếu cơ tim). Engel cũng đã trải qua những đợt bùng phát của bệnh hen suyễn và trào ngược, những căn bệnh cô mắc phải trước khi mắc COVID-19 nhưng đã được kiểm soát tốt. Dường như loại virus này đã kích hoạt các vấn đề sức khỏe của cô trước đó.
Hội chứng sau COVID được ví như hội chứng mệt mỏi mạn tính.
Nguy cơ tiềm ẩn của hội chứng sau COVID-19
Cho đến nay, chưa thống kê được có bao nhiêu người nhiễm COVID-19 sẽ bị các vấn đề sức khỏe kéo dài. Theo GS. Reynold Panettieri, Trường Y khoa Rutgers Robert Wood Johnson ở New Jersey, ước tính có khoảng 10% bệnh nhân sau khi khỏi COVID-19 sẽ phát triển những vấn đề sức khỏe hậu COVID-19 thành mạn tính. Tuy nhiên, theo GS. Panettieri, hầu hết sức khỏe của những người mắc hội chứng sau COVID-19 đều được cải thiện. Nhiều bệnh nhân nặng đã có thể trở lại mức bình thường trong vòng 3 hoặc 4 tháng.
TS. Keith cũng cho hay, nhiều bệnh nhân ho mạn tính, khó thở, biến chứng tim mạch và bệnh phổi... từ 3 đến 6 tháng sau khi bị nhiễm COVID-19, nhưng hầu hết các bệnh nhân đều dần khỏe lại.
Cho đến nay, đã có nhiều nghiên cứu về những người khỏi bệnh sau khi mắc COVID-19. Tháng 6 vừa qua, Viện Y tế, Phổi và Máu Quốc gia (NHLBI) đã khởi động Nghiên cứu quan sát COVID-19, trong đó tập trung vào những tác động lâu dài của loại virus này. Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) cũng đang theo dõi các kết quả sau khi nhiễm COVID-19. Các nỗ lực nghiên cứu tương tự đang diễn ra trên phạm vi quốc tế.