Hoa nở giữa niềm đau

16-02-2016 10:36 | Y tế

SKĐS-Khi ngồi viết những dòng chữ này, tôi đã từng rất băn khoăn vì không thể tìm được một tiêu đề ưng ý cho bài viết của mình. Bởi nhân vật của tôi, trong suy nghĩ của tôi giống như cây dó bầu biết dồn nhựa sống biến nỗi đau thành trầm thơm....

(SKDS) - Khi ngồi viết những dòng chữ này, tôi đã từng rất băn khoăn vì không thể tìm được một tiêu đề ưng ý cho bài viết của mình. Bởi nhân vật của tôi, trong suy nghĩ của tôi giống như cây dó bầu biết dồn nhựa sống biến nỗi đau thành trầm thơm, như loài trai ngoài biển khơi chắt huyết biến vết thương thành ngọc quý. Người bác sĩ ấy đang lặng lẽ dành những tháng ngày cuối cùng của đời mình để chăm sóc sức khoẻ và sinh mạng của người khác, mong họ sẽ tự luyện được ngọc, được trầm cho đời mình từ những sai lầm.

Một ngày làm việc của đại úy, bác sĩ Nguyễn Quang Ánh – bác sĩ trạm xá thuộc Trại giam Thủ Đức thường bắt đầu từ rất sớm. Vẻ ngoài cứng cỏi và điềm tĩnh khiến chúng tôi thấy anh chẳng khác gì những y bác sĩ và các cán bộ quản giáo nơi đây. Chỉ khi bắt gặp ánh mắt anh trìu mến và nhang nháng nước nhìn theo những đứa trẻ được theo mẹ vào sống trong trại giam, chúng tôi mới nhận thấy trong sâu thẳm trái tim anh chất chứa một câu chuyện buồn không dễ gì vơi cạn.

Khu vực trạm xá của trại không lúc nào rảnh rỗi bởi hàng nghìn phạm nhân đang thụ án tại Trại giam Thủ Đức là hàng nghìn người bệnh tiềm ẩn với đủ loại bệnh lí khác nhau. Do đặc thù của môi trường công tác nên cùng một lúc, Ánh và các đồng nghiệp phải khám chữa đủ các loại bệnh, từ ốm đau vặt, nhức đầu sổ mũi đến thương hàn, sốt rét và cả điều trị HIV, lao kháng thuốc… Thậm chí có những phạm nhân thời gian ở bệnh xá nhiều hơn cả thời gian ở các phân trại cải tạo. Chuyện phạm nhân nhiễm các căn bệnh xã hội viện cớ ốm đau, dọa nạt cán bộ, cắt ven lấy máu để tạo áp lực là chuyện Ánh phải đối mặt thường xuyên.

Đại úy Nguyễn Quang Ánh tận tình chăm sóc người bệnh - phạm nhân tại trạm xá của trại giam.

Đối đầu với nguy hiểm là thế, vậy mà dù tuổi đời còn rất trẻ, BS. Nguyễn Quang Ánh đã xác định được rằng, những con người đang bị pháp luật trừng trị kia dẫu có là kẻ sát nhân máu lạnh, dẫu có là trùm ma túy hay những kẻ lọc lừa, gian xảo thì đối với anh, họ chỉ là những bệnh nhân đang cần được chăm sóc sức khỏe, cần đến tình thương yêu của những người như anh để vin vào đó mà tìm một lối về cho đường đời bão táp của mình. Đặc biệt với những phạm nhân bị các bệnh xã hội, có nguy cơ lây nhiễm cao thường bị gia đình hắt hủi, bỏ rơi không thăm nuôi thì lại càng cần phải gần gũi động viên, giúp họ không bi quan rồi sinh ra chống đối, bất cần đời.

