Chưa có bằng chứng khoa học rõ ràng
Nói về hoả trị liệu và cồn nhân sâm, PGS.TS. Đậu Xuân Cảnh - Giám đốc Học viện Y dược học cổ truyền Việt Nam cho biết, hỏa trị liệu nguyên tắc là phương pháp dùng ngải cứu xông vào huyệt. Với hoả trị liệu giúp cơ thể điều tiết khí huyết, loại bỏ phong hàn, giải độc... trong cơ thể. Về sau, nhiều phương pháp hoả trị liệu hiện đại phát sinh như xông hơi nóng, xông hơi khô… nhằm cho cơ thể ra mồ hôi, lưu thông khí…
Tuy nhiên cho đến hiện nay, phương pháp hỏa trị liệu vẫn chưa được công nhận trong giới khoa học, chưa có công trình nghiên cứu khoa học nào được công bố đây là cách chữa bệnh, làm đẹp đáng được hoan nghênh.
Còn với phương pháp đổ cồn đốt nóng… đây được đánh giá là phương pháp hiện đại, tuy nhiên, chưa có ghi chép trong y văn và được Bộ Y tế công nhận.
Chuyên gia y học cổ truyền Đậu Xuân Cảnh nhấn mạnh: “Cần đánh giá nghiêm túc về sự nguy hại của cơ thể và bất cứ nơi nào sử dụng phương pháp chưa được cơ quan y tế có thẩm quyền cho phép đều là phạm pháp”.
Trong khi đó hiện nay tại rất nhiều cơ sở làm đẹp tư nhân đang "thần thánh" hoá công dụng của hoả trị liệu và cồn nhân sâm với các tác dụng như làm đẹp da, giảm béo, giữ vóc dáng, lưu thông khí huyết.... với nguyên lý đốt nóng làm tăng quá trình chuyển hóa. Nhiệt độ nóng làm tăng lưu lượng tuần hoàn lên vị trí cơ thể được đốt nóng, có tác dụng giãn cơ.
Hơn nữa, vấn đề kỹ năng tay nghề của các nhân viên tại spa cũng là điều đáng bàn, nếu không có kiến thức về y học cổ truyền, không có kỹ thuật về hỏa trị liệu thì khi thực hiện rất dễ mắc sai lầm như gây bỏng cho người bệnh, làm rối loạn khí huyết...
Một phụ nữ bị bỏng mặt, được cho là làm đẹp bằng phương pháp cồn nhân sâm.
Nhiều spa "thổi phồng" công dụng hoả trị liệu
Theo ThS.BS Nguyễn Hữu Khoa - Học viện Y Dược học cổ truyền Việt Nam: “Phương pháp hỏa trị liệu chỉ hợp với trường hợp hư hàn, co cơ do lạnh, người thể hàn. Bởi lẽ phủ khăn đổ cồn lên và đốt như vậy có tác dụng ôn ấm, trừ phong hàn, trợ dương, có tác dụng điều trị bệnh do khí lạnh gây ra như đau lưng, đau vai gáy, viêm xương khớp do hàn.
Còn đối với những người có cơ địa nhiệt, thể trạng gầy, đang bị nhiệt nếu sử dụng hỏa trị liệu sẽ phản tác dụng, làm người bệnh khó chịu, rối loạn khí huyết.
Chính vì vậy mà trong Đông y thường có câu “nhiệt ngộ nhiệt tắc cuồng” (người có bệnh nhiệt hoặc cơ địa nhiệt dùng thuốc nhiệt thì phát điên cuồng), khi cơ thể đang nhiệt mà sử dụng hỏa nhiệt hay sử dụng phương pháp làm nóng sẽ làm cho người bệnh cảm thấy khó chịu, bồn chồn”.
Một chuyên gia y học cổ truyền khác cho biết, trong Đông y, các lương y hầu như không sử dụng phương pháp hoả trị liệu vì hiệu quả không cao mà thường sử dụng phương pháp mồi ngải để làm giảm phong hàn, vừa hiệu quả cao lại vừa an toàn.
Lợi dụng phương pháp này có trong Đông y nên nhiều cơ sở làm đẹp thổi phồng công dụng của phương pháp này để trục lợi mà không lường đến hậu quả của nó.
Theo các bác sĩ, không phải ai cũng có thể áp dụng hoả trị liệu.
"Không phải ai cũng có thể áp dụng hỏa trị liệu. Nếu thực hiện hỏa trị liệu mà không thực hiện thăm khám bệnh, không xác định cơ thể người bệnh là thể hàn hay thể nhiệt mà gặp ai cũng áp dụng phương pháp này sẽ gây hại cho sức khỏe người bệnh.
Đặc biệt, với những người mắc bệnh suy thận, ung thư, bệnh tim mạch, thể trạng gầy yếu, cơ thể nóng… dùng hỏa trị liệu sẽ làm sức khỏe suy yếu, rối loạn khí huyết. Phương pháp hỏa trị liệu thường được sử dụng ở những nước xứ hàn đới như Trung Quốc nhiều hơn. Việt Nam là xứ sở cận nhiệt đới nên bác sĩ Đông y rất ít áp dụng"- ThS. Khoa nói.
Các bác sĩ y học cổ truyền khuyến cáo, người dân lựa chọn phương pháp hỏa trị liệu để trị bệnh cần tham vấn ý kiến bác sĩ có chuyên môn về y học cổ truyền và cần đến các cơ sở y tế được cấp phép để thực hiện. Tránh tiền mất tật mang tại những cơ sở hoạt động trái phép.
