Kê quan hoa là cụm hoa mào gà đỏ. Thu hái vào mùa thu, khi hoa đang nở, cả hoa và hạt đem phơi khô. Theo y học cổ truyền, kê quan hoa có vị ngọt, tính mát, có tác dụng tiêu viêm, cầm máu. Thường dùng hạt và hoa sắc uống để cầm máu trong các trường hợp lỵ ra máu, trĩ ra máu, thổ huyết, băng huyết, đái ra máu, rong kinh. Nước sắc hoa và hạt dùng rửa đau mắt. Hoa và lá còn dùng chữa sốt ở trẻ em. Hạt nhai nuốt nước, lấy bã đắp trị rắn cắn. Kê quan hoa còn dùng chữa khí hư, xích bạch đới và viêm đường tiết niệu.
Kê quan hoa là một trong các vị thuốc chữa bệnh trĩ.
Dùng riêng ngày dùng 10-15g sắc uống hoặc kết hợp với một số vị thuốc khác trong những trường hợp sau:
Chữa bệnh trĩ: dùng một trong số bài thuốc sau:
Bài 1: kê quan hoa 15g, phòng phong 6g, tông lư thán 10g sắc uống trong ngày.
Bài 2: kê quan hoa kết hợp với ngải diệp lượng bằng nhau đem sao đen sắc uống.
Bài 3: kê quan hoa sao cháy, tán bột, uống mỗi lần từ 6-9g với nước ấm, ngày 2-3 lần.
Bài 4: kê quan hoa sao, khương hoạt, tông lư thán lượng bằng nhau mỗi vị 30g. Tán bột mịn, uống mỗi lần 6g.
Thuốc dùng ngoài: kê quan hoa, ngũ bội tử lượng bằng nhau mỗi vị 3g, băng phiến vừa đủ. Tất cả tán bột hòa trộn với mật lợn bôi lên vùng lở loét làm lành da, chống viêm.
Chữa kinh nguyệt không đều: kê quan hoa (toàn cây) đem phơi hoặc sấy khô, tán bột mịn. Uống mỗi lần 6g hòa với 1 ít rượu trắng .
Chữa tử cung xuất huyết: kê quan hoa 15g, mai mực 12g, đậu ván trắng 12g, sắc uống hàng ngày.
Chữa da nổi mề đay: kê quan hoa (dùng tươi, cả cây) đun sôi uống ngày 3-4 bát và ngâm rửa chỗ da bị sẩn ngứa.
Chữa rết cắn: kê quan hoa tươi (toàn cây) rửa sạch, giã nát đắp vào vết thương.
Lương y Chu Văn Tiến