Chứng kiến một ngày làm việc của anh, chúng tôi không giấu được sự nể phục về sự tận tâm của người BS trẻ. Đa phần những bệnh nhân cần được chăm sóc của BS. Nguyễn Quang Ánh là những người nhiễm HIV/AIDS giai đoạn cuối. Cơ thể họ bị lở loét, chảy dịch gây mùi rất khó chịu. Trước đây, các y bác sĩ của trạm xá phải khoét giường tạo lỗ thủng để cho các mảng mục da thịt có chỗ rơi rụng xuống. Ngày ngày phải đối mặt với cảnh tượng ấy, phải chăm sóc, thăm khám cho những cơ thể đang hoại tử từng ngày ấy, những người không đủ bản lĩnh có lẽ sẽ bỏ nghề. Trong suốt thời gian công tác của mình tại đây, Ánh đã nhiều lần phải chứng kiến sự đau đớn, tuyệt vọng của người bệnh - phạm nhân trước lúc lâm chung, không ít lần bàn tay anh vuốt mắt cho sự ra đi trong cô đơn, tủi phận.

Cũng trong một ngày ngắn ngủi ấy, có ngàn lẻ một tình huống mà Nguyễn Quang Ánh cùng đồng nghiệp của anh phải giải quyết. Tất nhiên là sẽ chẳng có bệnh nhân nào mang hoa đến tặng các anh chị nhân Ngày Thầy thuốc, sẽ chẳng có gói quà nào thể hiện lòng biết ơn khi các anh chị cứu họ qua giai đoạn hiểm nghèo, sẽ chẳng có chuyện bệnh nhân luôn tuân theo mọi chỉ dẫn của bác sĩ… Bệnh nhân của Ánh là những phạm nhân nhiễm HIV chán đời không chịu đi lao động đã rạch tay cho chảy máu để... dọa các y, bác sĩ không cho khám chữa bệnh, dọa phạm nhân khác để trấn lột đồ cá nhân... Bệnh nhân của anh là những phạm nhân giả ốm để tìm cách trốn trại, tìm cách thông cung với phạm nhân khác hay xé quần áo, chăn màn để tìm cách tự sát.
Và tất nhiên là không thiếu những bệnh nhân cứ đợi đêm đến để quậy phá, la ó giả ốm, đơn giản chỉ để phá sự nghỉ ngơi của các bác sĩ. Đối với các đối tượng bệnh nhân “không giống ai” ấy, phác đồ điều trị dành cho họ luôn là sự nghiêm khắc răn đe cộng với lời ân cần chia sẻ. Cùng với đó là con mắt tinh thông nghiệp vụ y tế, nghiệp vụ công an để xác định chính xác tình trạng bệnh tật của đối tượng mà xử lý cho phù hợp.

Nhưng tất nhiên, sẽ chẳng có gì nhiều để nói về người bác sĩ trẻ này bởi bất cứ một bác sĩ nào công tác trong ngành trại giam cũng có thể làm được điều ấy. Là con trai của một cựu quân nhân, Ánh được thừa hưởng từ cha mình bản lĩnh vững vàng trước mọi gian nan, thử thách và đức hy sinh, biết sẻ chia vì người khác. 5 năm qua, không một chút oán hận cuộc đời, không dựa vào bệnh tật để đòi hỏi những quyền lợi ưu tiên hay sự chăm sóc, bồi dưỡng theo luật định, không bi quan, tuyệt vọng…, người BS ấy đã tự khâu vết thương lòng, biến niềm đau của mình thành nơi gieo hạt cho những mầm thiện dưới chân núi Mây Tào.

Sau một ngày làm việc, mỗi buổi tối, khi bạn bè, đồng nghiệp vui sum vầy bên gia đình thì Nguyễn Quang Ánh lại lặng lẽ tập luyện thể lực nơi khoảng sân nhỏ phía sau dãy nhà công vụ của đơn vị. Đó cũng là lúc chỉ mình anh với nỗi cô đơn, đối diện với nỗi buồn không dễ gì vơi cạn của chính mình. Anh viết nhật kí cho cô con gái bé bỏng rằng: “Cứu một đám cháy, cần có người lao vào lửa và để đẩy lùi một hiểm họa cũng cần phải có người như bố. Phải hy sinh vì nhiệm vụ, bố không có gì ân hận, bố chỉ thương mẹ đã vội vã ra đi mà chưa kịp nghe bố giãi bày nguyên nhân tai nạn”. Những lời lẽ này, một người đọc vô can cũng còn thấy xót xa thương cảm, người viết ra nó hẳn phải đau đớn đến vô chừng.

