Hoang tưởng ghen tuông là bệnh gì?

14-04-2023 07:00 | Y học 360

SKĐS - Bệnh hoang tưởng ghen tuông (hội chứng Othello) là một dạng của rối loạn nhân cách hoang tưởng. Sự nghi ngờ kèm theo những hành động bốc đồng là đặc trưng của tình trạng này.

Bệnh không được điều trị kịp thời sẽ để lại nhiều hậu quả khó lường.

Hoang tưởng ghen tuông là bệnh gì?

Hội chứng này được các chuyên gia sức khỏe tâm thần đặt tên theo vở kịch cổ điển rất thành công "Othello: Vị tướng Ma-rốc ở Venice" (Othello: The Moor of Venice) của Shakespeare. Nhân vật chính trong vở kịch là tướng Othello, một người đàn ông đến từ Ma-rốc luôn nghi ngờ về sự không chung thủy của vợ mình – nàng Desdemona. Cuối cùng vì không thể kiểm soát được cơn ghen của mình, Othello giết chết người vợ rồi tự sát.

Bệnh hoang tưởng ghen tuông (hội chứng Othello) là một dạng của rối loạn nhân cách hoang tưởng. Ảnh minh họa

Bệnh hoang tưởng ghen tuông (hội chứng Othello) là một dạng của rối loạn nhân cách hoang tưởng. Ảnh minh họa

Các chuyên gia đã tìm ra nhiều điểm tương đồng của Othello và những người mắc chứng ghen tuông hoang tưởng. Bệnh nhân rơi vào vòng lẩn quẩn và ám ảnh bởi sự nghi ngờ vô cớ với người mình yêu.

Chưa dừng lại ở đó, người mắc bệnh hoang tưởng ghen tuông luôn tự đưa ra các phán đoán, đồng thời khẳng định đối tác là người giả dối. Bệnh thường đi kèm với nhiều bệnh tâm thần khác như hoang tưởng bị truy hại, hoang tưởng có người theo dõi…

Theo "Cẩm nang Chẩn đoán và Thống kê Rối loạn Tâm thần", phiên bản thứ 5 (DSM-5), hội chứng Othello là một loại rối loạn ghen tuông. Điều đó có nghĩa, trục cơ bản của rối loạn này là sự ghen tuông cực đoan. Tất cả suy nghĩ của người bệnh đều hỗ trợ cho ý tưởng về sự không chung thủy của đối tác.

Mắc hoang tưởng ghen tuông có những hành xử gì?

Người mắc bệnh hoang tưởng ghen tuông có cách hành xử hoàn toàn phi lý. Mối quan tâm lớn nhất của họ trong các mối quan hệ tình cảm là tìm kiếm một cách cẩn thận bằng chứng, chứng tỏ bạn tình không chung thủy. Tuy nhiên, họ chỉ nhìn thấy những gì họ muốn thấy mà không xem xét sự hợp lý của các bằng chứng liên quan.

Bệnh nhân sẽ liên tục kiểm tra điện thoại di động, máy tính cá nhân của đối tác. Sự mù quáng còn thể hiện ở ý nghĩ bạn đời đã thay đổi thói quen kể từ khi phản bội họ.

Hội chứng Othello có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng. Hành động ghen tuông dễ dẫn đến mất kiểm soát và gây hại đến những người bên cạnh. Trong một số trường hợp, người bệnh bị ám ảnh bởi suy nghĩ họ là nạn nhân của một âm mưu và cảm thấy bị phản bội nhiều lần.

Những người xung quanh đóng vai trò quan trọng đối với cơn ghen của bệnh nhân. Trong vở kịch nổi tiếng trên, Lago – Hiệu úy của Othello là người đã gợi nên những nghi ngờ đầu tiên của Othello đối với vợ mình.

Những lời giải thích đều là vô nghĩa đối với người mắc bệnh hoang tưởng ghen tuông. Ảnh minh họa

Những lời giải thích đều là vô nghĩa đối với người mắc bệnh hoang tưởng ghen tuông. Ảnh minh họa

Dưới đây là một số khía cạnh giúp bạn có thể xác định ai đó có mắc phải bệnh hoang tưởng ghen tuông hay không:

  • Bốc đồng và có hành vi bạo lực.
  • Liên tục tra hỏi, kiểm soát sinh hoạt và các mối quan hệ của bạn đời.
  • Kiểm tra các thói quen của bạn đời để chắc chắn không có sự thay đổi.
  • Nghi ngờ thường xuyên về sự chung thủy.
  • Tưởng tượng ra các hành động phản bội của bạn đời.
  • Không có khả năng kiểm soát lời nói và hành động khi ghen tuông.
  • Không ngừng đưa ra những lời biện minh cho sự nghi ngờ của mình

Sự nguy hiểm của hội chứng này là theo thời gian, người bệnh không chỉ ghen tuông với bạn tình mà còn có lòng đố kỵ với tất cả những người xung quanh. Những lời giải thích đều là vô nghĩa đối với người mắc bệnh hoang tưởng ghen tuông. Với họ, không có gì là ngẫu nhiên và mọi cử chỉ bạn đời dành cho người khác giới khác đều là tín hiệu của mối quan hệ mờ ám.

Theo Healthline, người ghen tuông luôn cảm thấy tình yêu mình nhận được là quá ít ỏi. Họ thường xuyên sống trong cảm giác không an toàn, hằn học và thậm chí có hành vi nguy hiểm đến các "tình địch" trong trí tưởng tượng.

Các loại hoang tưởng hay gặp ở người bệnhCác loại hoang tưởng hay gặp ở người bệnh

SKĐS - Hoang tưởng được định nghĩa là một niềm tin vững bền và cố định. Nó dựa trên những cơ sở không đầy đủ mà người bệnh không thể chứng minh được bằng lý lẽ.


Ths.Bs Vương Thị Thủy – Giảng viên bộ môn Tâm thần học – Trường Đạo học Y dược Hải phòng
Ý kiến của bạn