Nhưng đã bao năm qua, sau những rủi ro trong tác nghiệp, kể cả lần Ánh bất ngờ bị phạm nhân Bùi Văn Phú hất cả chậu nước đá có máu vào người khi đang xử lý chấn thương, anh cũng chưa một lần cảm thấy ân hận vì sự tận tâm chăm sóc người bệnh của mình đã đẩy anh và gia đình vào bi kịch có tên “tai nạn nghề nghiệp”. Anh không biết mình đã bị nhiễm bệnh từ lúc nào. Chỉ đến khi cô giáo Hậu (vợ anh) qua cơn vượt cạn, sinh ra một thiên thần bé nhỏ thì hạnh phúc chưa kịp đong đầy đã vội nhường chỗ cho tang tóc đau thương. Chị còn chưa cho con bú được một lần thì đã nhận được tin mình nhiễm HIV từ người chồng thân yêu. Sự trầm cảm của phụ nữ sau khi sinh cộng với cú sốc quá lớn khiến chị suy sụp hoàn toàn và tìm đến cái chết như một sự giải thoát.

Ở cái vùng quê nhỏ bé, an lành nơi anh cất tiếng khóc chào đời, người BS trại giam này đã và luôn là niềm tự hào của bố mẹ và dòng họ. Vậy nên, khi biết tin con trai mình bị nhiễm HIV, ông Nguyễn Quang Nam, một đại tá quân đội nghỉ hưu đã bàng hoàng hơn chính mình bị tuyên án tử. Đối diện sao đây với tai nạn của con, đối diện sao đây với lời dị nghị của xóm làng? Người lính năm xưa từng vào sống ra chết đã vịn vào tình yêu thương của người cha đối với con để sống tiếp, lặng lẽ theo sát từng giây phút sống của con mình qua mọi kênh thông tin có thể và giữ tất cả những tờ báo có bài viết về con mình để làm thành một tập kỉ niệm nếu con ông có mệnh hệ nào. Ông bảo, giờ đây, tôi chỉ còn biết động viên con để nó hoàn thành trách nhiệm của nó với chính cuộc đời của nó mà thôi.

Đối diện với đại úy, BS. Nguyễn Quang Ánh, tôi tự hỏi, nếu biết sự sống của mình chỉ còn được đong đếm bằng ngày, giờ thì mình sẽ làm gì? Có lẽ tôi sẽ làm những việc mà tôi thích nhất, hoàn thiện mọi giấc mơ còn dang dở… Và tự tôi thấy mình thật ích kỉ và nhỏ bé trước anh. Ánh đã mất vợ, phải xa con và mang trong mình cái chết được báo trước, vậy mà mỗi ngày sống của anh là mỗi ngày cống hiến vì người bệnh, dẫu rằng chính ai đó trong số họ đã đẩy anh cùng gia đình vào tai họa này. Anh giành giật sự sống hàng ngày không phải chỉ cho chính mình mà còn vì người khác.

Một cách điềm tĩnh, BS. Ánh tâm sự với chúng tôi những nỗi đau tưởng như đã biến trái tim anh thành đá sỏi. Anh nhắc nhiều đến công ơn cha mẹ, đến tình nghĩa vợ chồng, tình đồng đội. Nhưng cô con gái bé bỏng vừa chào đời đã mất mẹ, cha công tác nơi xa mới chính là niềm day dứt lớn nhất của anh để lại giữa cuộc đời này.
Nhớ con, anh chỉ còn biết lao vào công việc. Đôi phút thư giãn, Ánh lại đến bên những đứa trẻ theo mẹ vào sống trong trại giam. Con gái anh thiệt thòi vì tuổi thơ không có cha mẹ chăm sóc, còn những đứa trẻ này, chúng đã bị bố mẹ cướp đi quãng đời thơ ấu. Mỗi khi các cháu ốm mệt, Ánh gắng chăm sóc, nâng niu chúng như chính con gái của mình, hi vọng chúng sẽ sớm ra khỏi môi trường phức tạp này, vươn lên trở thành người công dân tốt.
Bố mẹ đại úy Nguyễn Quang Ánh chăm sóc cháu nội thay cho người con trai bận công tác xa.
Rồi Ánh kể cho chúng tôi nghe về cảm giác của anh mỗi lần về quê thăm con gái. Ánh mắt trong veo của con, ánh mắt buồn buồn của vợ sau khói hương như nhắc nhở anh phải kéo dài thêm sự sống vì đứa con bé bỏng của mình. Ánh sợ những lần trở về ấy sẽ là lần cuối, sợ cả tiếng khóc của con mỗi lần anh vội xách vali lên đơn vị. Anh chỉ mong sao con lớn thật nhanh, để có thể chia sẻ cùng con bao điều không dễ nói của một nghề nguy hiểm.
Mỗi đêm, sau bài tập thể lực để chạy đua cùng thời gian, anh thường ngồi viết nhật kí gửi đến mai sau, những mong con gái sẽ hiểu cho sự ra đi của bố mẹ, mong con giữ được lòng tự hào vì sự cống hiến của cha nó cho cuộc sống này, để nuôi dưỡng trong con lòng yêu thương con người, sẵn sàng chấp nhận mọi hy sinh vì sự phát triển của cộng đồng xã hội...

Phút giây lặng buồn giữa hai chúng tôi bất ngờ bị gián đoạn khi Nguyễn Quang Ánh nhận được điện thoại thông báo có một phạm nhân nhiễm HIV của phân trại 3 cần cấp cứu. Anh xin lỗi tôi rồi thoắt cái đã lao về phía con đường dẫn về trạm xá. Tất tả, lo lắng như thể phạm nhân kia là người thân của anh vậy.

“Cán bộ ơi, đừng cố nữa, cứ để tôi chết đi là xong, đỡ vướng bận mọi người. Một năm nay tôi đau đớn lắm rồi, không muốn sống thêm nữa đâu” – “Anh chịu khó nằm yên để tôi lấy ven. Phải cố mà sống chứ, y học ngày một hiện đại, biết đâu sẽ có thuốc chữa được bệnh này. Con anh còn nhỏ, phải nghĩ đến con, anh ạ…”. Từ hành lang trạm xá, chúng tôi thoáng nghe được cuộc trao đổi ngắn ấy. Rồi thôi, rồi lặng im… Chỉ có cánh quạt trần đều đều góp gió. Rồi suốt nửa tiếng đồng hồ, đại uý Ánh lần tay khắp cái thân hình nát bấy của phạm nhân tìm một mạch ven nào đó để có thể tiêm mũi thuốc trợ lực và truyền huyết thanh. Phải có đến gần mười lần mũi kim cắm vào rồi rút ra.
Cánh quạt trần quay mê mải vẫn không ngăn được những dòng mồ hôi chảy trên khuôn mặt người bác sĩ và cô hộ lý trẻ. Mãi rồi giọt huyết thanh đầu tiên cũng nhỏ xuống đường ống truyền… và trên những chiếc gối đầu ở phòng bệnh cũng loang nước mắt. Người khóc vì cảm động trước sự tận tâm của người thầy thuốc, người khóc vì ân hận muộn màng, người khóc vì thương thân, khóc vì nghĩ đến người vợ, người con đã bỏ rơi mình…

Mai đây, những phạm nhân đang nằm điều trị tại trạm xá kia có người khỏi bệnh, ra tù và trở về đoàn tụ với gia đình. Cũng có người vĩnh viễn nằm lại nghĩa trang vắng lặng dưới chân núi phía xa kia. Nhưng tôi chắc chắn một điều, sẽ không có ai quên câu chuyện về một người thầy thuốc đã vắt kiệt sức lực và những ngày sống cuối cùng của mình cho những người bệnh – phạm nhân mà không cần đòi hỏi một lời cảm ơn hay hậu tạ. Câu chuyện ấy sẽ được truyền đi từ phòng giam này đến phòng giam khác, từ những phạm nhân lâu năm đến những người mới nhập trại để họ hiểu hơn về những người đang lặng lẽ làm công việc cảm hoá phạm nhân, về một người lính mang hai màu áo đã cống hiến và hy sinh như thế…

Bài, ảnh: Đặng Tuệ Lâm


Ý kiến của bạn